05-10-2011, 21:59
Aloes (Aloë L.) – rodzaj jednoliściennych sukulentów liściowych.
Liczy 330–400 gatunków (różnice zależą od ujęcia systematycznego taksonów).
Należą do niego formy drzewiaste, krzewiaste, byliny, niekiedy liany.
Zasięg występowania roślin z tego rodzaju obejmuje Półwysep Arabski, Afrykę i Madagaskar.
Gatunkiem typowym jest Aloe perfoliata (Syn. Aloe mitriformis).
Pokrój
Mają rozgałęzione lub nierozgałęzione pędy zakończone rozetą mięsistych liści zawierających żółtawy lub brązowawy sok mleczny.
Liście
Mięsiste, najczęściej z woskowatym nalotem, brzegiem kolczaste, umieszczone w przyziemnych rozetkach
Kwiaty
Długi, czerwony, żółty lub pomarańczowy okwiat, bogaty w nektar, zebrany w grono.
Zapylany przez ptaki. Niekiedy kwiaty są dwubarwne.
Powtarzające się kwitnienie odróżnia aloesy od podobnych do nich agaw, które kwitną raz w życiu i zamierają.
Owoc
Torebka.
Zastosowanie
Roślina uprawna
Aloes rozmnaża się wegetatywnie i przez nasiona
Roślina lecznicza
Gorzki sok aloesu zwyczajnego jest wykorzystywany we współczesnej medycynie.
Sok stosowany bezpośrednio na rany skóry bardzo przyspiesza proces gojenia.
U małych dzieci niewskazane jest stosowanie okładów z aloesu w formie czystej, tzn. z części miąższu lub rośliny, gdyż może dojść do poparzenia lub nawet owrzodzenia skóry w miejscu przyłożenia rośliny.
U dzieci ze względu na chłonność skóry może dojść także do zaburzenia działania przewodu pokarmowego objawiającego się nudnościami a nawet wymiotami i biegunką
Sok pozyskuje się także z aloesu uzbrojonego, Aloe perryi i innych gatunków pokrewnych.
Świeże liście A. arborescens i innych gatunków uprawnych służą do otrzymywania wodnych wyciągów.
Aloes ma silne działanie przeczyszczające, nieznaczne właściwości bakteriobójcze, wzmaga czynności żółciotwórcze.
Niewielkie ilości aktywnych związków przenikają do mleka karmiących matek, działając przeczyszczająco na dzieci
9 maja 2002 Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków wydała zakaz stosowania m.in. aloesu jako składnika przeczyszczającego w lekach bez recepty
Obecność w kulturze
Pochodzące z liści aloesów substancje Żydzi używali do balsamowania ciał.
Wyraźnie jest o tym np. w Ewangelii Jana (19,39-40): „Przybył również i Nikodem, ten, który po raz pierwszy przyszedł do Jezusa w nocy i przyniósł ok. stu funtów mieszaniny mirry i aloesu.
Zabrali więc ciało Jezusa i obwiązali je w płótna razem z wonnościami, stosownie do żydowskiego sposobu grzebania zmarłych”.
Używano w tym celu aloesu zwyczajnego i aloesu sokotrzańskiego
W czasach starożytnych żywicę aloesu ścierano na proszek i sporządzano z niej pachnidło, używane do skrapiania pościeli i odzieży oraz całunów pogrzebowych. Dodawana była także do stosów, na których palono ciała. Juliusz Słowacki w wierszu Testament mój pisze: „Niech przyjaciele moi w nocy się zgromadzą – i biedne serce moje spalą w aloesie”
Rasarnawa, dzieło hinduistycznej alchemii tantrycznej ( rasajany ) datowane na około XI w. n.e. zapewnia, że rytuał wielbienia Śiwy z użyciem drzewa sandałowego, aloesu, kamfory i szafranu prowadzi do osiągnięcia śiwaloki – nieba boga Śiwy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Aloes