01-06-2011, 18:11
Fluorite-Fluoryt
Szeroko rozpowszechniony minerał z gromady halogenków.
Nazwa pochodzi od łac. fluctus = fala lub fluere = płynąć, z powodu wykorzystywania tego minerału w hutnictwie jako topnika oraz ze względu na stosunkowo niską temperaturę jego topnienia.
Charakteryzuje się dużą zmiennością zabarwienia i dużymi idealnymi kryształami.
Odznacza się fluorescencją: podgrzany świeci w ciemności.
Kamień ten ma kryształy w kształcie sześcianów i przełam muszlowy.
Liczne wrostki nadają mu ciekawy wygląd.
Dla Fluorite barwa nie jest cechą diagnostyczną, gdyż może być bardzo różna.
Pochodzeniu tej zmienności poświęcono liczne badania, ale wiele problemów nie zostało jeszcze wyjaśnionych.
Fluorite rzadko bywa bezbarwny, przeważnie żółty, miodowy, zielony, niebieski, fioletowy i fioletowoczarny.
Może mieć także barwę malinową, purpurową, różową i brunatną ze wszystkimi możliwymi odmianami.
Niekiedy wewnętrzne i zewnętrzne partie kryształu są różnie zabarwione
Niezwykłe zróżnicowanie barwy było powodem tego, że minerał ten już w starożytności był ceniony jako kamień ozdobny
W dawnym Rzymie popularnością cieszyły się wielobarwne wazy o nazwie murrhins wykonywane z Fluorite przywożonego z za Morza Kaspijskiego.
Wobec wysokich kosztów materiału próbowano uzyskiwać jego imitację przez barwienie szkła.
Był to początek imitowania, a więc i fałszowania kamieni ozdobnych.
W czasach obecnych Fluorite stracił pozycję cenionego kamienia ozdobnego.
Mimo efektownego zabarwienia jest rzadko stosowany w jubilerstwie, ze względu na miękkość (4 w skali Mohsa)-wszędobylski pył kwarcowy powoduje jego zmatowienie.
Niekorzystną cechą jest także zaledwie szklisty połysk, oraz niska dyspersja współczynników załamania światła o różnej długości fali, powodująca, że oszlifowany Fluorite nie lśni różnobarwnymi blaskami.
Natomiast zaletą Fluorite jest to, że przy niezwykłym zróżnicowaniu jego barwy, można znaleźć odpowiedniki barwy innych kamieni ozdobnych, nadaje się więc doskonale do uzupełniania ubytków w unikalnej starej biżuterii.
Szczególnie czyste kryształy Fluorite są wykorzystywane jako cenny surowiec optyczny.
Fluorite jest przezroczysty dla fal świetlnych o długościach w zakresie większym niż jakikolwiek inny kryształ pochodzenia naturalnego, a także niż szkło optyczne.
Z tego powodu jest wykorzystywany jako materiał na soczewki i pryzmaty dla specjalnych układów optycznych.
Ponieważ w przyrodzie trudno znaleźć wystarczającą ilość odpowiednich kryształów, uzyskuje się je na drodze syntetycznej.
Takie kryształy Fluorite są wykorzystywane również w technice laserowej.
Główna masa wydobywanego na świecie Fluorite (około 5 mln ton rocznie) jest zużywana przez przemysł chemiczny, metalurgiczny, ceramiczny i szklarski.
Już w XVII wieku zauważono, że Rudy, w których współwystępował ten barwny minerał, znacznie łatwiej od innych ulegały stopieniu.
Na wielką zaś skalę zaczęto stosować Fluorite w hutnictwie angielskim od 1775 r., dodatek Fluorite do stosowanego jako topnik wapienia obniżał temperaturę wytopu, zwiększał płynność szlaki i ułatwiał przechodzenie do niej Siarki i Fosforu.
Obecnie do produkcji 1 tony stali używa się kilku kilogramów Fluorite
Fluorite jest również cennym dodatkiem w procesie produkcji cementu, niewielki jego udział obniża temperaturę wypału klinkieru z 1250 do 800°C, co wydatnie obniża koszty paliwa.
Dodatek Fluorite ułatwia uzyskiwanie modnego obecnie Szkła Opalowego.
Uzyskiwane z Fluorite związki Fluoru mają duże znaczenie we współczesnej technologii.
Przykładem ich jest Teflon, niewrażliwy na działanie niemal wszystkich związków chemicznych i znajdujący powszechne zastosowanie także w gospodarstwie domowym.
Inny związek Fluoru-freon, robił wielką karierę jako środek stosowany w chłodnictwie i przemyśle kosmetycznym, dopóki nie zorientowano się, że stanowi zagrożenie dla górnych warstw atmosfery.
Korzystnie natomiast działają niewielkie ilości związków Fluoru stosowane w pastach do zębów.
Fluorite w skorupie ziemskiej występuje dość pospolicie .
Występowanie:
Chiny, Mongolia, Pakistan, USA (Colorado, Kentucky, New Hampshire, Tennessee, New York, Illinois), Kanada, Meksyk, Peru, Argentyna, Kolumbia, Namibia, RPA, Rosja, Kazachstan, Tadżykistan, Anglia, Hiszpania, Niemcy, Czechy, Norwegia, Francja, Włochy, Szwajcaria, Rumunia, Polska.
Największe znaczenie gospodarcze mają żyłowe złoża hydrotermalne.
Powstawanie Fluorite w osadach gorących źródeł obserwuje się także współcześnie, w Teplicach w Czechach i w Plombiéres w Wogezach.
Szczególne znaczenie złożowe mają żyły Fluorytowo-Barytowe.
W Polsce żyły takie występują w Boguszowie koło Wałbrzycha i Stanisławowie koło Złotoryi (głównym minerałem w tych złożach jest Baryt).
Największym złożem Fluorite było jednak złoże w Kletnie koło Stronia Śląskiego, gdzie Fluorite Antozonite -współwystępował z Rudą Uranową wydobywaną w latach 50-tych, w okresie zimnej wojny
Niewielkie ilości Fluorite występują również w licznych miejscach na obszarze Gór Sowich, Niecki Śródsudeckiej i masywu Strzegomia, a także w Karpatach fliszowych oraz w wapieniach w obrębie wysadów solnych na Kujawach.
galeria
https://www.youtube.com/watch?time_conti...HGIhirNSoY
https://www.youtube.com/watch?time_conti...kDEhuhYiEY