30-05-2011, 16:46
"Bo naszyjnik wziął z sobą złoty, bursztynowy.
Zbiegły się wraz z mą matką, wszystkie białogłowy
Oglądać, obmacywać misterne noszenie,"
Homer, Odyseja
(pieśń XV, wiersz 465-467)
Bursztyny
Ogólna nazwa Żywic Kopalnych.
Dawniej odnosiła się tylko do Bursztynu Bałtyckiego.
Później stosowano ją również dla innych Żywic z wyjątkiem Kopali.
Obecnie nazwą tą określa się już praktycznie wszystkie Żywice Kopalne co wprowadza duże zamieszanie w ich systematyce.
Ważnym wskaźnikiem umożliwiającym określenie związków genetycznych pomiędzy poszczególnymi typami Bursztynów jest kwas bursztynowy C4H6O4.
Ze względu na jego zawartość dzieli się je na Retynity, Rumenity i Sukcynity.
Większość Bursztynów ma ciemną barwę i jest nieprzezroczysta.
W wyniku utlenienia ich powierzchnię często pokrywa porowata kora.
W różnym stopniu rozpuszczalne w alkoholu, eterze i chloroformie.
Palą się intensywnym aczkolwiek często kopcącym płomieniem wydzielając żywiczny lub bitumiczny zapach.
Występują w różnego typu osadach od późnego triasu do późnego miocenu.
Bursztyn-Amber, Jantar
Kopalna żywica drzew iglastych, a w rzadszych przypadkach żywicujących liściastych drzew z grupy bobowców.
Znanych jest około 60 odmian (gatunków).
Najstarsze z nich pochodzą z utworów dewońskich (stwierdzono je w Kanadzie); najmłodsze, nie zaliczane zasadniczo do Bursztynów są znajdowane w Ameryce Południowej, Afryce, Australii i Nowej Zelandii
Nazwy
Nazwa "Bursztyn" pochodzi od niemieckiego bernstein (kamień, który się pali).
Znany był od dawna pod różnymi nazwami:
Sukcynit – nazwa geologiczna, pochodzi od succinum – sok, żywica drzewna;
Grecy nazywali ten kamień Elektron (ηλεκτρον), co oznacza świecący i błyszczący;
Rzymianie nazywali Bursztyn Lyncurium, czyli mocz rysia, albowiem według legendy złocisty kamień powstał ze skamieniałego moczu tego drapieżnika;
Succinum to łacińska nazwa Bursztynu używana w farmacji.
Powstała od łac. succus – sok;
Egipcjanie nazywali Sursztyn sokal;
Arabowie Anbar, ponieważ zapach pocieranego bursztynu kojarzył się z zapachem ambry;
Persowie nazywali kamień karuba – złoty rabuś;
Słowiańska nazwa Jantar została przejęta od Litwinów, a ta od fenickiej nazwy jainitar – żywica morska.
Właściwości
Skład chemiczny: mieszanina kilkudziesięciu różnych związków, o średniej zawartości ok. 67 do 81% węgla i ok. 1% siarki; resztę stanowią tlen i wodór.
Jednym ze składników jest kwas Bursztynowy (3-8%)
Barwa: jasnożółta do brunatnej ("bursztynowa"), bywa też mlecznobiały, niebieski, zielonkawy, bezbarwny, czerwony i czarny
Połysk: tłusty
Przełam: muszlowy, schodkowy
Przezroczystość: przezroczysty, przeświecający, do nieprzezroczystego
Temperatura topnienia 287 - 300 stopni Celsjusza
Tworzy nieregularne bryłki.
Największa znaleziona bryła Bursztynu Bałtyckiego waży 9,75 kg.
Najczęściej spotykany jest Bursztyn żółty, rzadsze są odmiany bezbarwne, czerwone, zielonkawe, a ich przejrzystość zależy od zawartości drobnych pęcherzyków powietrza.
Bryłki Bursztynu zawierają niekiedy pochodzące z okresu kredy i trzeciorzędu szczątki zwierząt lub roślin, tzw. inkluzje.
Inkluzje stałe są reprezentowane przez różne minerały np. Piryt, Żelazo, Kwarc, oraz owady, rzadziej pajęczaki, drobne płazy i gady, rośliny i ich szczątki.
Inkluzje stanowią cenny materiał badawczy dla biologów i paleontologów.
Odmiany
*Birmit
*Bursztyn Bałtycki
*Aikait – odmiana ursztynu znajdowana na Węgrzech i we Francji
*Bursztyn Dominikański – odmiana Bursztynu znajdowana w osadach trzeciorzędowych w Dominikanie na wyspie Haiti
*Bursztyn Japoński – odmiana Bursztynu wydobywanego w północnej części wyspy Honsiu, nad brzegiem Oceanu Spokojnego
*Bursztyn Libański – odmiana Bursztynu znajdowana w osadach kredowych (kreda dolna) w Libanie na Bliskim Wschodzie
*Bursztyn Meksykański – odmiana Bursztynu znajdowana w osadach trzeciorzędowych (oligocen górny – miocen dolny) w Meksyku
*Bursztyn Tajmyrski
*Cyberyt
*Keflachit
*Keuperyt
*Rumenit – odmiana spotykana w Rumunii
*Symetyt – charakteryzuje się wyraźną opalescencją), spotykany we Włoszech
*Walchowit – całkowicie nieprzezroczysty, barwy beżowej; występuje na Morawach
*Krancyt – odmiana spotykana w Saksonii
http://jubilerskie.info/mineraly/burszty...n-slownik/
Występowanie
Występuje w utworach trzeciorzędowych:
Bursztyn Bałtycki, Dominikański, Birmański (birmit) – odmiana spotykana w Tajlandii, Wietnamie, Malezji, Myanmarze,
Chilijski, Meksykański, Australijski – spotykany w Australii,
Grenlandzki (szraufit) – spotykany na Grenlandii , Sachalinski, Sycylijski;
W utworach kredowych:
Bursztyn Libański, Jakucki, Willeryt, Retynit – odmiana spotykana w Chinach,
Cedaryt – spotykany w Kanadzie,
Walchowit i Neudorfit – odmiany spotykane w Czechach.
Najbardziej znany – Sukcynit jest znajdowany w utworach trzeciorzędowych Polski, Litwy, Łotwy, Rosji, Danii, Niemiec, Szwecji.
Inne żywice kopalne są spotykane w Argentynie (ambryt), w Afryce, na Madagaskarze.
Zastosowania
Żywice stosowane w jubilerstwie
Mineralogia wyróżnia od 160 do 300 rodzajów żywic kopalnych.
Spośród nich następujące są stosowane w jubilerstwie:
*Bursztyn Bałtycki – w geologii określany z łacińska jako Sukcynit.
Do połowy XX wieku jedynie Sukcynit był synonimem Bursztynu,
*Symetyt – wydobywany na Sycylii i w Północnych Włoszech nad Zatoką Liguryjską (od 100 do 300 kg rocznie).
Cena bryłek kilkugramowych, przydatnych do przerobu, osiąga 10 000 euro za kilogram.
Znany od czasów antycznych, ma charakterystyczny czerwony kolor falerneńskiego wina,
*Cedaryt – wydobywany w środkowej Kanadzie od 2004 roku (brak ustalonych cen rynkowych),
*Birmit – wydobywany w północnej Birmie (obecnie w ilości 1 tony rocznie, ceny zbliżone do cen Bursztynu Bałtyckiego),
*Bursztyn Dominikański – wydobywany od lat sześćdziesiątych ze skał osadowych prymitywnymi metodami, głównie na potrzeby rynku niemieckiego, w cenie niemal o 50 procent niższej niż ówczesna cena bursztynu bałtyckiego.
Od 1980 roku rząd Dominikany przyzwala na eksport surowca tylko do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiąga ceny o 100 procent wyższe niż Bursztyn Bałtycki,
*Bursztyn meksykański – wydobywany bardzo prymitywnymi metodami w stanie Chiapas w ilości 3 ton rocznie, osiąga ceny dwukrotnie wyższe niż Bursztyn Bałtycki.
*Bursztyn z Borneo – brak informacji o poziomie wydobycia, jest nawet trzykrotnie tańszy niż bursztyn bałtycki;
stosuje się go głównie w Chinach, gdzie poddany obróbce termicznej sprzedawany jest jako falsyfikat Bursztynu Bałtyckiego.
W medycynie ludowej
Dym Bursztynowych kadzidełek zabijał zarazki, a noszone na szyi korale zapobiegają bólom gardła i głowy oraz wzmacniają tarczycę.
Ogrzane grudki Bursztynu stosowało się do wyciągania z oczu ciał obcych (muszek, pyłków).
Utłuczony proszek zażywano jak tabakę, co miało oczyścić zatoki i pomóc w pozbyciu się kataru.
Współczesna litoterapia stosuje Bursztyn jako nalewkę w leczeniu chorób tarczycy, gardła, przy chrypce i reumatyzmie.
źródło
źródło
źródło
https://www.etsy.com/search/craft-suppli...sil&page=7
http://www.renclassic.ru/Ru/Journal2/1469/
http://www.maggiecp.co.uk/free_organic_g...amber.html