17-08-2011, 18:35
Róże znane są przede wszystkim jako rośliny ozdobne z powodu efektownych kwiatów.
Ze względu na aromat wykorzystywane są jako rośliny kosmetyczne.
Walory smakowe i odżywcze owoców szupinkowych róż sprawiają, że róże są także cenionymi roślinami jadalnymi.
Rośliny ozdobne
Wiele gatunków róż i ich mieszańców należy do najbardziej cenionych krzewów ozdobnych uprawianych
od starożytności.
Róże zostały udomowione jako rośliny ozdobne co najmniej 5 tysięcy lat temu w Sumerze i Chinach.
Także antyczni Rzymianie cenili róże jako rośliny ozdobne, przystrajali ich kwiatami sale bankietowe i stoły.
Przykładem przesady w użyciu róż jest "uczta Heliogabala" (218 n.e.), na której zaledwie 14-letni imperator, przez przypadek, zadusił swych gości nadmierną ilością spadających z sufitu płatków tych kwiatów.
Ogrody różane nazywa się rosariami.
Niektórych gatunków (w Polsce głównie np. róży dzikiej Rosa canina) używa się w ogrodnictwie jako podkładek dla szlachetnych odmian.
Rośliny kosmetyczne
Już w starożytnej Grecji i Rzymie używano róż do konserwowania urody i młodości oraz używano do balsamowania ciał
Największe znaczenie jako roślina kosmetyczna ma wśród róż róża damasceńska (R. damascena).
Znana w uprawie od dawna, w starożytnej Grecji od VI wieku p.n.e., w Europie Zachodniej rozpowszechniona w okresie wypraw krzyżowych.
Gatunek ten charakteryzuje się ładnym i silnym zapachem za sprawą monoterpenu alifatycznego o nazwie cytronellol.
Silny zapach zachowują płatki nawet po uschnięciu i dlatego róża ta zaczęła być używana w kosmetyce
do produkcji wody różanej, olejku różanego i perfum.
Najwcześniej wody różane wytwarzano w VIII wieku w Persji, później nauczono się destylować olejki różane.
Plantacje róż, z których płatków wytwarza się wodę różaną i olejki eteryczne zajmują rozległe przestrzenie w Bułgarii, Iranie, Iraku, Rumunii i Francji.
Do produkcji olejków lotnych używa się w północnej Afryce i na Bliskim Wschodzie także Rosa moschata, a w Indiach R. macrophylla i R. webbiana
Rośliny lecznicze
Już Hipokrates znał dobrze zastosowanie i własności lecznicze róż.
Później, w okresie średniowiecza róże były używane głównie jako rośliny lecznicze.
Substancje zawarte w owocach róż działają moczopędnie i wzmacniająco, przyśpieszają też hamowanie
krwawienia z naczyń włosowatych
Glikozydy obecne w owocach róż działają uspokajająco.
Inne zastosowania
Silny wzrost i niewielkie wymagania siedliskowe niektórych gatunków spowodowały ich zastosowanie
w nasadzeniach ochronnych.
Stosowane tak były w ramach umacniania wysokich skarp rzecznych w południowej Rosji oraz tam też
w pasach zarośli i zadrzewień śródpolnych i przydrożnych.
W Polsce zastosowanie takie znalazła zwłaszcza silnie rosnąca róża pomarszczona stosowana do umacniania podłoży piaszczystych, np. wydm nadmorskich.
Róże zalecane są do nasadzeń wzdłuż ściany lasu i na skrajach dróg śródleśnych odgrywając w takich miejscach pożyteczną rolę biocenotyczną, zwiększając odporność lasu wobec szkodliwych owadów.
Krzewy różane są chętnie wybieranym miejscem gniazdowania ptaków, a ich szupinkowe owoce
są chętnie zjadane przez kuropatwy i bażanty.
Kwiaty róż nie wytwarzają nektaru jednak dzięki obfitemu pyleniu dostarczają pożytku pszczołom
<!-- m --><a class="postlink" href="http://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCa">http://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCa</a><!-- m -->