[Krystyna]

   
   
   
Ortoklaz (Orthoclase)
Minerał z gromady krzemianów, jedna z trzech (oprócz Mikroklinu i Sanidynu) odmian polimorficznych Skalenia Potasowego.
Nazwa pochodzi od gr. orthos = prosty oraz klao = łamię (klan = łamać; klasis = łupliwy) – nazwa nawiązuje do prostego kąta między płaszczyznami łupliwości w tym minerale.
Tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, słupkowym, często zbliźniaczone (bliźniaki baweńskie, karlsbadzkie – najładniejsze znaleziono w Karlovych Varach i manebachskie).

Występuje też w formie skupień ziarnistych i zbitych.
Jest kruchy, przezroczysty.
Niekiedy wykazuje opalescencję o charakterze adularyzacji.
Wywołują ją uporządkowane, drobne, wrostki Albitu.
Takie skalenie nazywa się Kamieniami Księżycowymi.
Niektóre odmiany wykazują efekt Kociego Oka.
Granica pomiędzy rtoklazem, a Sanidynem jest ustanowiona na podstawie pomiaru trójskośności lub według kąta osi optycznych.
Asocjacje: współwystępuje z Kwarcem, Albitem, Oligoklazem, Muskowitem, Biotytem, Schörlem, Hornblendą, oraz z Berylem.
Może oczywiście tworzyć asocjacje z wieloma innymi minerałami np. w utworach pegmatytowych.
Główny składnik większości skał magmowych.
Jest głównym składnikiem Granitu, występuje też w pegmatytach, w skałach osadowych i metamorficznych np. gnejsach.

Miejsca występowania:
Brazylia – Minas Gerais (występuje tu mikroklin błękitny tzw. amazonit = kamień amazoński.
Czechy, Hiszpania, Niemcy, Austria, Włochy, Madagaskar.
W Polsce w skałach magmowych koło Jeleniej Góry, Strzegomia oraz w granitach tatrzańskich.

Zastosowanie
Jest ważnym surowcem w przemyśle szklarskim do produkcji szkła
surowiec ceramiczny do produkcji porcelany.
służy do wyrobu emalii
drobno zmielony i zmieszany z detergentem służy do produkcji środków czyszczących
Amazonit po oszlifowaniu służy do wyrobu ozdób
kamienie o cechach Kamieni Księżycowych wykorzystywane są w jubilerstwie – szlif kaboszonowy i szlif fasetkowy
ma znaczenie naukowe i kolekcjonerskie
źródło