[Krystyna]

       
   
   
Ruta zwyczajna (Ruta graveolens L.) Gartenraute, Weinraute Gartenraute
Gatunek rośliny z rodziny rutowatych (Rutaceae).
Pochodzi z południowo-wschodniej i wschodniej Europy, rozprzestrzeniła się na afrykańskim wybrzeżu Morza Śródziemnego, obecnie uprawiana jest w wielu krajach europejskich, w tym również w Polsce
Zastosowanie
Roślina lecznicza
Działanie: rozkurczowe na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz układu moczowego (działanie wiatropędne, żółciopędne, nieznacznie moczopędne), obniża w niewielkim stopniu ciśnienie krwi.
Dzięki zmniejszeniu oporów w drobnych naczyniach usprawnia się nieco krążenie obwodowe.
Hamuje też wydalanie jodu, podwyższa poziom wapnia we krwi i ma także własności odtruwające.
Surowiec zielarski: liść (Folium Rutae), ziele (Herba Rutae).
Zawiera: olejek eteryczny
Zbiór i suszenie: przed kwitnieniem ścina się szczyty pędów i suszy w warunkach naturalnych w miejscach zacienionych i przewiewnych, a następnie osmykuje liście, odrzucając łodygi.
Przy zbiorze i pracach pielęgnacyjnych używa się rękawiczek, gdyż roślina może spowodować poparzenia skóry

Inne zastosowania
Roślina ozdobna. Uprawiana czasami na rabatach, nadaje się też na niskie żywopłoty; jej szarozielone liście dobrze komponują się z z kwiatami\
W kuchni jej świeże, młode liście używane są do konserwowania dziczyzny, aromatyzowania sałatek, surówek, mięs, duszonych potraw, kapusty, grzybów i do gotowania ryb, zaś suszone ziele wykorzystywane jest do nacierania mięs, przyprawiania bigosu, gulaszu
Ruta jest jednak bardzo gorzka.
Gorycz ta zmniejsza się pod wpływem kwasów, z tego też względu ruta bardziej nadaje się do warzyw kiszonych lub marynowanych octem.
Ma silne działanie poronne, pisał o tym już Pliniusz Starszy.
Do tej pory stosowana jest jako środek poronny w niektórych częściach świata.
Jest jednak niebezpieczna – notowano przypadki śmiertelnych krwotoków z macicy po jej stosowaniu w celu poronnym
Zapach ruty odstrasza koty. Wywary z ruty są też używane w biologicznej ochronie roślin

Obecność w kulturze
Na Litwie ruta uważana jest za symbol czystości i dziewictwa.
Występuje w wielu ludowych piosenkach. Panna młoda przed ślubem nosiła na głowie wianek z ruty, który po nocy poślubnej palono.
W Anglii natomiast ruta symbolizowała dawniej żal po utraconym dziewictwie
Jej własności lecznicze znane były już w starożytności, używano jej wówczas jako środka rozkurczowego i moczopędnego
Żydzi płacili świątyni podatek (dziesięcinę) m.in. również dostawami ruty.
Wiemy o tym z Ewangelii Łukasza (11,42).
Już wówczas była ona rośliną uprawną.
W grę wchodzi również drugi gatunek ruty, pospolicie występujący w Izraelu – Ruta chalepensis
W Polsce istniało dawniej przekonanie o niezwykłych własnościach tej rośliny.
Wierzono, że ma moc odwracania czarów i odpędzania zła
źródło
źródło
źródło
źródło