02-02-2018, 19:20
Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis L.)
Gatunek rośliny należący do rodziny amarylkowatych, typowy dla rodzaju Galanthus.
Do początków XX wieku gatunek ten nazywano w różnych regionach Polski kilkoma nazwami zwyczajowymi, z których najpopularniejszymi były: gładysz, śnieguła, śniegułka, śnieżyca i przebiśnieg.
Nazwy te niewiele lub wcale nie różniły się od określeń stosowanych dla śnieżycy wiosennej także zwanej gładyszkiem lub śnieżycą.
W początkach XX wieku popularność zdobyła nazwa przebiśnieg pospolity
Od połowy XX wieku stosowana jest już w piśmiennictwie nazwa śnieżyczka przebiśnieg.
Naukowa nazwa rodzajowa Galanthus ustalona została przez Linneusza od greckich słów gála – mleko i ánthos – kwiat.
Nazwa gatunkowa nivalis znaczy w łacinie – śnieżny, ośnieżony (od łacińskiego nix – śnieg).
W naturze znany z lasów południowej i środkowej Europy, jednak szeroko rozpowszechniony poza zwartym zasięgiem jako roślina ozdobna.
Gatunek popularny w uprawie i rozpoznawalny jako symbol przedwiośnia.
Także roślina miododajna i lecznicza.
W Polsce podlega ochronie gatunkowej.
Bylina, geofit.
Przebiśniegi są jednymi z najwcześniej zakwitających roślin, a ich kwiaty często wyrastają spod śniegu.
Kwitną od lutego do kwietnia.
Są wskaźnikowe dla fenologicznej pory roku – przedwiośnia
Ze względu na ścisłą ochronę gatunkową, do celów ozdobnych i leczniczych stosowane mogą być tylko rośliny pozyskiwane z upraw.
Pozyskanie roślin ze stanowisk naturalnych wymaga zezwolenia dyrektora Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
Roślina ozdobna
Chętnie sadzona w przydomowych ogródkach, na cmentarzach, w dużych grupach także w parkach.
Nadaje się do ogródków skalnych, można też tworzyć z niej duże grupy na trawnikach.
Zaleca się tworzenie zestawień z rannikami zimowymi, karłowymi odmianami kosaćców żyłkowanych i innymi barwnie kwitnącymi roślinami wczesnowiosennymi
Przebiśniegi stosowane są także jako kwiaty cięte w niewielkich bukietach.
Roślina lecznicza
Surowiec zielarski
Wysuszone i sproszkowane cebule przebiśniegów Galanthi bulbus (w lecznictwie pod tą nazwą stosowany jest surowiec pochodzący z dwóch gatunków – G. nivalis oraz G. woronowii)
Działanie
Cebule przebiśniegów służą do otrzymywania galantaminy będącej inhibitorem cholinoestrazy.
Acetylocholinesteraza jest enzymem rozbijającym acetylocholinę, a właśnie brak tego neuroprzekaźnika w niektórych obszarach mózgu jest charakterystyczny dla choroby Alzheimera.
Galantamina hamując enzym pozwala utrzymać odpowiednie stężenie neuroprzekaźnika.
Z zastosowaniem preparatów z galantaminą wiązane są duże nadzieje w leczeniu choroby Alzheimera.
Alkaloid ten stosowany jest także w chorobach przebiegających z uszkodzeniem nerwów obwodowych, zakłóceniami w przewodzeniu bodźców, w leczeniu nerwobóli, miastenii, atonii mięśni, paraliżu i zapaleniu korzonków nerwowych
Poza tym likoryna zawarta w cebulkach posiada właściwości przeciwwirusowe.
Roślina miododajna
Dostarcza pyłku i nektaru jako jeden z pierwszych gatunków po okresie zimowym.
Inne zastosowania
W biotechnologii stosowana jest "lektyna z (Galanthus nivalis) GNA" działająca jak silny insektycyd i inhibitor retrowirusów.
Gen kodujący lektynę pozyskany z przebiśniegów wprowadzany jest do genetycznie modyfikowanych roślin (np. melonowca właściwego, ziemniaków, ryżu) by zmniejszyć szkody powodowane przez szkodliwe dla nich owady.
Efektem wprowadzenia tego genu do genomu rzodkiewnika pospolitego jest także ograniczenie liczebności szkodliwych nicieni w pobliżu korzeni
http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Anie%C...%C5%9Bnieg
http://www.zimorodek.com/images/stories/...peklo2.jpg
Ciekawostki
Leucoium to nazwa śnieżycy w starożytnej Grecji złożona z greckich słów leukos – biały i lon – fiołek.
Nazwa gatunkowa vernum znaczy wiosenna (z łac. ver – wiosna). *
Kwiaty śnieżycy zapylane są zazwyczaj przez pszczoły.
Stosunkowo duże nasiona mogą być przenoszone na większe odległości przez mrówki (myrmekochoria) lub roznoszone przez płynącą wodę.
Roślina rozmnaża się również wegetatywnie przez cebulę wytwarzającą liczne cebulki potomne, które oddzielając się od rośliny macierzystej tworzą wokół niej nowe rośliny.
Duża populacja śnieżycy powstaje też dzięki obfitemu samosiewowi.
Pomimo toksycznych własności zielone liście i kwiaty są wczesną wiosną pożywnym przysmakiem dla jeleni i saren. Dlatego można czasami zobaczyć na terenie występowania śnieżycy przystrzyżone kępy mięsistych jej liści.
źródło