[Krystyna]

   
Sanicula-Żankiel
Rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych.
Obejmuje ponad 40 gatunków występujących na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Australii i Antarktydy, głównie w strefie klimatu umiarkowanego.
We florze Polski tylko jeden gatunek-Żankiel zwyczajny.

Rośliny dwuletnie i byliny, nagie, o pędach wyprostowanych lub podnoszących się.
Liście ogonkowe z błoniastymi zwykle pochwami, rzadziej niemal siedzące.
Blaszka liściasta kolista lub pięciokanciasta, z nasadą zwykle sercowatą.
Dłoniasto podzielona na 3 lub 5 odcinków, zwykle 3-wrębnych, na brzegach ząbkowanych
Kwiaty drobne, zebrane w pojedyncze lub złożone baldachy, z baldaszkami często niemal siedzącymi, stąd kwiatostany zbite, główkowate.
Kwiaty obupłciowe i tylko pręcikowe.
Działki kielicha z wyraźnymi i trwałymi ząbkami.
Płatki korony białe, zielonkawe, różowe, żółtawe lub jasnoniebieskie, łopatkowate lub owalne z zagiętymi końcami.
Słupek krótki, odgięty
Owoce to rozłupki koliste lub elipsoidalne, gęsto szczecinkowate lub pokryte guzkami, za to z niepozornymi żebrami
źródło
galeria gatunków

[Krystyna]

   
Sanicula Europaea
Gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych.
Występuje w Europie i Azji (Kaukaz, Zakaukazie, Iran, Turcja, Ałtaj)[2].
W Polsce roślina dość pospolita zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich.

Polskie nazwy regionalne:
Czarne ziele, czarnoglow, czarnogłów, międzypierśnik, łuszczak lekarski, rannik, sanikuła europejska, żankel, żankiel, żankiel lekarski
Nazwy rośliny w językach obcych:
ang.: European Sanicle
franc.: Sanicle d'Europe
niem.: Wald-Sanikiel

Bylina, do 50 cm wysokości, o grubym, czarnobrązowym kłączu i płożącym, kanciastym pędzie. Liście odziomkowe dłoniasto złożone z 5 listków, brzegiem ząbkowanych, długoogonkowe.
Kwiaty drobne, białe lub różowe, zebrane w baldachy na szczytach łodyg.
Kwitnie od maja do czerwca.
Owoc - rozłupka z haczykowatymi wyrostkami czepnymi.
Występowanie zioła w Polsce:
Cieniste i wilgotne lasy liściaste oraz mieszane.
Roślina miododajna, kwitnie od marca do czerwca.
Nasiona rozsiewane przez zwierzęta (zoochoria).
źródło
źródło
Roślina lecznicza.
Dawniej ziele i liście (Herba Saniculae) wykorzystywane były w medycynie ludowej.
Zawierają saponiny, garbniki, olejki eteryczne.
Stosowano je przeciwko krwawieniom i jako środek przyspieszający gojenie ran.

Odwar z ziela (jako płukanka) - w nieżytach jamy ustnej, gardła i krtani
Przymoczki nasączone odwarem z ziela są pomocne w leczeniu otwartych, trudno gojących się ran, owrzodzeń żylakowatych nóg, egzem, liszajów oraz w pielęgnacji cery tłustej, opanowanej trądzikiem i wypryskami
https://www.biolib.cz/en/taxon/id40375/
https://botany.cz/cs/sanicula-europaea/

[Krystyna]

   
Sanicula Bipinnata

[Krystyna]

   
Sanicula Arguta
https://en.wikipedia.org/wiki/Sanicula_arguta

[Krystyna]

   
Sanicula Canadensis
https://en.wikipedia.org/wiki/Sanicula_canadensis

[Krystyna]

   
Sanicula Marilandica  
https://en.wikipedia.org/wiki/Sanicula_marilandica

[Krystyna]

   
Sanicula Odorata 
źródło
źródło

[Krystyna]

   
Sanicula Arctopoides
https://en.wikipedia.org/wiki/Sanicula_arctopoides

[Krystyna]

   
Sanicula Crassicaulis
Roślina wieloletnia, która pochodzi z Kalifornii i występuje także w innych miejscach w Ameryce Północnej i poza nią.

[Krystyna]

   
Sanicula Bipinnatifida

[Krystyna]

       
Sanicula Graveolens
Sanicula Graveolens to gatunek zielny należący do rodziny apiáceas .
Pochodzi z zachodniej Ameryki Północnej od Kolumbii Brytyjskiej po Montana i Kalifornię oraz południową Amerykę Południową , w tym południową Chile
Jego siedliskiem są górskie stoki, lasy i zalesione tereny, na serpentynach .
źródło

[Krystyna]

   
Sanicula Saxatilis
źródło

[Krystyna]

   
Sanicula Purpurea
Jest endemiczny na Hawajach , gdzie znany jest z Maui i Gór Koolau na wyspie Oahu
Roślina ta rośnie w bagnistym środowisku wśród innych roślin
źródło

[Krystyna]

   
Herbata Ziołowa-Żankiel Zwyczajny- Sanicula Europaea
Sanicula Europaea-gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych. 
Występuje w Europie i Azji (Kaukaz, Zakaukazie, Iran, Turcja, Ałtaj). 
W Polsce roślina dość pospolita zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich. 
Jest nazywany Łyszcyzakiem Lekarskim, Rannikiem lub Sanikułą.

Żankiel już w XII wieku uchodził za roślinę leczniczą. 
Jego ziele zawiera olejek eteryczny, saponiny, gorycz, garbniki. 
Służył do leczenia ran.
 Obecnie napary z ziela stosuje się w przewlekłych nieżytach, działa uszczelniająco na naczynia krwionośne. 
Stosuje się go również w dolegliwościach wątroby, zapaleniach pęcherza moczowego i do hamowania krwawienia.

Odwar z ziela (jako płukanka) – w nieżytach jamy ustnej, gardła i krtani
Przymoczki nasączone odwarem z ziela są pomocne w leczeniu otwartych, trudno gojących się ran, owrzodzeń żylakowatych nóg, egzem, liszajów oraz w pielęgnacji cery tłustej, opanowanej trądzikiem i wypryskami

źródło
źródło

[Krystyna]

   
Sanicula Elata
Występuje w tropikalnych regionach półkuli wschodniej, w Afryce występuje w zachodniej równikowej części kontynentu (górzyste rejony Kamerunu i wyspa Bioko), także we wschodniej Afryce tropikalnej (od Etiopii na wschód od Republika Południowej Afryki), także na Przylądku i na wschodnim Madagaskarze.
W Azji zasięg gatunku rozciąga się od himalajskiej części Pakistanu, Indii i Nepalu po środkowe Chiny, Wietnam i Indonezję.
Rośnie w tropikalnych lasach górskich, często nad brzegami cieków wodnych, na wysokości od około 800 do 3200 m n.p.m.
https://botany.cz/cs/sanicula-elata/
https://www.biolib.cz/en/taxon/id676682/

[Krystyna]

   
Sanicula Azorica
Wieloletnia roślina z rodziny Apiaceae
Występuje endemicznie na Azorach w Portugalii .

Sanicula Azorica to wieloletnia roślina o silnie ściętych liściach.
Ma małe bukiety z gęsto skupionymi białymi kwiatami (zwykle więcej niż trzy)

Sanicula Azorica występuje na sześciu z dziewięciu wysp Azorów, a konkretnie na Santa Maria, São Miguel, Terceira, São Jorge, Pico i Faial
Zamieszkuje wąwozy i naturalne lasy związane z laurisilva , w zacienionych i wilgotnych miejscach, zwykle powyżej 400 m (1300 stóp) nad poziomem morza.
https://en.wikipedia.org/wiki/Sanicula_azorica

[Krystyna]

   
Sanicula Epipactis
Gatunek rośliny kwitnącej z rodziny Apiaceae, pochodzącej z Europy.
Pod synonimem Hacquetia Epipactis był to jedyny gatunek w monotypowym rodzaju Hacquetia

Rośnie w wilgotnych, zacienionych siedliskach leśnych.
Jest to kłączowa, tworząca kępy bylina zielna, dorastająca do około 30 cm wysokości, z błyszczącymi zielonymi liśćmi, które w pełni rozwijają się dopiero po kwitnieniu.
Kwiaty, pojawiające się późną zimą i wczesną wiosną, składają się z wielu maleńkich żółtych kwiatostanów otoczonych limonkowo zielonymi przylistkami i niesionych w gęstych kulistych baldaszkach o średnicy 4 cm.
Jest łatwa w uprawie w strefach odporności roślin od 5 do 7 według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (chociaż jest twardsza niż wskazano i można ją łatwo uprawiać co najmniej do strefy 3) i najlepiej wygląda w środowisku leśnym, które imituje jego rodzime środowisko.
Roślina ta zdobyła nagrodę Royal Horticultural Society Award of Garden Merit .
https://en.wikipedia.org/wiki/Sanicula_epipactis

[Krystyna]

   
Sanicula Tuberosa
Pochodzi z zachodniej Ameryki Północnej od Oregonu przez Kalifornię do Baja California , gdzie można go znaleźć w wielu typach siedlisk, w tym w chaparral , lasach i lasach.
Jest zmienny w wyglądzie.
Ogólnie jest to wieloletnie zioło wytwarzające smukłą łodygę o długości do 80 centymetrów z małej, kulistej bulwynie więcej niż 2 cm szerokości.
Liście są złożone, zwykle podzielone na trzy listki, które są gładkie lub głęboko wcięte w płatki.
Ziele ma kolor od zielonego do fioletowego.
Kwiatostan składa się z jednej lub więcej główek kwiatów biseksualnych i tylko męskich z drobnymi, zakrzywionymi, żółtymi płatkami
Owoce mają 1 lub 2 milimetry długości i są pokryte wypukłymi guzkami.
https://en.wikipedia.org/wiki/Sanicula_tuberosa