Forum Ezoteryczne Dobry Tarot
Świetlik - Wersja do druku

+- Forum Ezoteryczne Dobry Tarot (https://dobrytarot.pl)
+-- Dział: Dary Ziemi (https://dobrytarot.pl/forumdisplay.php?fid=299)
+--- Dział: Zioła, kwiaty i inne rośliny zielne (https://dobrytarot.pl/forumdisplay.php?fid=64)
+--- Wątek: Świetlik (/showthread.php?tid=3286)


Świetlik - Krystyna - 29-05-2013

   
Świetlik (Euphrasia L.)
Rodzaj roślin należący do rodziny zarazowatych. 
Gatunkiem typowym jest Euphrasia officinalis L.

Gatunki flory Polski
świetlik błękitny ( Euphrasia coerulea Hoppe & Fürnr., synonimy: E. coerulea Tausch, E. curta (Fr.) Wettst.)
świetlik gajowy, ś. zwarty (Euphrasia nemorosa (Pers.) Wallr.)
świetlik Kernera (Euphrasia kerneri Wettst.)
świetlik łąkowy (Euphrasia rostkoviana Hayne
świetlik maleńki (Euphrasia minima Jacq.)
świetlik nadobny (Euphrasia picta Wimm.)
świetlik salzburski (Euphrasia salisburgensis Hoppe)
świetlik tatrzański (Euphrasia tatrae Wettst.)
świetlik wątły (Euphrasia micrantha Rchb.)
świetlik wiosenny, ś. krótkogruczołkowy ( Euphrasia vernalis List, syn. E. brevipila Burnat & Gremli)
świetlik wyprężony (Euphrasia stricta D. Wolff ex J. F. Lehm)
źródło
https://www.biolib.cz/en/gallery/dir785/pos84,21/

Re: Świetlik - Krystyna - 30-05-2013

   
Rodzaj Euphrasia – świetlik, należy do rodziny Scrophulariaceae (Trędownikowate) i obejmuje ok. 450 gatunków roślin zielnych. 
Nazwa świetlik pochodzi od greckiego słowa euphrosyne, co w tłumaczeniu oznacza „dobry nastrój”.
 Roślina znana jest także pod innymi nazwami ludowymi, takimi jak świeczki, świecznik, świtnik, ptasie oczka, odnoszącymi się do kształtu i charakterystycznego wyglądu koron kwiatowych, które są białe i mają żółtą plamkę przypominającą oko lub płomyk świecy.
 Niekiedy określa się go mianem „mlecznego złodzieja”, ponieważ jego korzenie pobierają substancje odżywcze z pobliskich traw, będących pożywieniem krów 
Roślina wykorzystywana była w medycynie ludowej, najprawdopodobniej już w starożytności w chorobach oczu, dolegliwościach skórnych, leczeniu alergii i w kaszlu. 
W czasach średniowiecznych stosowano ją często jako środek wzmacniający osłabiony wzrok oraz działający ściągająco i tonizująco. 
Do chwili obecnej świetlik był przedmiotem niewielu badań naukowych 

OPIS ROŚLINY
Świetlik to jednoroczna roślina zielna występująca głównie na terenach podmokłych łąk, torfowiskach, pastwiskach, brzegach lasów, na obszarach nizinnych i w górach. Spotkać ją można w całej Europie, także w Polsce. Roślina jest półpasożytem, najczęściej traw, ale także koniczyny oraz roślin z rodziny babkowatych. Kwitnie w okresie od czerwca do września. Osiąga wysokość do 50 cm i ma pojedynczą, rozgałęzioną u nasady i równomiernie ulistnioną łodygę. Liście niewielkie, jajowate, eliptyczne lub jajowato-eliptyczne, o piłkowanym brzegu, owłosione lub nagie. Kwiaty zebrane są w grona. Korona dwuwargowa, może przyjmować barwę białawą, fioletowoliliową, z ciemnofioletowymi prążkami i żółtą plamką na dolnym płatku. Kwiaty są osadzone na krótkich szypułkach w kątach liści i zebrane w gęsty górą, a luźny dołem kwiatostan 

SUROWIEC
Surowiec stanowi ziele E. officinalis L. (świetlik lekarski) oraz E. rostkoviana Hayne (świetlik łąkowy) 
 Gatunek E. officinalis (ang. Eyebright, niem Augentrost, franc. Herb a l’ophtalmie) uznawany jest przez niektóre klasyfikacje taksonomiczne za tożsamy z gatunkiem E. rostkoviana i E. stricta, natomiast przez innych botaników gatunek E. rostkoviana wyróżniany jest jako podgatunek E. officinalis 
 Identyfikacja poszczególnych gatunków jest trudna z powodu krzyżowania się roślin z rodzaju Euphrasia, co powoduje zacieranie się różnic międzygatunkowych i dużą zmienność wewnątrzgatunkową 

Ziele świetlika pozyskuje się wyłącznie ze stanu naturalnego. 
Ze względu na fakt, że roślina jest półpasożytem i trudno byłoby stworzyć warunki dogodne dla jej wzrostu, świetlik praktycznie nie występuje w uprawie hodowlanej. 
Zbiera się go w okresie kwitnienia, ale przed wytworzeniem torebek nasiennych, pozostawiając ok. 1/3 rośliny w ziemi, aby mogła produkować nowe nasiona. 
Surowiec suszy się w warunkach naturalnych, w zacienionych i przewiewnych miejscach lub w ogrzewanych suszarniach o temperaturze nie przekraczającej 35°C. 
Prawidłowo zebrany i wysuszony surowiec powinien obejmować ulistnione pędy 
więcej tutaj

Re: Świetlik - Krystyna - 30-05-2013

   
Euphrasia alpina

Re: Świetlik - Krystyna - 30-05-2013

   
Euphrasia Collina
wieloletnia roślina zielna z rodzaju świetlik
Występuje w Australii Południowej , Victoria , Tasmanii i Nowej Południowej Walii w wielu siedliskach, w tym lasach, wrzosowiskach i łąkach w przybrzeżnych  obszarach alpejskich.
Wysokość od5-60cm.

Re: Świetlik - Krystyna - 30-05-2013

   
Świetlik łąkowy / Świetlik lekarski (Euphrasia rostkoviana Hayne / Euphrasia rostkoviana, E. officinalis)
W innych systematykach zaliczany jest do rodziny trędownikowatych.
Inna nazwa zwyczajowa: świetlik lekarski, nazwy ludowe: eufrazyja, świecznik, ptasie oczka, złodziej mleczny, świeczki, ptasie oczko, oczanka, zwitnik, kwietnik. Występuje na całym obszarze Europy, w Polsce jest rośliną pospolitą.

Roślina jednoroczna, niepozorna, o prostej, zwykle rozgałęzionej u nasady łodydze, o wysokości do 30cm, rośnie pospolicie na łąkach i pastwiskach, w zaroślach i na torfowiskach, brzegach lasów, nad rowami.
Liście jajowate, z 3-6 ostrymi ząbkami z każdej strony, liście dolne w czasie kwitnienia już opadłe.
Kwiaty białe; kielich obficie gruczołowaty o ząbkach lancetowatych; korona: górna warga bladolila, nabiegła, dolna z fioletowymi prążkami i żółtą plamą, przysadki pokryte długimi włoskami gruczołowatymi i mają ościste ząbki.
Owocem jest eliptyczna torebka z drobnymi nasionami.
Kwitnie od lipca do września.

Roślina lecznicza, stosowana od średniowiecza.
Ziele świetlika działa przeciwzapalnie, bakteriobójczo i ściągająco.
źródło
Napary ze świetlika stosuje się zewnętrznie w stanach zapalnych oczu, zapaleniu spojówek i powiek, także w alergicznym i w zmęczeniu wzroku.
Jest półpasożytem zielonym, jego korzenie ssawkami wrastają w korzenie innych roślin i pobierają z nich wodę i sole mineralne.
źródło

Re: Świetlik - Krystyna - 30-05-2013

   
Świetlik błękitny  (Euphrasia coerulea). 
Trędownikowate.
Roślina jednoroczna wysokości do 30 cm, o łodydze pojedynczej lub słabo rozgałęzionej, o nielicznych międzywęźlach.
Kwiaty niebieskolila, z żółtą plamką i ciemnymi prążkami na wardze dolnej oraz o białawej gardzieli i rurce.
Występowanie :
W Polsce rzadko w Sudetach i Karpatach, sporadycznie na niżu. Rośnie na łąkach, zwłaszcza wilgotnych.
Kwitnienie : V-VI

Re: Świetlik - Krystyna - 30-05-2013

   
Świetlik nadobny (Euphrasia picta). 
Trędownikowate.
Roślina jednoroczna wysokości 5-20 cm, o łodydze pojedynczej lub słabo rozgałęzionej, pokrytej krótkimi włoskami, naprzeciwlegle ulistnionej.
Liście z wyraźnymi nerwami, szczecinkowato owłosione; dolne okrągławe, ząbkowane.
Kwiaty białawe, z jasnofioletową wargą górną i żółtą plamą w gardzieli, na bardzo krótkich ogonkach, wyrastające w kątach przysadek.
Występowanie :
Góry Europy. W Polsce głównie w Karpatach, w Sudetach rzadki. Rośnie od regla dolnego po piętro kosodrzewiny, w murawach wysokogórskich, na wapiennym podłożu.
Kwitnienie :  VII-IX

Re: Świetlik - Krystyna - 30-05-2013

   
Świetlik salzburski (Euphrasia salisburgensis). 
Trędownikowate.
Roślina jednoroczna wysokości do 20 cm, o łodydze wzniesionej, pojedynczej lub słabo rozgałęzionej, fioletowo nabiegłej, ulistnionej.
Liście naprzemianległe; dolne liście mniejsze, z tępymi ząbkami; górne większe z 2-3 parami ostrych ząbków.
Kwiaty w kątach przysadek, dwuwargowe, białawe z niebieskofioletową wargą górną, lub całe fioletowe; z fioletowymi żyłkami i żółtą plamką w gardzieli.
Występowanie :
Pólnocna Europa, góry środkowej i południowej Europy.
W Polsce w Tatrach i Pieninach.
Rośnie od regla dolnego po piętro halne w murawach naskalnych na wapieniu.
Kwitnienie :  VI-IX

RE: Świetlik - Krystyna - 20-01-2018

   
Świetlik gajowy (Euphrasia nemorosa (Pers.) Wallr.) 
Gatunekrośliny należący do rodziny zarazowatych (Orobanchaceae).
 Inna nazwa zwyczajowa: świetlik zwarty.
 Roślina pasożytnicza, zaliczana do półpasożytów, zdolna do przeprowadzania fotosyntezy.
 Jako gatunek rodzimy występuje w Europie, ponadto został zawleczony do Ameryki Północnej
 W Polsce rośnie w rozproszeniu na terenie całego kraju.
Roślina jednoroczna.
Rośnie na łąkach i wrzosowiskach.
Kwitnie od sierpnia do października
źródło

RE: Świetlik - Krystyna - 20-01-2018

   
Świetlik tatrzański (Euphrasia tatrae Wettst.)
Niewielka, jednoroczna roślina, osiągająca około 15 cm wysokości (wyjątkowo do 30 cm), należąca do rodziny Scrophulariaceae. 
Łodygi są słabo rozgałęzione, pokryte białymi włoskami.
 Również liście są owłosione.
 Dolne liście mają kształt okrągławojajowaty, natomiast wyższe eliptycznojajowaty.
 Na brzegach mają tępe, zaokrąglone ząbki. 
Kwiaty pojawiają się w lipcu i w sierpniu
. Są drobne, grzbiecisto zrosłopłatkowe. Wyrastają z kątów liści, tworząc szczytowe grona.
 Mają kolor białawy. 
Górna warga jest lekko fioletowawa, z widocznymi żyłkami. 
W gardzieli znajduje się wyraźna żółta plamka. 
Owocem jest miejscami owłosiona wielonasienna torebka, osiągająca długość 6 mm. 
W celach leczniczych używane są głównie liście i łodygi w formie okładów lub herbatek.
 Właściwości lecznicze zawdzięcza świetlik głównie glikozydowi irydoidowemu.
 Stosowany jest do usuwania zaczerwienienia i obrzęków spowodowanych chorobami ocznymi, np. zapaleniem spojówek. 
Zmniejsza także zmęczenie oczu i stany zapalne spowodowane infekcjami górnych dróg oddechowych (infekcjami zatok, bólami gardła, przeziębieniami) czy katarem siennym.
źródło

RE: Świetlik - Krystyna - 20-01-2018

   
   
   
Euphrasia frigida Pugsley
Scientific synonyms
Euphrasia tatrae auct.
Euphrasia uechtritziana auct.

RE: Świetlik - Krystyna - 20-01-2018

       
Euphrasia micrantha Rchb.

RE: Świetlik - Krystyna - 20-01-2018

   
Świetlik wyprężony  (Euphrasia stricta )
Roślina jednoroczna, ma łodygę wzniesioną, od dołu rozgałęzioną, owłosioną, często fioletową, o wysokości od 5 do 30cm, rośnie na suchych stokach, pastwiskach, w widnych lasach i zaroślach.
Liście naprzeciwległe, jajowate, nagie lub szczeciniasto owłosione, z 4-7 ostrymi lub tępymi ząbkami z każdej strony, lśniące; dolne liście w czasie kwitnienia już odpadłe.
Kwiaty zebrane w grono, przysadki mają ostre ząbki, nagie, korona grzbiecista, dwuwargowa, biała lub bladofioletowa; warga dolna z żółtą plamką i ciemnymi żyłkami; kielich o ząbkach lancetowatych nagi lub pokryty krótkimi gruczołami.
Owocem jest torebka, pokryta drobnymi szczecinkami.
Kwitnie od lipca do września.

1. Świetlik jest zielonym półpasożytem, pobiera z innych roślin wodę i sole mineralne, poprzez ssawki, którymi wrasta w korzeń żywiciela.
2. Surowiec zielarski (podobnie jak świetlik łąkowy) zawiera glikozydy, kwasy fenolowe, garbniki, związki żywicowe, kumarynę.
3. Stosowany od średniowiecza jako roślina lecznicza w chorobach oczu (pieczeniu, łzawieniu, zmęczeniu).
4.Łatwo krzyżuje się z innymi świetlikami; z świetlikiem łąkowym, krótko gruczołkowym, zwartym i gajowym
źródło