[Krystyna]

   
   
   
   
[attachment=15348]
   
Thymus integer
Gatunek endemiczny dla Cypru, jest powszechny w górach  Troodos i Akamas 
źródło
źródło

[Krystyna]

       
   
   
   
   
   
Thymus leucotrichus
Pochodzący z suchych stepów i skalistych wzgórz na Krecie, w Grecji i Turcji, ten piękny mały krzewiasty tymianek tworzy schludny kopiec szarawych liści, które latem pokryte są głowami różowymi kwiatami. 
Preferuje pełne słońce i jest odporny na suszę.
źródło
źródło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
   
   
Thymus longicaulis
Jest to szybko rosnąca roślina okrywowa ze Szwajcarii, rozprzestrzeniająca się kilka stóp w ciągu jednego roku, stąd nazwa zwyczajowa "Turbo Thyme".
We Włoszech jest powszechnym gatunkiem na całym terytorium (z wyjątkiem Sardynii)
W Alpach ma nieciągłą dystrybucję. 
Poza Włochami, wciąż w Alpach,gatunek ten występuje we Francji, Szwajcarii, Austrii i Słowenii 
Z drugiej strony europejskie płaskorzeźby związane z Alpami znajdują się w Massif Central , w Pirenejach, Bałkanay, Karpaty
Występuje również w Anatoli 
Siedlisko: typowym siedliskiem są suche i kamieniste łąki, ale także skaliste odkrywki, mury i schrony skalne.
Nie ma znaczenia kulinarnego, ani leczniczego, ale ma przyjemny zapach po zmiażdżeniu go  pod stopami...
 źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
Thymus longiflorus 
Endemiczna roślina gór Hiszpanii (Almería, Granada, Málaga). 
W Almería znajduje się w Sierra Alhamilla, Sierra de Los Filabres, Sierra de Las Estancias, Sierra de Lúcar i La Polacra.

Żyje w zaroślach, zboczach i zmienionych gruntach, zwykle w glebach wapiennych i marglistych (czasem gipsowych), rzadko w łupkach lub glinach
wysokość rośliny 15-30 cm.
kwitnie maj - lipiec
źródło

[Krystyna]

       
       
   
   
   
   
   
   
Thymus mastichina
 Gatunek z rodziny Lamiaceae 
Jest endemiczny dla centralnego Półwyspu Iberyjskiego w Hiszpanii i Portugalii.
Wieloletnie zioło, o białych kwiatach, może osiągnąć wysokość 50 centymetrów (1,6 stopy).
Jest klasyfikowana jako zioło aromatyczne. 
Pomimo tego, roślina jest ceniona bardziej za swoje olejki eteryczne niż za jej właściwości ziołowe. 
Jest on jednak rzadko stosowany jako zioło kulinarne, chociaż może być stosowany w postaci świeżej lub suszonej. 
Jego liście są używane do produkcji herbaty ziołowej, która jest uważana za użyteczną w leczeniu bólu gardła i przeziębienia. 
Jeśli jest to wskazane, herbata może być używana do płukania raczej niż połknięcia. 
Zasadniczo liście zbiera się przed kwitnieniem rośliny, jeśli suszone liście są pożądane w dowolnym celu. 
źródło
źródło
źrodło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
Thymus moroderi
Mała roślina z rodzaju Thymus. 
Jest endemiczny dla niektórych obszarów w południowej, najbardziej suchej części prowincji Alicante (gdzie nazywa się cantahueso lub cantueso zarówno w języku hiszpańskim jak i walenckim), a także w odizolowanych i podobnie podrzędnych lokalizacjach w przyległym Región de Murcia ( Hiszpania ).
Thymus moroderi  może być mylony z nieco podobnym wyglądem (jeszcze z ( Lavandula ) Lavandula stoechas , który jest również nazywany cantueso w języku hiszpańskim.
Kiedy nie kwitnie, jest niepozorną, ciemnozieloną rośliną z drobnymi liśćmi i ogólnie skromnym wyglądem. 
Jego typowy rozmiar jest niewielki, z dojrzałymi okazami osiągającymi w optymalnych warunkach promień około 25 cm i około 20 cm wysokości.
Kwitnie od kwietnia do początku czerwca; w ciągu tych tygodni jego normalnie matowy wygląd zmienia się dramatycznie dzięki swoim rzucającym się w oczy kwiatom.
Thymus moroderi to roślina kserofitu która kwitnie na obszarach o rocznym opadzie wynoszącym 300 mm i mniej, jak odnotowano w południowej części prowincji Alicante i przyległych obszarach w Murcji. 
Pokazuje także preferencje dla wyjątkowo ubogich gleb, zwłaszcza tych wykazujących ślady gipsu.
Mimo że Thymus moroderi nie jest wymieniony w żadnym ginącym zbiorowisku gatunków, prawdopodobnie nie jest pospolitym gatunkiem z powodu jego niejednolitego rozmieszczenia, często występującego na obszarach gęsto zaludnionych, z ryzykiem zbierania kwiatów do tradycyjnych zastosowań (które, pomimo zaleceń, tylko przycinania) lub poprzez poprzez całkowite wykorzenienie).
źrodlo
źródło
https://www.youtube.com/watch?time_conti...o6AeqY0CRE

[Krystyna]

   
   
   
   
   
   
Macierzanka Marschalla (Thymus marschallianus Willd.) 
Gatunek rośliny z rodziny jasnowatych (Lamiaceae). 
Według nowszych ujęć taksonomicznych podgatunek macierzanki zwyczajnej (Thymus pulegioides subsp. pannonicus (All.) Kerguélen). 
Występuje w Europie i Azji. W Polsce rośnie w pasie wyżyn.
Bylina, chamefit. Rośnie na skałach wapiennych. Kwitnie od czerwca do lipca.
Gatunek charakterystyczny muraw kserotermicznych z rzędu Festucetalia valesiacae.
źródło
źródło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
Thymus membranaceus
Endemiczny dla południowo-wschodniej Hiszpanii, w prowincji Alicante, Almerii i Muracji
Kwiaty od kwietnia do maja
źródło
źródlo

[Krystyna]

   
   
   
   
   
   
Thymus nervosus
Występuje    Pireneje Wschodnie i Środkowe; Mont Ventoux; Isere. Południowy Orophyte.
Suche zbocza, skały, piargi, trawniki.
Kwitnie lipiec-sierpień
źrodło
źródło

[Krystyna]

       
   
   
   
   
   
Thymus nitens
Pochodzenie: Europa Południowa

Lśniący tymianek jest doskonałą aromatyczną i leczniczą rośliną używaną do gotowania dla jej aromatu, ale także w ozdobnym ogrodzie.

 Jasne, wiecznie zielone liście pokrywają długie, wyprostowane i opadające pędy, które wiosną zdobią wiele różowych kwiatów.

 Mniej wymagająca na słońcu i bardziej tolerancyjna na wilgoć, ten pod-krzew korzystnie zastąpi pospolity tymianek w ogrodach północnych.

 Wieloletnia

 Kwitnąca różowo-fioletowa.

 Słońce, półcień

 Kwitnienie w maju do czerwca

 Wzrost w dojrzałości: 25 cm
źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

       
       
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
Macierzanka wczesna (Thymus praecox Opiz)
Gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae).
Wspólna nazwa : matka tymianku, pełzajacy, dziki ( mother of thyme, "creeping thyme" "wild thyme" )
Rośnie dziko tylko w Europie. 
Jego rodzimym zasięgiem jest Grenlandia, Europa i Turcja.
W Polsce rzadki. 
Występuje tylko w Ojcowskim Parku Narodowym w Dolinie Prądnika i Dolinie Sąspowskiej.
Półkrzew.
Rośnie w murawach naskalnych na skałach wapiennych.

Gatunek zróżnicowany na kilka podgatunków
Thymus praecox subsp. arcticus (czasami klasyfikowany jako Thymus polytrichus subsp. britannicus 

• Thymus praecox subsp. arcticus 'Albus' (biały mech tymianek)
  
• Thymus praecox subsp. arcticus 'Languinosus' (włochaty tymianek)
  
• Thymus praecox subsp. arcticus 'Hall's Woolly'
  
• Thymus praecox subsp. arcticus "Pink Chintz" (ostatnio sklasyfikowany jako Thymus serpyllum "Pink Chintz" 
  

Thymus praecox subsp. caucasicus (Willd. ex Ronniger) Jalas - występuje w Turcji i na Kaukazie
Thymus praecox subsp. grossheimii (Ronniger) Jalas - rośnie w Turcji i Iranie
Thymus praecox subsp. jankae (Celak.) Jalas - występuje na Półwyspie Bałkańskim i w Turcji
Thymus praecox subsp. polytrichus (A.Kern. ex Borbás) Jalas - rośnie w górach południowej Europy (Znaleziono w dziczy w Bośni)
Thymus praecox subsp. praecox - występuje w zachodniej i centralnej Europie

• Thymus praecox "Doone Valley" (ostatnio przeklasyfikowany jako hybryda pod nazwą Thymus "Doone Valley" 
  
• Thymus praecox "Minus"
  
• Thymus praecox "Pseudolanuginosus"
  

Thymus praecox subsp. skorpilii (Velen.) Jalas. Znaleziono w dziczy w Bośni
Thymus praecox subsp. widderi (Ronniger ex Machule) P.A.Schmidt - rośnie we wschodnich Alpach
Thymus praecox subsp. zygiformis (Heinr.Braun ex Wettst.) Jalas - występuje na Półwyspie Bałkańskim
źródło
źródło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
   
   
   
Macierzanka nadobna (Thymus pulcherrimus Schur.)
Gatunek roślinywieloletniejnależący do rodziny jasnotowatych. 
Występuje głównie na Słowacji, w Karpatach i Pieninach, nieznacznie przekracza do Polski. 
Pólkrzew tworzący luźne darnie. 
Gatunek bardzo podobny do macierzanki karpackiej.
Bylina.
Kwitnie od czerwca do lipca.
Siedlisko: murawy,  skały, nadrzeczne kamieniska, upłazy, hale
Głównie na podłożu wapiennym 
W Tatrach rośnie aż do piętra halnego głównie jednak po górną granicę lasu - (500-)1000-2000 m n.p.m.
źródło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
   
   
   
   
Thymus pallasianus
Jeden z najłatwiej rozpoznawalnych gatunków tymianku w europejskiej Rosji. 
Jeśli na południu na piaskach zobaczysz tymianek z wąskimi, prawie liniowymi liśćmi - to jest Thymus pallasianus . 
Gatunek jest masywny, jeśli powierzchnia piasku przekracza kilkanaście - kolejny hektar, to także tymianek. 
Zapach jest zróżnicowany - od cytrynowego do tymolu.
źródło
źródło

[Krystyna]

       
   
   
   
   
   
   
   
Macierzanka zwyczajna (Thymus pulegioides L.)
Gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. 
Rośnie dziko tylko w Europie
Dorasta do wysokości 40 cm, ma łodygi przeważnie wzniesione lub podnoszące się, czerwonawo nabiegłe.
Ulistnienie naprzeciwległe. 
Liście naprzeciwległe są małe, jajowate, prawie nagie, ale na brzegach orzęsione.
Kwiaty małe, szkarłatne, czerwonawe, rzadko białe, zebrane są w kwiatostan główkowały lub wydłużony i przerywany.
Półkrzew, chamefit. 
Spotyka się ją na słonecznych, suchych miejscach, na ubogich łąkach i pastwiskach, przydrożach, skarpach i skałach. 
Kwitnie od maja do października.
Jest to dobra roślina miododajna.

Zastosowanie
Roślina lecznicza
Surowiec zielarski: Ziele zawiera olejek eteryczny (główne składniki to tymol i karwakrol), flawony, fitoncydy, dużogarbników i inne substancje.
Działanie:
Działa silnie odkażająco i jest zalecana jako środek przeciwkaszlowy oraz wiatropędny. 
Stare księgi zielarskie radzą dodawać macierzankę do potraw mięsnych i rybnych, ponieważ reguluje ona trawienie. Przyprawę stanowi suszone ziele zebrane na początku kwitnienia.
Sztuka kulinarna
Macierzanka ma bardzo aromatyczny zapach i korzenny, gorzki smak.
Jest przyprawą używaną przede wszystkim w kuchni śródziemnomorskiej, bardzo zbliżoną do tymianku pospolitego i jak on nadaje się szczególnie do przyprawiania potraw tłustych i ciężko strawnych. 
Stosuje się ją w ilościach zalecanych dla tymianku.
źódło
źródło

[Krystyna]

       
   
   
   
   
   
   
Thymus piperella
Jest to roślina dziko rosnąca  na Półwyspie Iberyjskim, zwłaszcza w górach i obszarach leśnych położonych głównie w Walencji i Murcji.
Roślina drzewiasta, do 30 cm wysokości, rozgałęziona od podstawy.
Często wykorzystywana do aromatyzowania mięs, zup, gulaszów, sosów pomidorowych, dań z ryżu, marynat ... są one również wykorzystywane do przyprawiania oliwek.
źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
   
   
Macierzanka wełnista (Thymus pseudolanuginosus)
Sprawdza się doskonale jako roślina okrywowa, obwódkowa, wypełniająca szczeliny. 
Pięknie będzie wyglądała na skalniaku, posadzona w dużych grupach po 10-12 sztuk razem, jak i w pojemnikach na balkonie czy tarasie.
Roślina nie ma dużych wymagań. 
Dobrze rośnie w podłożu przepuszczalnym, piaszczystym, suchym.  
Najlepiej rośnie w pełnym słońcu chociaż toleruje też lekkie zacienienie. 
Kwiaty różowe, skupione w główkowate kwiatostany na podnoszących się wierzchołkach pędów, pojawiają się od czerwca do sierpnia.
Ta niewysoka roślina (ok. 5 cm) toleruje suszę i radzi sobie w okresie zimy. 
Aby zagęścić rośliny, po kwitnieniu można zbyt wyrośnięte egzemplarze ściąć. 
Jeśli chcemy rozmnożyć macierzankę, można to zrobić poprzez podział rozrośniętych okazów.
 Rośliny dzielimy wiosną i latem po kwitnieniu.
źrodło
źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

       
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
Macierzanka  pannońska (Thymus kosteleckyanus, syn. Th. pannonicus)
Thymus pannonicus
Thymus kosteleckyanus Opiz
Thymus pannonicus All. (= Thymus kosteletzkyanus Opiz)

Troszkę zawirowania w nazwie tego gatunku...
W necie różnie  pojawiają sie nazwy ...
opisy Thymus pannonicus syn Thymus kosteleckyanus...i odwrotnie...a także każdy gatunek pojedynczo...

Półkrzew wysokości do 50 cm. 
Pędy 4-kanciaste, wełnisto owłosione. Liście siedzące, równowąskie lub eliptyczno lancetowate, obustronnie owłosione, brzegiem orzęsione. 
Kwiaty grzbieciste, różowo fioletowe lub jasnoróżowe, kielich owłosiony.

Występowanie : Środkowa, wschodnia i południowo-wschodnia Europa. 

W Polsce w pasie wyżyn, głównie na Wyżynie Małopolskiej. 

Rośnie  w murawach kserotermicznych, na suchych zboczach, na wapiennym podłożu.

Kwitnienie : V-IX
źródło
źródło
źródło
źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

       
   
   
   
   

Thymus spinulosus
Mały krzew,  którego rosnące pędy wyrastają z drzewiastej bazy i są owłosione dookoła.
 Brakuje pełzających pni lub dostępnych jest tylko kilka krótkich
Gatunek występuje w górach południowych Włoch i Sycylii,
źródło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
   
   
   
Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.)
Gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jasnotowatych. 
Inne nazwy: cząberek, tymianek wąskolistny, dzięcielnica. 
Występuje w Europie i na Syberii. 
W Polsce jest pospolity na całym niżu.

Krzewinka (lub półkrzew), chamefit. 
Kwitnie od czerwca do końca sierpnia, jest owadopylna. 
Roślina miododajna, bardzo licznie odwiedzana przez owady, nawet w zasuszonych bukietach. 
Nasiona roznoszone przez mrówki (myrmekochoria). 
Występuje w widnych lasach sosnowych i brzozowych. 
W miejscach nasłonecznionych pokrywa teren zwartym kobiercem. 

Zmienność
Tworzy mieszańce z macierzanką zwyczajną,  z innymi gatunkami rzadziej.
Występuje w Polsce w 3 podgatunkach:
T. serpyllum subsp. serpyllum. Liście nagie, orzęsione tylko po bokach. Jest pospolity
T. serpyllum subsp. pycnotrichus (Uechtr.) Pawł. Liście na górnej stronie silnie owłosione. Tylko w pn.-zach. rejonach kraju.
T. serpyllum subsp. lanuginosus (Miller) Ronn. Liście obustronnie i gęsto owłosione. Tylko w uprawie[6].

Zastosowanie
Roślina lecznicza
Wykorzystywana jest jako roślina przyprawowa o podobnym zastosowaniu, jak tymianek; do mięsa, sosów, rosołów, farszów
Stosowana jest również w przemyśle perfumeryjnym.
Roślina ozdobna– jest dość często uprawiana, szczególnie nadaje się jako roślina zadarniajaca oraz do ogródków skalnych.
Dawniej, wraz z żywicą i innymi ziołami wchodziła w skład kadzidła
źródło
źrodło

[Krystyna]

Wiele roślin może przyćmić ją urodą kwiatów, nie słynie też ze zniewalającego aromatu.
Jest krzewinką o drobnych, parzyście osadzonych listkach, skromnie płoży się przy drogach wiejskich, na skrajach lasów sosnowych.
Drobne różowe kwiatki ukazują się od czerwca do września, wtedy się je zbiera, ścinając tylko gałązki z kwiatostanami i bogato ulistnione.
Ziele po roztarciu ma przyjemny zapach i nieco gorzkawy smak.

Ale historia tego miłego dla oka ziela jest długa i ciekawa.
W czasach starożytnych przypisywano mu moc odstraszania węży i skorpionów, w Egipcie podobno była dodawana do substancji używanej do balsamowania zwłok.
Przez wieki nie straciła na znaczeniu, pomagała odświeżyć oddech, leczyć stłuczenia, choroby kobiece, dolegliwości żołądkowe.
Sięgano po nią przy bólach głowy, katarze i spazmach.

Dzisiaj również – dzięki temu, że zawiera złożony olejek lotny, a w nim między innymi tymol i karwakrol – stosowana jest w mieszankach ziołowych jako środek odkażający, wykrztuśny, rozkurczowy.
Z macierzanki robi się odwary i napary.
Używa się ich do płukania gardła i jamy ustnej, przemywa twarz, gdy są problemy z trądzikiem.
Stosuje się je też do kąpieli wzmacniających – zwłaszcza dla dzieci i osób starszych osłabionych chorobą.
źródlo

[Krystyna]

Woda kwiatowa z Macierzanki
Jej zapach kojarzy się z latem: jest słodki, lekko tymiankowy i uwodzicielski.
Niestety, najczęściej pozostaje w sferze marzeń i fantazji, coraz mniej osób ma możliwość poznania uroków macierzanki w naturze...

Chociaż roślina ta występuje w całej Europie, w środowisku naturalnym coraz trudniej ją znaleźć, przynajmniej w Polsce. Najpiękniejsze łąki macierzankowe widziałam w Estonii.
Najchętniej rośnie tam, gdzie pasą się owce.
Dziś pastwisk jest coraz mniej, a więc i mniej jest macierzanek.

Znajdziemy ją jeszcze na łąkach (zwłaszcza na poboczach) czy miedzach, ale raczej nie spodziewajmy się całych ziołowych dywanów.
Projektanci ogrodów czasami chcą odwołać się do macierzankowej nostalgii i projektują niskie dywaniki z tych roślin. Wystarczy przejść po nich bosą stopą, by poczuć słodki, skutecznie relaksujący zapach.
Nawet jeśli mamy tylko kawałeczek ogródka albo balkonu, macierzankę warto mieć w swojej kolekcji roślin.
Wprawi nas w dobry nastrój. 

Ale gdy mówi się o niej, można mieć na myśli aż trzy rośliny: macierzankę tymianek (czyli po prostu tymianek, Thymus vulgaris), macierzankę zwyczajną (Thymus pulegioide) albo macierzankę piaskową (Thymus serpyllum).
Większość z nich zawiera głównie tymol (mniej więcej 40-50 procent) oraz p-cymeny. 

Pisząc o macierzance, mam na myśli odmiany zwyczajną i piaskową.
Macierzanka tymianek działa głównie przeciwzapalnie i wykrztuśnie, zwyczajna oraz piaskowa natomiast uspokajają i relaksują.
Można z niej przygotowywać napary, kąpiele i nalewki.
Kąpiel pomaga przy problemach reumatycznych i bezsenności.
Czasami zalecana jest przy terapiach odchudzających – wszystkie rośliny z grupy tymianków poprawiają krążenie krwi, a więc też przyspieszają metabolizm.

Dziś proponuję przygotowanie hydrolatu, czyli wody kwiatowej, właśnie z użyciem macierzanki (można zastąpić ją tymiankiem).
To nic innego jak wodny destylat z ziół.
Aby przygotować wodę kwiatową, najlepiej wykorzystać specjalne urządzenia: ja używam kolb laboratoryjnych ze szklanymi chłodnicami lub miedzianych alembików.

A jeśli nie mamy takiego sprzętu?
Można przygotować hydrolat w zwykłej kawiarce.
Dla osób, które nie są smakoszami kawy, wyjaśniam: kawiarka to dzbanuszek składający się z części dolnej (tu wlewamy wodę), sitka (tu normalnie wkładamy kawę, a w naszym wypadku mocno ściśnięte, świeże zioła) oraz komory górnej, do której przepływa destylat.
To najłatwiejszy, domowy sposób.
Świetnie nadaje się do ziół typu tymianek, oregano czy rozmaryn.
Hydrolat z nich rzadko jest dostępny w sprzedaży, warto więc zrobić go w domu.

Tymianek i macierzanka zwiększają ukrwienie skóry głowy.
Wcierki z hydrolatem lub olejkiem eterycznym są polecane przy włosach słabych, wypadających, podatnych na łupież. Hydrolat sprawdzi się doskonale jako tonik do przemywania cery, zwłaszcza tłustej i ze skłonnością do wyprysków.

Domowy hydrolat macierzankowy
Potrzebne będą:
świeża macierzanka
woda
kawiarka

Wykonanie:
Macierzankę posiekaj na 3-5-centymetrowe kawałki, włóż do sitka kawiarki i mocno ubij.
Na spód kawiarki wlej wodę, zakręć urządzenie i destyluj hydrolat jak kawę.
W wyparzonych słoiczkach przechowasz go nawet około trzech miesięcy.
Dla pewności naszą wodę macierzankową lepiej trzymaj w lodówce.

Klaudyna Hebda
publicystka, blogerka, fotografka