[Krystyna]

       
       
Jarzmianka większa  Astrantia major L.
Bylina o wysokości do 80 cm, należąca do rodziny Apiaceae, wyrastająca z czarnego, zdrewniałego kłącza.
Dłoniastoklapowane, piłkowane liście zebrane są w różyczkę.
Mają długie ogonki.
Na wzniesionej, żebrowanej i słabo rozgałęzionej łodydze wyrasta niewiele liści.
Są one osadzone pochwiasto.
Na przełomie kwietnia i maja u szczytu łodygi zakwitają białoróżowe kwiaty, tworzące baldaszki. Każdy baldaszek otoczony jest listkami pokrywek o białoróżowym zabarwieniu i zielonych zakończeniach.
Przypominają swoim kształtem wieloramienne gwiazdy, stąd łacińska nazwa rodzajowa Astrantia.
Zapylone kwiaty po przekwitnięciu wytwarzają owoc, którym jest rozłupka.
Nie przekracza ona 6 mm długości, ma walcowaty kształt, a na żebrach widoczne są pęcherzykowate łuseczki.

Do celów leczniczych zbiera się kłącze i ziele.
Ze względu na wonne olejki eteryczne, jarzmianka większa stosowana jest dla zwiększenia apetytu.
Dodaje się ją także do mieszanek moczopędnych.

Jest uprawiana czasami jako roślina ozdobna, zwłaszcza w parkach.
Szczególnie nadająca się na rabaty, oraz do kompozycji z innymi roślinami.
Dobrze rośnie w półcienistych miejscach.
Wymaga stale wilgotnej gleby.
Oprócz typowej formy istnieją bardziej ozdobne kultywary, np.: 'Rosea' o różowych kwiatach, 'Sunningdale Variegated' o liściach dużych, żółto i kremowo kropkowanych i różowych kwiatach
źródło
źródło
źródło