12-08-2015, 21:38
Bursztyn Bałtycki-Sukcynit
Odmiana Bursztynu, substancja organiczna, żywica kopalna, która powstała w warunkach naturalnych co najmniej przed 40 milionami lat; pochodzi z utworów trzeciorzędowych (od eocenu po miocen dolny).
Żywica wydostawała się ze zranień, pęknięć pni i gałęzi drzew.
Dawniej ze względu barwę lub wygląd wyróżniano wiele odmian Bursztynu Bałtyckiego np. kościak, maślak czy tłuściak
Mówi się o dwóch przyczynach tego zjawiska, po pierwsze, takim zwiększonym wypływem żywicy drzewa broniły się osłaniając zranienia, blokując dostęp wirusom i pasożytniczym grzybom.
Po drugie mogła być to reakcja drzew na zachodzące zmiany klimatu, znaczne wahania temperatury i wyjątkową aktywność wulkaniczną.
Przetrwała ona do naszych czasów w formach dokumentujących sposób jej powstawania i przemieszczania.
Barwa
Żółtawa o różnych odcieniach, bywa mlecznobiały, brunatny, czerwonawy.
Także niebieskawy lub zielonawy (bardzo rzadko).
Jest przezroczysty, przeświecający lub mętny - zależy od ilości zawartych w nim pęcherzyków powietrza
Bursztyn Bałtycki jako jedyny wśród żywic kopalnych zawiera dużo (od 3-8%) kwasu Bursztynowego, najwięcej w korze, swojej zewnętrznej warstwie; wyjątek stanowi bardzo rzadko znajdowany w okolicach Gdańska Gedanit
W dotyku jest ciepły
Ogrzany w dłoni przyjemnie pachnie
Przy potarciu ładuje się ujemnie
Pali się jasnym płomieniem wydzielając zapach podobny do kadzidła
Łatwo poddaje się obróbce mechanicznej
Gwałtownie podgrzany pęka
Temperatura mięknienia ok. 150 °C
Topi się on przy temperaturze 350 °C
Bursztyn poddaje się barwieniu przy pomocy substancji organicznych, a także syntetycznych
Bursztyn można poddawać termicznemu procesowi klarowania oraz barwienia, kształtowania i prasowania
Właściwością bursztynu jest trudność w jego identyfikacji.
Najlepszym sprawdzianem jest spektroskopia absorpcyjna w podczerwieni (IRS).
Występowanie
Występuje głównie wzdłuż południowych wybrzeży Morza Bałtyckiego: w Danii, Niemczech, Polsce, na Półwyspie Sambia – Rosja (okolice Kaliningradu) (największa na świecie kopalnia Bursztynu), na Litwie – okolice Kłajpedy i Łotwie oraz rzadziej w Szwecji, a także na Ukrainie na Polesiu Wołyńskim (kopalnia w okolicach Klesowa), w okolicach Bitterfeldu w Niemczech.
Na terenie Polski Bursztyn występuje także w nagromadzeniach plejstoceńskich i holoceńskich na obszarach polodowcowych w strefie nadmorskiej.
Miejsca występowania:
W Polsce Bursztyn Bałtycki występuje w złożach:
w okolicach Zatoki Gdańskiej, Mierzei Wiślanej, u nasady Mierzei Helskiej
w osadach polodowcowych, w tym w tzw. porwakach (np. dawna kopalnia Bursztynu
w Możdżanowie koło Słupska)
w okolicach Lubartowa
na Kurpiach
Znaczenie
Niekiedy zawiera bardzo cenne z punktu widzenia naukowego i wyjątkowo atrakcyjne dla kolekcjonerów inkluzje, często doskonale zachowanych organizmów zwierzęcych i roślinnych.
Bursztyn Bałtycki od najdawniejszych czasów był używany jako kamień ozdobny i leczniczy.
Ozdoby i amulety wyrabiano z niego już w paleolicie, na ten okres datowane jest stanowisko archeologiczne we wsi Niedźwiedziówka w powiecie nowodworskim.
Handlowano nim w całej starożytnej Europie.
Niezwykłym powodzeniem cieszył się w Cesarstwie Rzymskim, a także w całym basenie Morza Śródziemnego.
Wyprawy po niego były organizowane od V w. p.n.e. i wiodły tzw. szlakiem Bursztynowym od Adriatyku do wybrzeży M. Bałtyckiego.
Najbardziej znanym dziełem jest Bursztynowa Komnata, która zaginęła bez wieści podczas II wojny światowej.
Jest wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym, farmaceutycznym, medycynie i przemyśle jubilerskim.
Największa znana bryła ważąca 9,75 kg została znaleziona w 1860 r. w okolicach Kamienia Pomorskiego.
(Obecnie okaz ten znajduje się w Muzeum Przyrodniczym Uniwersytetu im. Humboldta w Berlinie).
Najciekawsze polskie kolekcje można podziwiać w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, Muzeum Zamkowym w Malborku, Muzeum Bursztynu w Gdańsku, Muzeum Bursztynowa Komnata w Stegnie, Muzeum Inkluzji w Bursztynie w Gdyni.
Ciągle należy do wysoko cenionych kamieni ozdobnych.
Wykonuje się z niego przedmioty użytkowe i ozdobne oraz biżuterię, często o dużej wartości artystycznej.
źródło