Forum Ezoteryczne Dobry Tarot
Biżuteria z Epoki Średniowiecza - Wersja do druku

+- Forum Ezoteryczne Dobry Tarot (https://dobrytarot.pl)
+-- Dział: Dary Ziemi (https://dobrytarot.pl/forumdisplay.php?fid=299)
+--- Dział: Litoterapia (https://dobrytarot.pl/forumdisplay.php?fid=62)
+---- Dział: Kamyczkowe różności (https://dobrytarot.pl/forumdisplay.php?fid=241)
+---- Wątek: Biżuteria z Epoki Średniowiecza (/showthread.php?tid=15379)


Biżuteria z Epoki Średniowiecza - Krystyna - 30-04-2024

   
Anglosaska srebrna brosza, ok. 900 rok
Średniowiecze to epoka obejmująca około 1000 lat, ograniczająca się do Europy i terenów Cesarstwa Bizantyjskiego. 
Znaleziska archeologiczne z tego okresu bardzo różnią się od siebie stylem i wykonaniem, ze względu na czas i miejsce pochodzenia.  
To co łączy style i okresy jubilerstwa średniowiecznego, to niewątpliwie złoto. 
Biżuteria, czerpiąc z antyku, wykonywana była głównie w złocie, a przez cały okres trwania średniowiecza rozwinęło się także wiele technik jubilerskich. Dla biżuterii okres dalszego rozwoju formy, oraz czas nawiązań do tradycji antycznych. 
Z tamtych czasów pozostało przekonanie o magicznej i uzdrawiającej mocy kamieni szlachetnych. 
Główne style w biżuterii średniowiecznej to: barbarzyński, bizantyjski, Karolingów, ottoński, Wikingów i późnego średniowiecza, kiedy styl biżuterii w Zachodniej Europie stał się niemal spójny.
   
Złote kolczyki około 1300 – 1350 rok, znalezione na terenie Chorwacji
Większość zachowanych w dobrym stanie drogocennych przedmiotów z okresu średniowiecza jakie odnaleziono, to przedmioty użytku kościelnego, relikwiarze, tace, talerze, kielichy i krzyże. 
Kościołom udało się zachować więcej skarbów, niż świeckiej części społeczeństwa. 
Jednak zarówno w świeckich, jak i sakralnych obiektach dekoracyjnych, wykonywanych w tamtym czasie głównie w metalach szlachetnych, używane były te same techniki, a ich styl był jednolity, często z wpływem sztuki sakralnej na świecką.
   
Element paska i klamra wykonane w złocie, w stylu bizantyjskim
   
Bizantyjski wisior z XI lub XII wieku
Porównując podstawowe formy biżuterii, takie jak pierścionki, naszyjniki, bransolety i broszki, nietrudno stwierdzić, że w średniowieczu istniały rodzaje biżuterii, których dziś się nie wytwarza. 
Były to głównie ozdoby, które miały bardzo konkretną funkcję. 
Przykładem mogą być fibule (spinacze do ubrania, zwanego płaszczem, wywodzące się już ze starożytnego Rzymu), zapinki do ubrań, klamry do paska, ozdoby sznurowadeł, szpile i guziki, blaszki i różne ozdoby do dekorowania pasów, broni, kapeluszy, sakiewek i innych akcesoriów oraz ozdoby do spinania włosów, jak szpile. 
Klasyczne formy biżuterii również święciły tryumfy. 
Naszyjniki, wisiory i medaliony wykonane w złocie – wszystko z elementami kamieni szlachetnych, były nierozerwalną częścią stroju kobiet z wyższych sfer. 
Wraz z upowszechnianiem się chrześcijaństwa coraz większą rolę zaczął odgrywać krzyż, który stał się jednym z najważniejszych symboli nowej religii. 
Praktykowano też wszywanie złotych blaszek we włosy czy upięcia i ozdoby włosów, a także – wśród zamożnych – naszywanie ozdób na stroje. Czasami noszono też bransolety – obręcze, na ramiona i kostki.
   
Bizantyjskie kolczyki pochodzące z  V- VII wieku
   
Anglosaska brosza
   
Pierścień odnaleziony na terenach Austrii
   
Zapinki z emaliowaniem komórkowym znalezione w Sutton Hoo
https://antiquebizu.pl/bi%c5%bcuteria-z-epoki-%c5%9bredniowiecza-cz-i/

RE: Biżuteria z Epoki Średniowiecza - Krystyna - 30-04-2024

   
Pierścień anglosaski
W średniowieczu złoto zyskało miano najszlachetniejszego metalu. 
Było głównym kruszcem, z którego wykonywano biżuterię. 
Symbolizowało władzę królewską i związane było z insygniami władzy. 
Ze względu na właściwości złota (jest kowalne), złotnicy i jubilerzy, mieli ogromne spektrum możliwości i rozwiązań technicznych w kwestii wyrobu biżuterii.
 Dlatego właśnie wtedy rozwinęło się wiele znanych wcześniej technik jubilerskich i przydatnych w jubilerstwie, m.in.: lutowanie, platerowanie, czy pozłacanie. 
Aby pracować w tak delikatnym metalu, jubilerzy używali równie delikatnych i misternych metod obróbki. 
Tymi dawnymi, najbardziej cenionymi technikami są: filigran, granulacja, emaliowanie, inkrustowanie, intarsjowanie, odlewanie czy wyciskanie punc. Metody te wymagały dużych umiejętności jubilerskich oraz doskonałej precyzji w zdobieniu.
   
Brosza penannular
Gama wykorzystywanych w jubilerstwie kamieni, była szeroka, a zawód szlifierza stał się bardzo popularny. 
W tym czasie ogromną wagę przywiązywano też do magii kamieni szlachetnych. 
Wierzono w ich nadnaturalną, magiczną moc oraz lecznicze działanie. 
Przypisywano im znaczenie astrologiczne lub  religijną symbolikę. 
Dostojnicy kościelni używali pierścieni z kamieniami, wśród których najważniejszą rolę odgrywał Szafir w kolorze niebieskim, wskazując na skupienie się na „rzeczach niebieskich”. 
W średniowieczu prawie wszystkie kamienie szlachetne trzeba było importować spoza Europy, jednak Bursztyn, Onyks, Słodkowodne Perły czy Koral, były łatwo dostępne w Europie. 
Współczesny szlif fasetowy, rozwinął się dopiero pod koniec średniowiecza. 
Wcześniej, kamienie szlifowane były w szlif kaboszon.
   
Pierścień z emalią cloissonne, X-XI wiek, Niemcy
Co ciekawe, Diamenty nie były wówczas zbyt mocno cenione, gdyż Diament w szlifie kaboszon nie miał szansy wydobycia swojej brylancji i nie zachwycał blaskiem i urodą, w przeciwieństwie do kolorowych kamieni, jak Szmaragdy i Rubiny, które były wtedy najdrożej cenione. 
Wykorzystywano również mniej wartościowy Kryształ Górski, który czasem grawerowano.
   
Krzyż Lotarius z X wieku
Biżuteria w średniowieczu była bardzo ważnym znacznikiem statusu społecznego. 
Oczywiście, w jej posiadaniu były tylko wyższe warstwy społeczne – duchowieństwo, monarchowie i arystokracja. 
Najbardziej wpływowe i zamożne jednostki, nosiły biżuterię na co dzień, a przynajmniej wyjściowo. 
Także dzieci obu płci, strojone były w biżuterię do strojów formalnych.
   
Korona Cesarza zachodnich Niemiec, II połowa X wieku
   
Brosza Fuller, IX wiek
https://antiquebizu.pl/bi%c5%bcuteria-z-epoki-%c5%9bredniowiecza-cz-ii/

RE: Biżuteria z Epoki Średniowiecza - Krystyna - 30-04-2024

   
Pierścień Karolingów sprzedany za 13500£
Główne okresy i style w biżuterii średniowiecznej to: barbarzyński, bizantyjski, Karolingów, ottoński, Wikingów i późnego średniowiecza, kiedy styl biżuterii w Zachodniej Europie stał się niemal spójny.
Biżuteria ludów barbarzyńskich jest jedną z najczęściej odnajdywanych. Ozdoby miały dla nich duże znaczenie, zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Noszono brosze – fibule, przyozdabiane i noszone pojedynczo do płaszcza lub w parach do strojów kobiecych. Były wzorowane na rzymskim stylu, który przejęli Wizygoci, Ostrogoci, Frankowie i Anglosasi, żyjąc na terenach Imperium Rzymskiego. Bardzo często stosowana w ozdobach była technika emaliowania cloisonné (emaliowanie komórkowe), w której wzory były wykonane najczęściej z płatków granatu lub innych kamieni. Czasem, jako tańszej alternatywy, używano szkliwa. Na Wyspach Brytyjskich, preferowanym kształtem brosz była forma okrągła, a jej przykładem, bardzo popularna tzw. „penannular brooch” – prawie zamknięty półksiężyc.
   
Inkrustowana rękawica cesarza wykonana w Palermo
Wzory biżuterii bizantyjskiej, były często zaczerpnięte z motywów religijnych. Przykładem jest krzyż, który służył także jako ozdoba, nie jako przedmiot sakralny. Styl bizantyjski w znacznej mierze jest kontynuacją rzymskiego, z rozwijającą się techniką emaliowania komórkowego. Zlecenia na złote wyroby i biżuterię, pochodziły głównie z Kościoła, więc ogromny udział w bizantyjskiej biżuterii, miały ozdobne krzyże i przedstawienia zaświatów lub sceny z życia świętych. Styl bizantyjski cechowało inkrustowanie, a dzieła rzemieślników były niezwykle bogate, ze zdobieniem z kamieni szlachetnych, szkła, wyrabiane w złocie. Niestety, nie znaleziono zbyt wiele okazów biżuterii z tego okresu, ponieważ zaprzestano chowania ludzi z ich biżuterią, więc większość naprawdę ekstrawaganckich egzemplarzy, jakie znane są z mozaik czy obrazów, nie została odnaleziona.

Biżuterię z okresu Karolingów z bizantyjską łączy to, że wykopaliska archeologiczne, dostarczyły dotąd, podobnie, jak w przypadku biżuterii z Bizancjum, jedynie przedmioty sakralne, które dzięki temu, że były lepiej chronione i przechowywane, miały szansę zachować się do dziś. Biżuteria z tego okresu, tak jak ta pochodząca z plemion barbarzyńskich, charakteryzuje się mnogością kolorów, jednak techniki stosowane w czasach Karolingów, bardziej przypominają te z Cesarstwa Bizantyjskiego. Najbardziej zachwycającą biżuterią, która pozostała z tego okresu, jest korona Charlemagne, z kamieniami szlachetnymi, filigranem, emalią i złotem.

Styl ottoński jest porównywalny ze stylem Karolingów i bizantyjskim. Motywy religijne grają w nim główną rolę. Jest to poniekąd skrzyżowanie stylów: germańskiego i bizantyjskiego, z tym że dopracowane zostały w nim techniki jubilerskie oraz wyostrzony kunszt.
   
Ottońska korona
   
Brosza ottońska z 960 -1000 rok
Biżuteria Wikingów, z początku była raczej nieskomplikowana – składała się z obręczy, opasek i pierścieni, ale szybko rozwinęła się do wyszukanych form i kunsztownych technik, przy silnym zamiłowaniu do srebra, co było dość niezwykłe w średniowiecznej Europie, wynoszącej złoto na piedestał. Technikami najczęściej stosowanymi przez Wikingów, były filigran i repusowanie. Głównymi motywami w biżuterii są te związane z fauną i florą. Później popularne stały się uproszczone, geometryczne wzory. Najbardziej wymyślne dzieła Wikingów, jakie udało się odkryć, to zestaw dwóch obręczy, z VI w., odnaleziony w Alleberg, w Szwecji. Ozdoby Wikingów miały te same motywy, co w biżuterii barbarzyńskiej, chociaż geometria charakteryzowała bardziej biżuterię barbarzyńską, niż Wikingów. Kobiety Wikingów nosiły biżuterię niemal bez przerwy, ponieważ pełniła ona u nich funkcjonalną rolę – przytrzymywała spięte i udrapowane w stroje tkaniny.

W XIII w., noszenie biżuterii stało się przywilejem arystokracji i rodów szlacheckich. Powstawały nawet prawa zakazujące ludowi noszenia ozdób z kamieni szlachetnych, pereł i nadmiernej ilości złota czy srebra. Skarbce królewskie, których inwentarz przetrwał do dziś, ukazują przepych wyszukanej biżuterii – broszek, pierścionków i inkrustowanych pasów. Jednocześnie znane są też takie egzemplarze, które są popisem kunsztu jubilerskiej pracy w złocie, ale nie są zdobione kamieniami szlachetnymi. Noszone wówczas, przez zamożne kobiety ozdoby niewiele różnią się od tych rodzajów biżuterii, które noszone są dziś – naszyjniki, pierścionki, bransolety, wisiory, medaliony, brosze, rzadziej kolczyki. Jednak raczej rzadko spotykane dziś – bogato zdobione kamieniami akcesoria, takie jak paski i torebki oraz przedmioty użytku codziennego, np. grzebienie czy zakładki do książek, choć to nieoczywiste, też mogą być uważane za ozdoby z okresu późnego średniowiecza. Kobiety z niższych warstw społecznych także nosiły ozdoby w tym samym stylu, choć w mniejszej ilości. Były one wykonane w tanich materiałach i raczej nie noszono ich na co dzień. Mężczyźni z wyższych warstw społecznych, ozdabiali się dużą (jak na współczesne zwyczaje) ilością biżuterii, m.in.: przypinane odznaki z herbami, łańcuchy i obroże.
   
Emaliowany łabędź, ok. 1400 rok
https://antiquebizu.pl/bi%c5%bcuteria-z-epoki-%c5%9bredniowiecza-cz-iii/