[Krystyna]

   
Lubczyk ogrodowy (Levisticum officinale)
Gatunek byliny należący do rodziny selerowatych.
Nazwy ludowe: lubiśnik lekarski, korzeń, łakotne ziele, mleczeń.
Jest jedynym przedstawicielem rodzaju lubczyk.
Pochodzi z Afganistanu i Iranu, rozprzestrzenił się też gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania
Jest uprawiany w wielu rejonach świata (również w Polsce), czasami (rzadko) dziczejący.

Zastosowanie  
Roślina uprawna:
od dawna był używany jako aromatyczna przyprawa u ludów południowo – europejskich i hodowany w ogrodach starożytnej Grecji i Rzymie.
Jego uprawę rozpowszechnili w średniowieczu benedyktyni, którzy uprawiali go w swoich ogrodach.
Obecnie w Polsce jest często uprawiany w ogrodach lub na większą skalę w celach przemysłowych.

Roślina lecznicza
Surowiec zielarski:
korzeń (Radix Levistici) zawiera przede wszystkim olejek lotny (terpeinol, estry, kwas octowy, kwas walerianowy), skrobię w dużych ilościach, cukry, żywice, kumarynę, kwasy organiczne, związki ftalidowe (pochodne kwasu ftalowego – butyloftalidy), kumaryny i furanokumaryny (m.in. bergapten i psolaren), kwasy polifenolowe (m.in. kwas kawowy i chlorogenowy), fitosterole.
Odwar korzenia lubczyku wykorzystywany jest w przypadku nieżytów dróg moczowych i niewydolności nerek.
Przetwory z lubczyku łagodzą też bóle menstruacyjne i działają moczopędnie.
Działanie:
moczopędne, wiatropędne i wykrztuśne.
Polecany w chorobach dróg moczowych oraz schorzeniach przebiegających ze zmniejszeniem wydalania moczu.
W medycynie ludowej stosowany w nieżytach górnych dróg oddechowych jako środek wykrztuśny, jako lek pobudzający krwawienie miesiączkowe, a także zwiększający pobudliwość seksualną.
Zbiór i suszenie:
surowiec zbiera się jesienią w drugim i trzecim roku wegetacji.
Po oczyszczeniu kroi się podłużnie i suszy w temperaturze do 35 stopni.

Roślina kosmetyczna:
olejek lubczykowy stosowany jest w niektórych kompozycjach perfum.
Korzeń może być używany jako dodatek do kąpieli

Sztuka kulinarna:
aktualnie wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych, przyprawy "Maggi", różnorodnych kostek bulionowych i zup błyskawicznych.
W Anglii rozdrobnione nasiona dodawano do wypieku chleba, w niektórych krajach bywa używanydo parzenia słodkiej herbaty z miodem.
Wytwarzana jest też przy jego użyciu nalewka zwana kordiałem.

Ciekawostki  
Przypisywano mu wielką moc.
Wg dawnych wierzeń wykopany wraz z nacią 1 października o szóstej rano wielkie i znamienite skutki czyni w małżeństwie, rozterki i niezgody w nim równa.
Upięty we włosach lub przyczepiony do sukni ślubnej miał przynosić młodej parze szczęście.
Dodany do pierwszej po urodzeniu dziecka kąpieli miał przynieść szczęście w miłości (ale tylko dziewczynkom!)

Anonimowy autor w 1614 r. tak pisze:
Dziewki umiem porządnie do młodzieńców zwodzić.
Uczynię, co nie będzie nigdy dzieci rodzić.
Zamąż nigdy nie pójdzie, której ja chcę zgoła,
Uczynię to a prędko, bo mam takie zioła.
źródło