[
attachment=9383]
[
attachment=9384][
attachment=9385]
[
attachment=9386]
Areka katechu (Areca catechu L.)
– gatunek rośliny należący do rodziny arekowatych (Arecaceae), dawniej nazywanych palmowatymi (Palmaceae).
Ma wiele nazw zwyczajowych: palma betelowa, palma kateszowa, pinang, żuwina, żuwna katechu, żuwipalma malajska, kapustna palma.
Pochodzi z Filipin, jest uprawiana w krajach o klimacie tropikalnym
Jest to drzewo dorastające do wysokości 15-20 (30) m, o eleganckiej, smukłej sylwetce, ze stosunkowo małą, zwartą koroną złożoną z 6-9 pierzastych liści długości 3-4 m.
Poniżej korony zwiesza się okazały wiechowaty kwiatostan, wyrastający z kątów opadłych liści.
U podstawy kwiatostanu grupują się stosunkowo duże kwiaty żeńskie, drobne kwiaty męskie osadzone są bardziej szczytowo.
Słupki kwiatów zrośnięte są z trzech owocolistków.
Owocem jest pestkowiec wielkości kurzego jaja, o gładkiej, żółtopomarańczowej łupinie.
Tłuste nasienie, zwane również orzechem pinang, zawiera liczne alkaloidy -arekolinę (0,3-0,6%), w śladowych ilościach arekainę, arekaidynę, guaracynę.
W nasionach występują ponadto garbniki (do 15%) oraz czerwony barwnik ujawniający się podczas żucia i barwiący ślinę na kolor jaskrawoczerwony.
Barwnik ten bywa ekstrahowany jako tzw. czerwień arekowa i jest stosowany tu i ówdzie (np. w Chinach) do barwienia bawełny.
Arekolina ma budowę zbliżoną do nikotyny i jest również trująca w większych dawkach
W Azji powszechne jest żucie betelu - składa się on z orzecha arekowego zawiniętego w liście pieprzu betelowego (Piper betle) z odrobiną przypraw (żywica gambir) i dodatkiem wapna palonego.
Betel ma działanie lekko podniecające, orzeźwiające oraz lecznicze - odkaża przewód pokarmowy i zabija pasożyty, barwi jednak zęby na czarno, a ślinę na czerwono.
Zęby żujących betel po pewnym czasie pokrywają się lśniącym, czarnym osadem.
Jednak żucie betelu nie jest szkodliwe dla zdrowia.
Ze względu na zawartość substancji mających działanie przeciwrobacze nasienie areki jest wykorzystywane w weterynarii.
W wielu krajach świata jest uprawiana jako roślina ozdobna, sadzona jest w parkach, alejach itd.
W Polsce ze względu na klimat uprawiana jest w pojemnikach jako roślina pokojowa.
źródło