Forum Ezoteryczne Dobry Tarot
Wrotycz - Wersja do druku

+- Forum Ezoteryczne Dobry Tarot (https://dobrytarot.pl)
+-- Dział: Dary Ziemi (https://dobrytarot.pl/forumdisplay.php?fid=299)
+--- Dział: Zioła, kwiaty i inne rośliny zielne (https://dobrytarot.pl/forumdisplay.php?fid=64)
+--- Wątek: Wrotycz (/showthread.php?tid=3168)


Wrotycz - Krystyna - 11-05-2013

   
Wrotycz (Tanacetum L.)
Rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych.
Należy do niego około 70 spokrewnionych z chryzantemami gatunków występujących głównie na północnej półkuli, na obszarach o umiarkowanym klimacie
Gatunkiem typowym jest Tanacetum vulgare L
Nie mylić z  tansy ragwort or tansy mustard

Gatunki flory Polski
wrotycz alpejski, złocień alpejski (Tanacetum alpinum (L.) Sch. Bip., syn. Chrysanthemum alpinum L.)
wrotycz baldachogroniasty, złocień baldachogroniasty (Tanacetum corymbosum (L.) Sch. Bip.)
wrotycz maruna, złocień maruna (Tanacetum parthenium (L.) Sch. Bip., syn. Chrysanthemum parthenium (L.) Bernh. – antropofit zadomowiony
wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare (L.)
wrotycz wielkolistny (Tanacetum macrophyllum (Waldst. & Kit.) Sch. Bip.) – gatunek uprawiany
Tanacetum balsamita L. – gatunek uprawiany
Tanacetum parthenifolium (Willd.) Sch. Bip. – efemerofit

Zastosowanie
Niektóre gatunki (np. wrotycz pospolity) mają własności lecznicze
Niektóre gatunki są ze względu na swoje ładne koszyczki kwiatostanowe i dość ozdobne liście są uprawiane jako ogrodowe rośliny ozdobne.
W zależności od gatunku są w Polsce całkowicie, lub częściowo odporne na mróz.
Najlepiej rosną w pełnym słońcu, na przepuszczalnych glebach
źródło

Re: Wrotycz - Krystyna - 11-05-2013

       
       
   
   
   
Wrotycz baldachogroniasty Klusjusza ( Tanacetum corymbosum)
Bylina wysokości do 150 cm, z rozgałęzionym kłączem, o łodydze rozgałęzionej w górnej części, skrętolegle ulistnionej.
Liście z wierzchu zielone, spodem szarawe, podługowate, pierzastosieczne.
Koszyczki kwiatowe duże, o średnicy do 5 cm, tworzące skąpe baldachogrono.
Kwiaty brzeżne języczkowe, białe; środkowe żółte, rurkowate.
Występowanie :
Góry środkowej i południowej Europy. W Polsce w Pieninach, na Sądecczyźnie, w Bieszczadach Zachodnich.
Rośnie w traworoślach, na górskich łąkach, polanach i połoninach.
Kwitnienie : VII-VIII
Wrotycz posadzony w sąsiedztwie pól uprawnych skutecznie odstrasza szkodniki, a spalanie suchego ziela w postaci kadzideł chroni przed atakiem komarów i meszek.
żródło
źródło

Re: Wrotycz - Krystyna - 11-05-2013

       
   
   
   
 Wrotycz alpejski (Tatrzański)  (Tanacetum alpinum  (Leucanthemopsis alpina) subsp. (tatrae))
Bylina luźno darniowa, o wysokości 5-15 cm.
Łodygi wzniesione, walcowate, nierozgałęzione, słabo ulistnione, z jednym koszyczkiem na szczycie.
Liście w przyziemnej rozetce, pierzastosieczne, nagie lub okryte pilśnią. Kwiaty zebrane w koszyczek o średnicy do 4 cm, języczkowe białe, rurkowe żółte.
Roślina występuje w przewodnikach pod dwoma nazwami łacińskimi.
Bardziej aktualna jest chyba (Leucanthemopsis alpina).
Występowanie :
Wrotycz alpejski - Góry środkowej i południowej Europy, a jego podgatunek subsp. (tatrae) jest obecnie uważany za endemit tatrzański.
Rośnie w Tatrach, powyżej górnej granicy lasu, także w piętrze turniowym w murawach wysokogórskich na granicie.
Kwitnienie :  VII-VIII
źródło
źródło
źródło
źródło

Re: Wrotycz - Krystyna - 11-05-2013

       
       
   
   
 Wrotycz wielkolistny   (Tanacetum macrophyllum)
Bardzo ciekawa bylina, nie za często spotykana w ogrodach przydomowych.
Z pewnością sprawdzi się w ogrodach naturalistycznych.
Należy podkreślić, że jest to wysoka bylina, przekraczająca metr wysokości. Kwiaty zebrane są w baldachogrona i z daleka przypominają kwiatostany krwawnika pospolitego , choć dużo większe.
Ładnie prezentują się razem z pierzastymi liśćmi.
Wrotycz wielkolistny kwitnie latem, nie ma szczególnych wymagań oraz radzi sobie na stanowisku słonecznym do półcienistego

Re: Wrotycz - Krystyna - 11-05-2013

       
       
   
Wrotycz szerokolistny, bełżyna balsamiczna, złocień balsamiczny  (Tanacetum balsamita L.)
Inne nazwy: wrotycz szerokolistny, złocień bal- samiczny, bełżyna balsa-miczna.
Pochodzący   najprawdopodobniej z Azji wrotycz szerokolistny zawędrował do Europy oraz Ameryki Północnej, gdzie obecnie występuje w stanie dzikim.
Obdarzone przyjemnym, balsamicznym (stąd określenie gatunkowe balsamina) zapachem liście wykorzystywane są do przyprawiania i konserwowania piwa.
Niegdyś nazywane "biblijnymi liśćmi", służyły jako aromatyczne zakładki do książek.
W tradycyjnym lecznictwie stosowano herbatkę z wrotyczu, która uśmierzała ból porodowy i działała wzmacniająco na wątrobę.
Odwar z rośliny działa przeciwskurczowo i leczy dolegliwości trawienne.
Poza tym stosowany jest przy problemach z miesiączką.
Liście wrotyczu wykorzystywane są także w kuchni.
W połączeniu z miętą można w lecie sporządzić z niego wspaniałą herbatkę mrożoną.
Dobrze komponuje się z drobiem, sałatą i sosami.
Wrotycz balsamiczny jest uprawiany także jako roślina ozdobna

Re: Wrotycz - Krystyna - 11-05-2013

   
   
   
Wrotycz pospolity  (Tanacetum vulgare L. )
Nazwy ludowe: mlecznia, piżmo, wrotycz swojski.
Gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych.
Występuje w całej Europie i na obszarach Azji o umiarkowanym klimacie.
Rozprzestrzenił się także gdzieniegdzie poza tym obszarem
W Polsce jest gatunkiem pospolitym.

Wrotycz jest wieloletnią byliną, dość wysoką (osiągającą 50-120 cm), o dętej, kanciastej łodydze.
Łodygi często są zabarwione brunatnoczerwono.
Liście są duże, podwójnie pierzastosieczne, a ich odcinki pierzastowcinane.
Są żywozielone i gruczołowato punktowane.
Kwiaty, wyłącznie rurkowate, ogruczolone, tworzące guziczkowate koszyczki, w szczytowej części łodygi są zebrane w szeroki, rozłożysty podbaldach.
Owocem wrotycza są pięciożeberkowe niełupki.

Roślina kwitnie od lipca do października, wydziela charakterystyczny, kamforowy aromat.  
Jej korzeń jest gruby i walcowaty, a kłącze krótkie i rozgałęzione.
Ulubionym siedliskiem wrotycza są przydroża, miedze, nasypy kolejowe, śmietniska, skraje lasów, zarośla i brzegi rzek.
Lubi pożywne, pulchne gleby.
Dawniej był lubianą roślina ogrodową, dzisiaj jest traktowany jak pospolity chwast.

Do celów leczniczych można zbierać koszyczki kwiatowe bez ogonków, liście lub całe kwitnące ziele.
Należy je suszyć szybko, w warunkach naturalnych.
Surowiec zawiera olejki eteryczne (w Europie Środkowej najczęściej toksyczny tujon, ale również borneol i kamforę), a także flawonoidy (akatecynę i luteolinę), pochodne kumaryny (umbeliferon), kwasy tanacetowy i kawowy, gorycze i garbniki.
W korzeniach obecne są antracen, piren i fluoroantren.
Substancje zawarte w kwiatach i zielu działają przede wszystkim przeciwrobaczo (przeciwko pasożytom wewnętrznym) i przeciwwszawiczo.
Kwiat można niekiedy stosować jako środek bakteriobójczy, napotny, wzmacniający i pobudzający krwawienie miesiączkowe.
Niektórzy używają go przeciw kurczom, wzfęciom, rwie kulszowej, puchlinie wodnej i w bolesnym miesiaczkowaniu.
Roślina jest trująca dla zwierząt domowych i bywa częstą przyczyną zatruć u krów.

Wrotycz był zielem, które otrzymał Ganimed, by dało mu nieśmiertelność.
Jego nazwa pochodzi od grackiego słowa "athanasia" - oznaczającego właśnie nieśmiertelność.
Dlatego jest uważany za roślinę długowieczności i wiecznego życia.
Jego bukiety są używane do oczyszczania ciała, grobu lub przestrzeni rytualnej.
Noszenie go przy sobie ma przedłużać życie.
Jest zielem żeńskim, związanym z żywiołem Wody, planetą Wenus i świętami Imbolc i Ostary.
W polskiej magii ludowej wrotycz jest zalecany przeciw czarom, a zwłaszcza lubczykom.
Dziewczyna chcąca odczarować zadany lubczyk powinna wykąpać się w naparze z tej rośliny.
Niekiedy uważa się, ze noszenie go przy sobie wzmacnia zaklęcia powodujące niedostrzeganie przez otoczenie - "niewidzialność".

Re: Wrotycz - Krystyna - 07-02-2015

   
   
   
   
Wrotycz (Złocień) (Haradjana  Tanacetum haradjanii )
Wrotycz (Złocień) Haradjana to wieloletnia bylina kępiasta dorastająca do 25 cm w okresie kwitnienia.
Wrotycz charakteryzuje się intensywną srebrną barwą, którą zawdzięcza włoską kutnerowym, którymi jest pokryta.
Chronią one roślinę przed ostrymi promieniami słońca, dlatego Tanacetum haradjanii polecana jest do obsadzeń miejsc słonecznych.
Roślina ta nie znosi nadmiernego podlewania - zbyt duża ilość wody w podłożu powoduje u niej brązowienie liści.
Wrotycz kwitnie latem na żółto.
Bylina ta jest polecana do tworzenia srebrnych plam kolorystycznych na rabatach, oraz jest stosowana jako tło lub kontrast dla innych roślin.
źródło

Re: Wrotycz - Krystyna - 07-02-2015

       
   
   
   
Tanacetum huronense

Re: Wrotycz - Krystyna - 07-02-2015

       
   
   
   
   
Tanacetum niveum 
źródło
źródło

Re: Wrotycz - Krystyna - 07-02-2015

   
   
   
   
   
Tanacetum ptarmiciflorum 'Silver Feather'

RE: Wrotycz - Krystyna - 27-12-2017

   
Dawniej wrotycz pospolity był również ważną rośliną leczniczą. 
Ziele zawiera głównie olejek lotny z tujonem jako najważniejszym składnikiem, następnie gorycz tanacetynę, żywice i wosk. 
W małych ilościach pobudza apetyt i przyspiesza trawienie. 
Stosowany zewnętrznie przynosi ulgę przy naciągnięciu ścięgien i bólach reumatycznych. 
W dawnych czasach posługiwano się nim jako trucizną, używano do balsamowania zwłok i barwienia tkanin.
Przyprawa i jej zastosowanie. 
W ubiegłych stuleciach to silnie pachnące ziele stosowane było chętnie do przyprawiania dań mięsnych, 
np. baraniny i dziczyzny. 
Anglicy przedkładali je nawet nad miętę. 
Co prawda było to w czasach, gdy nie istniały lodówki i gdy główna rola przyprawy polegała często na zagłuszaniu „haut gout" mięsiwa. 
Jest to istotnie przyprawa o dostatecznie intensywnym zapachu, aby przytłumić zapach i smak niezbyt świeżego produktu spożywczego. 
I dziś także stosuje się przyprawy o ostrym smaku, głównie jednak dla skompensowania niezadowalających właściwości smakowych produktów głęboko zamrożonych lub zakonserwowanych w inny zmieniający je sposób. 
A jednak wrotycz pospolity jako przyprawa prawie wyszedł z użycia. 
Dawniej stosowano go często do aromatyzowania ciast i puddingów. 
Dzisiaj, gdy kuchnia stała się wyrafinowana, intensywny jego zapach razi wysubtelnione zmysły węchu i smaku. 
Zgodnie z tradycją ziele wrotycza było używane jeszcze jako środek leczniczy 
w zaburzeniach żołądkowych występujących zazwyczaj na skutek spożycia zbyt obfitych posiłków świątecznych po dłuższym okresie postu.
 
Uwaga: większe ilości ziela są bardzo trujące.
Inne informacje. 
Jako roślinę ozdobną uprawia się Tanacetum vulgare f. crispum de Candolle, o dekoracyjnych, paprociowatych liściach.
źródło
źródło