12-11-2011, 09:19
Motyl symbolizuje dążenie do światła; życie; śmierć; nieśmiertelność, zmartwychwstanie, duszę. Psyche; intuicję; miłość; lubieżność; szczęście, przyjemność; wesołość, swawolę, swobodę; kolorowe piękno, strojność, wytworność, próżność, dworaka; lekkość, błahość, beztroskę, bezmyślność, lekkomyślność, nieroztropność; niestałość; przemijanie, marność.
Motyl w buddyzmie — atrybut Siakiamuniego (’mędrca Siakiasów’), tj. Buddy. Skrzydła motyla — przemijanie czasu, godzin, chwil; miłość. Hory, w mit. gr. uosobienia pór roku, później godzin (gr. hora ’pora roku; pogoda; godzina; bieg czasu; młodość’), wyobrażano niekiedy z motylimi skrzydłami; podobnie Zefir, wiosenny wiatr zachodni, oraz boga miłości. Erosa.
Grecki wyraz psyche oznacza ’duszę; motyla’; motyl reprezentuje tu duszę w przeciwieństwie do robaka, wyobrażającego ciało (soma). W plastyce przedstawiano często Psyche jako motyla a. małą, uskrzydloną dziewczynkę przypominającą motyla, niekiedy z Erosem, który poddaje ją próbie ognia (zapalonej żagwi), czyli oczyszczających i odradzających płomieni miłości. Poczwarka motyla — śmierć. W mit. gr. Tanatos, geniusz śmierci, brat HypnosaSnu. Czasami wyobrażano motyle na grobowcach. Przeobrażenie poczwarki motyla w postać dorosłą (imago) — wyjście duszy z ciała w chwili śmierci. Przeobrażenie zupełne motyla: jajo, gąsienica, poczwarka, imago — życie, śmierć i zmartwychwstanie. Motyl nocny trupia główka (łac. Acherontia atropos, od Acheron ’rzeka w Hadesie’ i gr. ’nieodwracalny’) wg wyobrażeń antycznych wyfruwa z Piekieł; dlatego nazywany był w różnych okresach: sfinks, Styks, satanas, ariel, morta, meduza, charon, leta.
Motyl z arsenału czarnej magii, na równi z wampirem, nietoperzem, czarnym kotem, puszczykiem itd. Motyl w tradycji chrzęść. — Wielkanoc, zmartwychwstanie Chrystusa; zmartwychwstała dusza ludzka (w plastyce: w ręku Dzieciątka Jezus a. w martwych naturach). Motyl — przemijanie; próżność, marność. „Człowiek to motyl: skrzydła aksamitne letniemu tylko pokazuje słońcu” (Troilus i Kresyda 3,3 Szekspira, tł. L. Uiricha). „Dni nasze jak dni motylka, życiem wschód, śmiercią południe” (Pierwiosnek 13—14 Mickiewicza).
Motyl — dworak. „Zwykły motyl dworski, trzepocący się w królewskiej świcie” (Sardanapalus 5,1 Byrona). Motyl — wytworność, elegancja. Ozdobność ornamentów na skrzydłach motyla zwraca uwagę prześladowców, ale też odstrasza (np. pozorowane wielkie oczy niepylaka, nastroszą pawika, osadnika).
Motyl — mężczyzna niestały w uczuciach, płochy, wietrznik, zmiennik. Niestały jak motylek. Przefruwa z kwiatka na kwiatek. „Różnie skrzydełka kołysał, już jemu i łąk nie stało; wszystkie kwiatki powysysał. Motylu, jeszcze ci mało?” (O motylu l—4 F. D. Kniaźnina). Motyl — lekkomyślność, nieroztropność. Motyl nocny, przyciągany przez blask ognia, opala sobie skrzydła i ginie. Mistyczna, ofiarna, bezinteresowna miłość duszy do światła. Motyl — beztroska, swoboda postępowania. Przeciwnie niż pszczoła dążąca prosto do celu, motyl lata bezładnymi zakosami, a mimo to także trafia do celu (a przy tym stanowi w locie cel trudny do pochwycenia przez ptaki). Motyl — błahość, coś lekkiego, nieważnego, bezwartościowego.
Przysłowia: Motyle gonić (łapać) — zbijać bąki, marnować czas na głupstwa. Godności zabieganie — motylów łapanie. Lekki jak motyl. „Za motylem nie goń automobilem” (Feliks Chwalibóg). W marzeniu sennym: niestałość; wyswobodzenie się; odnowa.
Motyl w buddyzmie — atrybut Siakiamuniego (’mędrca Siakiasów’), tj. Buddy. Skrzydła motyla — przemijanie czasu, godzin, chwil; miłość. Hory, w mit. gr. uosobienia pór roku, później godzin (gr. hora ’pora roku; pogoda; godzina; bieg czasu; młodość’), wyobrażano niekiedy z motylimi skrzydłami; podobnie Zefir, wiosenny wiatr zachodni, oraz boga miłości. Erosa.
Grecki wyraz psyche oznacza ’duszę; motyla’; motyl reprezentuje tu duszę w przeciwieństwie do robaka, wyobrażającego ciało (soma). W plastyce przedstawiano często Psyche jako motyla a. małą, uskrzydloną dziewczynkę przypominającą motyla, niekiedy z Erosem, który poddaje ją próbie ognia (zapalonej żagwi), czyli oczyszczających i odradzających płomieni miłości. Poczwarka motyla — śmierć. W mit. gr. Tanatos, geniusz śmierci, brat HypnosaSnu. Czasami wyobrażano motyle na grobowcach. Przeobrażenie poczwarki motyla w postać dorosłą (imago) — wyjście duszy z ciała w chwili śmierci. Przeobrażenie zupełne motyla: jajo, gąsienica, poczwarka, imago — życie, śmierć i zmartwychwstanie. Motyl nocny trupia główka (łac. Acherontia atropos, od Acheron ’rzeka w Hadesie’ i gr. ’nieodwracalny’) wg wyobrażeń antycznych wyfruwa z Piekieł; dlatego nazywany był w różnych okresach: sfinks, Styks, satanas, ariel, morta, meduza, charon, leta.
Motyl z arsenału czarnej magii, na równi z wampirem, nietoperzem, czarnym kotem, puszczykiem itd. Motyl w tradycji chrzęść. — Wielkanoc, zmartwychwstanie Chrystusa; zmartwychwstała dusza ludzka (w plastyce: w ręku Dzieciątka Jezus a. w martwych naturach). Motyl — przemijanie; próżność, marność. „Człowiek to motyl: skrzydła aksamitne letniemu tylko pokazuje słońcu” (Troilus i Kresyda 3,3 Szekspira, tł. L. Uiricha). „Dni nasze jak dni motylka, życiem wschód, śmiercią południe” (Pierwiosnek 13—14 Mickiewicza).
Motyl — dworak. „Zwykły motyl dworski, trzepocący się w królewskiej świcie” (Sardanapalus 5,1 Byrona). Motyl — wytworność, elegancja. Ozdobność ornamentów na skrzydłach motyla zwraca uwagę prześladowców, ale też odstrasza (np. pozorowane wielkie oczy niepylaka, nastroszą pawika, osadnika).
Motyl — mężczyzna niestały w uczuciach, płochy, wietrznik, zmiennik. Niestały jak motylek. Przefruwa z kwiatka na kwiatek. „Różnie skrzydełka kołysał, już jemu i łąk nie stało; wszystkie kwiatki powysysał. Motylu, jeszcze ci mało?” (O motylu l—4 F. D. Kniaźnina). Motyl — lekkomyślność, nieroztropność. Motyl nocny, przyciągany przez blask ognia, opala sobie skrzydła i ginie. Mistyczna, ofiarna, bezinteresowna miłość duszy do światła. Motyl — beztroska, swoboda postępowania. Przeciwnie niż pszczoła dążąca prosto do celu, motyl lata bezładnymi zakosami, a mimo to także trafia do celu (a przy tym stanowi w locie cel trudny do pochwycenia przez ptaki). Motyl — błahość, coś lekkiego, nieważnego, bezwartościowego.
Przysłowia: Motyle gonić (łapać) — zbijać bąki, marnować czas na głupstwa. Godności zabieganie — motylów łapanie. Lekki jak motyl. „Za motylem nie goń automobilem” (Feliks Chwalibóg). W marzeniu sennym: niestałość; wyswobodzenie się; odnowa.