[Krystyna]

[attachment=67275]
Eikthyrnir
W opowieściach z Mitologii Nordyckiej istnieje stworzenie równie enigmatyczne, jak mgliste królestwa, z których pochodzi. 
Mowa o Eikthyrnir, jeleniu siedzącym na szczycie Valhalli, którego historia jest równie intrygująca, co starożytna. 
Ta majestatyczna istota nie jest tylko kolejną postacią w nordyckim panteonie; 
To symbol życia.
Stojąc na dachu Valhalli, wraz z Kozą Heidrun, Eikthyrnir żywił się liśćmi Yggdrasil. 
Dostarczył również całą wodę, która napełniała studnię Hvergelmir, źródło wszystkich rzek w dziewięciu królestwach.

Nazwa i Etymologia
Nazwa Eikthyrnir (staronordycki: Eikþyrnir) jest złożeniem dwóch elementów. 
Po pierwsze, "eik", co oznacza "dąb", a następnie "þyrnir", co tłumaczy się jako "ciernie" lub "poroże". 
Malowanie wizerunku jelenia z porożem tak mocnym i rozłożystym jak gałęzie dębu. 
Zanglicyzowana forma Eikthyrnir zachowuje pierwotne znaczenie, dostosowując się jednocześnie do fonetycznych wygód języka angielskiego. 
We współczesnym języku norweskim mówimy Eikthyrne, co jest doskonałym przykładem tego, jak bardzo podobne są czasami staronordyckie i norweskie.
Eikthyrnir to nie tylko imię, ale tytuł, który oddaje istotę stworzenia i podziw, jaki wzbudza. 
Co więcej, łączenie starożytnego świata ze współczesnością dzięki sile mitu i języka.

Rola i znaczenie Eikthyrnir
W wielkim schemacie nordyckiej kosmologii Eikthyrnir zajmuje honorowe miejsce. 
Siedząc na szczycie Valhalli, sali poległych wojowników, je liście Yggdrasil
Jest tak kolosalnym jeleniem, że woda, która (z jakiegoś powodu) wypływa z jego poroża, spływa do studni Hvergelmir. 
Stamtąd woda płynie dalej, zasilając wszystkie rzeki dziewięciu światów, podtrzymując życie. 
Służy również jako świadectwo wzajemnych powiązań całego życia w nordyckim wszechświecie.
Powód istnienia Eikthyrnir jest spleciony z samą istotą nordyckich wierzeń. 
Jest fizycznym ucieleśnieniem życia i strażnikiem witalności, który przypomina o naturalnym porządku. 
Obecność Jelenia w Valhalli oznacza również związek między poległymi wojownikami a wiecznymi siłami życiowymi. 
Jest to cykl, który się powtarza, tak jak wierzyli w życie pozagrobowe.
Patrząc na to w bardziej naturalny sposób, mógł być wyjaśnieniem zarówno deszczu, jak i rosy. 
Jednak rosę przypisywano również Hrimfaxi, Koniowi, który ciągnie rydwan Nótt po niebie.

Eikthyrnir przedstawiany jest jako Jeleń o niezwykłej urodzie i sile, z porożem sięgającym nieba. 
Poroże we mgle rosy mogło kojarzyć się z chmurami na niebie. 
Pasuje do kapiącej rosy, która spada na ziemię, aby stać się rzekami świata. 
Ten obraz nie jest jedynie fizycznym opisem; to symbol życiodajnych energii, które przepływają przez nordycki kosmos. 
Związek Jelenia z wodą, niezbędnym elementem życia, podkreśla jego znaczenie jako czynnika podtrzymującego życie.

Mity O Eikthyrnir
Eikthyrnir ma godną uwagi wzmiankę znalezioną w Eddzie prozatorskiej. 
Tam jest opisany jako Jeleń, który stoi na szczycie Valhalli. 
Z jego poroża czysta rosa spływa do Studni Hvergelmir. 
Nie jest to byle jaka Studnia, ale źródło, które jest źródłem wszystkich rzek w nordyckiej kosmologii. 
To połączenie między Eikthyrnir a życiodajnymi wodami świata podkreśla znaczenie Jelenia w podtrzymywaniu życia.

Wizerunek Eikthyrnir, z rosą spadającą z poroża na Hvergelmir, jest potężnym symbolem w mitologii nordyckiej. 
Reprezentuje niekończący się cykl życia i pożywienie dostarczane przez świat przyrody. 
Rosa z poroża Eikthyrnir, która zasila rzeki, jest metaforą życiodajnych sił natury. 
Ponadto kładzie nacisk na wzajemne powiązania wszystkich rzeczy i nordycki szacunek dla środowiska.

Eikthyrnir W Eddzie Prozatorskiej
Jeleń pojawia się w rozdziale 40 w części Gylfaginning Eddy prozatorskiej. 
Następuje po opisie Kozy Heidrun.
Wtedy Har rzekł: 
Jeszcze bardziej godny uwagi jest Jeleń Eikthyrnir, który stoi nad Walhallą i gryzie gałęzie tego samego drzewa. 
Z jego rogów spada tak wiele kropel w dół do Hvergelmer, że stamtąd płyną rzeki, które nazywają się Sid, Vid, Sekin, Ekin, Svol, Gunthro, Fjorm, Fimbulthul, Gipul, Gopul, Gomul i Geirvimul, z których wszystkie spadają wokół siedzib Asów. 
Wymieniono również: Thyn, Vin, Thol, Bol, Grad, Gunthrain, Nyt, Not, Non, Hron, Vina, Vegsvin, Thjodnuma.

Eikthyrnir W Eddzie Poetyckiej
Sam Snorri niewiele wymyślił. 
Zamiast tego większość swojej wiedzy czerpał z wierszy ze zbioru, który znamy dziś jako Eddę poetycką. 
Powyższa wzmianka, znajdująca się w Gylfaginningu, pochodzi prawdopodobnie z poematu Grímnismál, strofy od 26 do 28.

26. The stag Eikthyrnir | stands by Odin’s hall,
Feeding on the branches of Læradr;
From his horns | drips into Hvergelmir
Flowing into all rivers.

26. Jeleń Eikthyrnir | stoi przy sali Odyna,żywiąc
się gałęziami Laradra;
Z jego rogów | wpada do Hvergelmir
Wpływając do wszystkich rzek.

27. Sid and Vid, | Sækin Svol and Gunnthro,
Fiorm and Fimbulthul,
Rin and Rennandi,
Gipul and Gopul,
Gomul and Geirvimul,
They flow through the realms of gods;,
Thyn and Vin, | Tholl, and Holl,
Grad and Gunnthorin.

27. 
Sid i Vid, | Sækin i Eikin,Svol i Gunnthro,Fiorm i Fimbulthul,Rin i Rennandi,Gipul i Gopul,Gomul i Geirvimul, Płyną przez królestwa bogów;,Thyn i Vin,
| Tholl, Holl,
Grad i Gunnthorin.

28. Vin is one named, | Vegsvin another,
A third is Thiodnuma,
Nyt and Not, | Nonn and Hronn,
Slid and Hrid, | Sylg and Ylg,
Vid and Van, | Vond and Strond,
Gjoll and Leipt, | they flow close to men,
And fall down to Hel after.

28. Vin jest jeden nazwany | Vegsvin inny,Trzeci to Thiodnuma,Nyt i Nie,
Nonn i Hronn, Slid i Hrid,
Sylg i Ylg, Vid i Van,
Vond i Strond, Gjoll i Leipt,
płyną blisko ludzi,a
potem spadają na Hel.
Eikthyrnir | Stag on Valhalla’s Roof Eating from Yggdrasil (vikingr.org)

[Krystyna]

Wiersz Grímnismál w Eddzie poetyckiej, ważnym źródle mitologii nordyckiej, wspomina o czterech jeleniach:
 Dáinn, Dvalinn, Duneyrr i Duraþrór. 
Te jelenie są opisane jako zwierzęta, które jedzą gałęzie Yggdrasil.
Niektórzy badacze sugerują, że te jelenie symbolizują cztery pory roku.
Symbolika jelenia w mitologii: święty jeleń w kulturach świata (ulukayin.org)

[Krystyna]

W lasach porastających tereny zamieszkiwane niegdyś przez ludy germańskie sprawowało rządy kilka zwierząt. 
Jednym z nich był Jeleń. 
Dawne nazwy tego stworzenia, pochodzące z języków starogermańskich, określają go ogólnikowo jako „zwierzę”, lub wprost lokują poza obszarem zamieszkiwanym przez człowieka – nazywając „potworem” czy „dzikim stworem”. 
W wierzeniach germańskich przypisywano jeleniom dużą rolę. 
Były to zwierzęta związane z płodnością, urodzajem oraz drzewem świętym dla wielu ludów – dębem.
O wielkim znaczeniu Jeleni świadczy fakt, że cztery z nich – Dain, Duneyr, Dwalin i Dyrathror przebywały przy jesionie Yggdrasill. 
Swoimi potężnymi porożami podtrzymywały święte drzewo, były także jego strażnikami. 
Każdy jeleń symbolizował inną stronę świata. 
Warto tutaj zwrócić uwagę na fakt, że analogiczną rolę w wierzeniach germańskich odgrywały także cztery krasnoludy – Austri, Westri, Nordri i Sudri. 
Ponadto Dwalin i Dain to imiona karłów wymienione w słynnym spisie w „Wieszczbie wölwy”, a większości z nas dobrze znane ze świata Śródziemia stworzonego przez J. R. R. Tolkiena

Inny niezwykły jeleń to Eikthyrnir (Mający Dębowe Końce Rogów), który rezydował w Valhalli. 
Pełnił niezwykle ważną funkcję – swoim porożem rozdzierał chmury i tym samym zapewniał ziemi życiodajny deszcz. 
To wiąże go z bogiem Thorem, który odpowiadał za deszcz i pioruny. 
Gromowładny był silnie powiązany z dębem, a poroże Eikthyrnir pochodziło z dębowego drewna właśnie. 
To wszystko każe nam przypuszczać, że Jelenie były poświęcone Thorowi, choć nie tylko jemu.

Za sferę płodności w mitologii skandynawskiej odpowiadali Wanowie – Frej i Freja. 
W opowieściach o Freju także natkniemy się na jego związki z Jeleniem. 
Otóż po stracie miecza bóg ten walczył ułamanym jelenim rogiem. 
Jest to stary motyw, obecny także u Celtów, Słowian czy Greków. 
Ułamanie poroża Jelenia dawało władzę nad płodnością.

Kolejnym bogiem powiązanym z jednym z królów lasu był sam Odyn. 

Aby jednak wyjaśnić naturę tego związku należy przyjrzeć się bliżej nieszczęsnemu przekonaniu, że Vikingowie nosili hełmy z rogami. 

Jest to silnie zakorzeniony obraz w świadomości potocznej, choć nie ma on wiele wspólnego z prawdą. 

Jest jednak pewne „ale”. 

Hełmy z rogami udającymi poroże jelenia najprawdopodobniej nosili kapłani i szamani. 

Jeleń był jednym ze zwierząt, które stawały się rumakami szamanów podczas ich wędrówek między światami.
Jeszcze jednym argumentem przemawiającym za związkami Odyna z Jeleniami jest historia o Herne łowczym. 

W skrócie – Herne był łowczym króla Anglii Ryszarda II i strzegł Lasu Windsorskiego. Podczas polowania na magicznego, białego jelenia Herne uratował życie króla, zabijając zwierzę. 

Władca jednak konał od odniesionych ran. 

By go uratować, Herne sięgnął po stare magiczne sposoby, a wśród nich – założenie na głowę poroża upolowanego zwierzęcia. 

Udało się – król wrócił do zdrowia, ale inny łowczy oskarżył Herne o kradzież poroża, które zgodnie z prawem należało do władcy.
Nie mogąc znieść takiej hańby, łowczy powiesił się na samotnym Dębie. 

Nocą w drzewo uderzył piorun i uwolnił duszę samobójcy. 

Od tej pory Herne można spotkać w Lesie Windsorskim. 

Jest ubrany w jelenią skórę, a na głowie nosi hełm z porożem zwierzęcia.

W przytoczonej opowiastce warto zwrócić uwagę na kluczowe szczegóły. 

Imię Herne wywodzi się od rogu, czy też poroża, i ma niewątpliwie pogańskie pochodzenie. 

Podobnie jak polowanie na białego jelenia i nakładanie poroża na głowę. 

Dalej – śmierć łowczego, która przypomina samoofiarę Odyna na świętym drzewie. 

Podobnie jak Jednooki, także Herne umiera i zostaje przywrócony do życia, z wiedzą nieznaną innym. 

Samotne drzewa często służyły do praktyk szamanistycznych, symbolizując kosmiczne drzewo wszechświata. 

Sam Las Windsorski był ongiś miejscem kultu bogów z Odynem na czele. 

Czczonego tu Jednookiego przedstawiano nie inaczej jak z rogami na głowie.
I na koniec dodam jeszcze, że Herne pełnił niekiedy funkcję przywódcy Dzikiego Gonu. 

A był to zaszczyt zarezerwowany zwykle dla Odyna. 

Biorąc pod uwagę wszystkie te elementy, można wysnuć wniosek, że Herne jest demonicznym wyobrażeniem Asa czczonym przez dawnych Anglosasów.

Ciekawostką jest fakt, że po podboju Anglii przez Wilhelma Zdobywcę Herne stał się symbolem oporu przeciw najeźdźcom, a opowieści o nim włączono do historii o angielskim banicie, Robin Hoodzie. 

W świetny sposób zostało to pokazane w kultowym serialu „Robin z Sherwood”. 

Herne jest tutaj mistycznym ojcem głównego bohatera, co pozwala wprowadzić opowieść na nieco inny poziom. 

Robin posiada wyjątkową zdolność obcowania ze światem nadprzyrodzonym, a w jego wędrówce wspomaga go przewodnik – Herne Myśliwy, który w serialu pełni rolę analogiczną jak Gandalf dla Froda. 

To właśnie Herne wprowadza syna młynarza na zupełnie nową drogę i obdarowuje go niezwykłym mieczem – Albionem.

Jak widać, dziwnymi i krętymi ścieżkami chodzą dawne opowieści, by w dość zaskakujący sposób powrócić w czasach współczesnych.

Jelenie – Szuflada.net