Ogórecznik -
Krystyna - 26-06-2013
Ogórecznik (Borago L.)
Rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych.
Należą do niego 2 tylko gatunki.
Gatunkiem typowym jest Borago officinalis L.
Rośliny jednoroczne lub byliny pokryte szczeciniastymi włoskami.
Liście lancetowate, łodygi wzniesione i rozgałęzione, kwiaty gwiazdkowate, półwiszące, purpurowo niebieskie lub białe[.
Rośliny miododajne, wytwarzające dużo nektaru.
Gatunki
Borago Officinalis L. – Ogórecznik Lekarski
Borago Pygmaea (DC.) Chater & Greuter
Dla starożytnych Greków i Rzymian Ogórecznik Borago Officinalis był silnym leczniczym ziołem gwarantującym odwagę w walce.
Teraz jednak te swobodnie rosnące rośliny są bardziej uprawiane ze względu na ich wartość ozdobną i kulinarną.
Ich otwarte niebieskie kwiaty nadają napojom letnim kolor i smak, podczas gdy młode liście są czasami zawarte w sałatkach.
Kwiaty z ogórecznika są szczególnie atrakcyjne dla pszczół - po odwiedzeniu przez pszczołę kwiatu dopełniają nektarem w ciągu dwóch minut, dzięki czemu ogórecznik jest świetnym zapylaczem dla małego ogrodu.
Pigmejowy Ogórecznik Borago Pygmaea to nisko rosnąca, wieloletnia odmiana, z atrakcyjnymi, małymi niebieskimi kwiatami od czerwca do października.
Jest bardzo wytrzymały i dobrze rośnie w obszarach "problematycznych", takich jak suche zacienione miejsca.
Podobnie jak jego kuzyn Borago Officinalis , kwiaty ogórecznika mogą zostać zamrożone w kostkach lodu i dodane do dzbanków z napojami...
źródło
RE: Ogórecznik -
Krystyna - 03-05-2018
Borago Pygmaea
Borago Pygmaea jest również znany jako Borago Laxiflora.)
Ta zielna bylina pochodzi z Korsyki i Sardynii, gdzie rośnie w zacienionych, skalistych miejscach i jest szczególnie po pożarach lasów.
Pigmejowy Ogórecznik, znany również jako Ogórecznik lub Ogórecznik Korsykański został znaleziony w ogrodach ziołowych przez wieki, ponieważ ma niezwykłe cechy, a także jest atrakcyjną rośliną,
Jest to wieloletnia roślina w odróżnieniu do ogórecznika lekarskiego...
Podobnie jak jego większa odmiana ma jasnozielone liście i jaskrawe, niebieskie dzwonkowate kwiaty, które rosną w okolicach łodygi przez całe lato.
Ogórecznik Lekarski jest bardzo ważnym kwiatem dla pszczół i innych owadów zapylających, ponieważ kwitnie tak długo, że jest bogatym źródłem pyłku i nektaru.
Pigmejowy Ogórecznik osiągnie wysokość około 45 cm, rośnie dobrze w pełnym słońcu, ale będzie tolerował półcień, jest dobrą roślinę do uprawy w zacienionym miejscu.
Będzie szczęśliwie rosnąć w prawie każdym typie gleby, o ile jest spulchniana i wilgotna przez cały sezon wegetacyjny.
źródło
źródło
RE: Ogórecznik -
Krystyna - 03-05-2018
Ogórecznik lekarski (Borago officinalis L.)
Gatunek rośliny należący do rodziny ogórecznikowatych (szorstkolistnych).
Pochodzi z krajów śródziemnomorskich. W Polsce uprawiany, czasami występuje w formie zdziczałej (efemerofit), jako chwast.
Roślina uprawna: uprawiany jako roślina przyprawowa, lecznicza i ozdobna.
Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski: ziele (Herba Boraginis) zawiera flawonoidy, garbniki, sole mineralne (m.in. rozpuszczalną, dobrze przyswajalną dla organizmu krzemionkę oraz azotan potasu), witaminę C, magnez, potas, alantoinę, śluzy, kwas jabłkowy, kwas cytrynowy.
Działanie:
łagodne działanie moczopędne, przeciwzapalne, uspokajające i bakteriobójcze.
Używany jest wewnętrznie do leczenia zapaleń i uszkodzeń błon śluzowych jamy ustnej, układu oddechowego, przełyku, żołądka, jelit, a także w przewlekłym zapaleniu nerek, chorobie reumatycznej i jako środek łagodnie uspokajający.
Zewnętrznie używa się jako odwar przy oparzeniach skóry, czyrakach, odmrożeniach, wybroczynach, trądziku młodzieńczym, świądzie skóry i trudno gojących się ranach. Najczęściej używa się w postaci naparu.
Olej z nasion zalecany jest przy leczeniu nerwic, depresji, schizofrenii, a także przy wzmożonym wysiłku umysłowym i fizycznym, w czasie menopauzy.
Działa korzystnie na ośrodki mózgowe, poprawia krążenie i pracę gruczołów dokrewnych.
Regularne spożywanie odwarów (łyżkę ziół zalać szklanką wody i gotować na wolnym ogniu 5-7 minut) zwiększa wydalanie moczu i umożliwia usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii oraz jonów chloru, mocznika i kwasu moczowego
Zbiór i suszenie: ścina się całe kwitnące pędy, suszy na słońcu lub w suszarni.
Roślina miododajna: Jeden kwiat ogórecznika zawiera aż do 12 mg nektaru, a w nim 44-77% cukru.
Roślina kosmetyczna.
Może być stosowany w kosmetyce w sposób podobny jak ogórek.
Olej z ogórecznika lekarskiego (borogoglandyna) (Oleum Boraginis) o żółtawej barwie stosowany jest do pielęgnacji skóry bardzo suchej, łuszczącej się, wrażliwej, dobrze oczyszcza skórę usuwając zanieczyszczenia z porów i zamykając je
Zawiera składniki spotykane dotychczas tylko w mleku matki.
Sztuka kulinarna: młode, jeszcze nie owłosione liście, drobno posiekane, używane są jako przyprawa do sałatek, sosów, zup. Smakiem i zapachem przypominają ogórki. Używa się ich też do przyprawiania mięsa (szczególnie baraniny), twarogu.
Używa się go do aromatyzowania niektórych likierów, napojów, octu, win.
Ciekawostki
W cesarstwie rzymskim jego kwiaty i liście dodawano żołnierzom przed bitwą do wina, co pobudzać miało ich waleczność To właśnie z legionami rzymskimi ogórecznik zawędrował do Europy Północnej.
źródło
RE: Ogórecznik -
Krystyna - 03-05-2018
Ogórecznik lekarski (Borago officinalis L.)
Surowiec leczniczy
W lecznictwie wykorzystywane jest ziele oraz olej, otrzymywany z nasion ogórecznika.
Jako przyprawa kuchenna stosowane są liście i świeże kwiaty, natomiast w kosmetyce – olej.
Zastosowanie wewnętrzne ogórecznika
Wewnętrznie powinien być stosowany tylko olej, gdyż ziele zawiera toksyczne alkaloidy pirolizydynowe (mogą uszkadzać wątrobę).
W procesie tłoczenia związki te nie przechodzą do oleju.
Ogórecznik lekarski zalecany jest przy stanach zapalnych dróg moczowych i przewodu pokarmowego, a także przy nieżytach górnych dróg oddechowych.
Jest również pomocny w profilaktyce przeciwmiażdżycowej oraz przy zaburzeniach przemiany materii – wspomaga usuwanie toksyn z organizmu.
Ze względu na zawartość krzemionki i cynku, ogórecznik zalecany jest również w przypadku nadmiernego wypadania włosów oraz łamliwości paznokci.
Zastosowanie zewnętrzne ogórecznika
Zewnętrznie można stosować zarówno olej, jak i ziele ogórecznika.
Przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze działanie ogórecznika wykorzystywane jest przy leczeniu owrzodzeń, chorób skóry, trudno gojących się ran, oparzeń słonecznych.
Ogórecznik stosowany jest również w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła, przy kaszlu i chrypce.
Olej z ogórecznika w kosmetyce
Olej zalecany jest do pielęgnacji cery wrażliwej, dojrzałej i suchej.
Ma również działanie ujędrniające, zwiększające elastyczność, a więc przeciwzmarszczkowe, a także lekko złuszczające, dzięki zawartości kwasu cytrynowego i jabłkowego.
Olej znajduje zastosowanie w leczeniu dolegliwości skórnych – trądziku, łojotokowego zapalenia skóry, oparzeń słonecznych.
Przeciwwskazania do stosowania ogorecznika lekarskiego
Ostrożność powinny zachować osoby stosujące niesteroidowe leki przeciwzapalne, gdyż ogórecznik może wzmagać ich działanie.
Spożywany w nadmiernych ilościach może powodować nudności, obniżenie ciśnienia krwi, a także może działać przeczyszczająco.
źródło
RE: Ogórecznik -
Krystyna - 03-05-2018
Ogórecznik lekarski (Borago officinalis L.)
OGÓRECZNIK. „POTARGANA BRODA”.
Stare łacińskie powiedzenie mówi: „Ja ogórecznik, zawsze daję odwagę”;
w roku 1699 John Evelyn pisał: „...swą skutecznością przywraca do życia hipochondryka i rozwesela nawet najbardziej zapracowanego naukowca”, a stary niemiecki zielnik posuwa swoją pochwałę ziela jeszcze dalej: „daje on radość i odwagę , przepędza wszelki kłopot i smutek, dorzuć go do wina i wypij(...)wzmacnia i raduje serce, podnosi na duchu, odświeża krew i oczyszcza od różnych spalonych, wrzących wilgotności, poprawia czarną żółć, odpędza melancholię i złe sny” .
Współczesne badania w pełni potwierdzają te stare sentencje - „ogórecznik działając pobudzająco na korę nadnerczy, zwiększa produkcję adrenaliny, mobilizując organizm do działania w sytuacjach stresowych”, oczyszcza krew, wzmacnia serce - dlatego wykorzystujmy listki i piękne niebieskie kwiaty ogórecznika, aby nie dać się depresjom i „sprawić sercu radość”.
Ta jednoroczna roślina o grubych mięsistych łodygach i dużych szorstko owłosionych liściach - stąd jej łacińska nazwa „borra” - „potargana broda” wyrasta do wysokości 70-100 cm.
Ma obfitujące w nektar kwiatki w kształcie małych gwiazdek.
Ogórecznik lekarski z rodziny szorstkolistnych zwany niegdyś w Polsce borakiem, boraczem, wołowym językiem, miodnikiem wielkim pazyrą lub ogrodną miodówką - uprawiany był dawniej powszechnie w całej Europie jako roślina lecznicza - dziś na ogół, przynajmniej w Polsce zapomniany, rosnący dziko głównie nad brzegami rzek i na rumowiskach.
A jeszcze Marcin z Urzędowa polecając jedzenie ogórecznika jako „doskonałego pokarmu dla ludzi wątłych” pisał, że w Polsce „wiadomy jest borak każdemu kto zioła zna”.
Wierzono, że ma działanie odświeżające , wzmacniające i dodawano powszechnie do dietetycznych rosołków drobiowych i cielęcych, wyrabiano z niego wina, soki, a świeże kwiaty smażono w syropie lub ucierano z cukrem.
W Hiszpanii i Francji (uprawiany powszechnie przez pszczelarzy jako roślina niezwykle miododajna) do dziś stosowany jest jako przyprawa do mięsa i składnik surówek i sałatek
Tradycje kulinarnego zastosowania ogórecznika przetrwały do dzisiaj głównie w kuchni niemieckiej i rosyjskiej.
Alzatczycy dodają go do zup pomidorowej i ziemniaczanej, dań z baraniny, do aromatyzowania pieczonych kurcząt; w kuchni rosyjskiej dodaje się do dań z grzybów, zimnych zup jarzynowych, jajecznicy, barszczu ukraińskiego.
Części jadalne to młode gęsto owłosione pędy, liście i kwiaty.
Liście przypominają w smaku ogórek , a ponieważ mają smak lekko słony są idealnym zielem dla osób z dietą bezsolną.
Używa się tylko świeżego ziela - suszone traci wszelki smak i aromat.
Świeżych liści używa się do aromatyzowania octów, korniszonów, pikli warzywnych, marynat, nalewek, win, ponczów, syropów i napojów chłodzących a także majonezów, miękkich serów, kanapek, przygotowywania zielonych sosów, sałat i zup - szczególnie chłodników, rosołów, botwinki, barszczu ukraińskiego.
Można je także dusić jak szpinak, dodawać do zapiekanek, pieczonej dyni, kabaczków, cukini, pierogów, kotletów mielonych, farszów, cynaderek, baraniny, do warzyw: ogórków, kalarepki, salsefii, szpinaku, kapusty, dań z leśnych grzybów, gotowanej białej fasoli..
Całe listki można też smażyć w cieście.
Odświeżający smak i aromat listków doskonale komponuje się z innymi świeżymi ziołami.
Znakomite sałatki daje łączenie ogórecznika z miętą, cząbrem, pietruszką, koprem, rozmarynem i czosnkiem.
Jasnoniebieskie kwiaty ogórecznika służą do ozdabiania bitej śmietany, sałatek, zup, dekorowania przekąsek, aromatyzowania i barwienia octów, a kandyzowane do dekoracji ciast.
„Kwiateczki ogórecznika są do dziś mieszane z sałatą, nie tylko dla dekoracji lecz również z powodu ich ożywczej siły i leczniczego działania” pisał w roku 1696 pan Theodor Zwinger.
Kwiaty można kandyzować, albo po zanurzeniu w ubitym białku obtaczać w cukrze pudrze i dekorować nimi sałatki owocowe i desery, można też zamrażać w kostkach lodu (3-4 na kostkę) i dodawać do drinków.
Niegdyś kwiaty tej rośliny wrzucano do kielichów na wypicie tzw. „wsiadanego” podawanych krzyżowcom przed wyruszeniem na wyprawę, zarówno w winie jak i w sałatkach i deserach niebieskie kwiatki służyły „rozweseleniu człowieka”.
Całe młode pędy można dusić w maśle lub gotować na parze, a ze zblanszowanych młodych pędów połączonych z koperkiem i sosem winegret, majonezem lub śmietaną powstanie doskonała w smaku sałatka, pięknie wyglądająca po udekorowaniu kwiatkami ogórecznika.
Na wycieczkach dobrze jest przygotować ogórecznikowe masło - nie zjełczeje lub parzyć herbatki z młodych świeżych liści.
źródło
źrodło
RE: Ogórecznik -
Krystyna - 03-05-2018
Sałata w sosie winegret z kwiatami ogórecznika
Składniki:
1 sałata
1 cebula dymka
1 pomidor
garść koperku
kwiaty ogórecznika
Składniki na sos:
2 łyżki oliwy
1 łyżka musztardy francuskiej
1 łyżeczka octu jabłkowego
sól, pieprz czarny
Wykonanie:
Sałatę płuczemy i kroimy.
Dodajemy posiekaną dymkę i pomidory w kostkę oraz koperek.
Składniki sosu łączymy ze sobą i mieszamy z sałatą.
Sałatę przekładamy do salaterki i dekorujemy kwiatami ogórecznika, które jak najbardziej są jadalne oraz mają właściwości lecznicze.
źródło