[Krystyna]

   
Wierzbowe bajaki  
Przy drodze rosła wierzba, krzywa i stara,
We mgle wyglądała jak nocna mara.
Albo jak człowiek w kamień zamieniony,
Nagłym bezruchem lekko zdziwiony.
Lecz z bliska miło do ucha szumiała,
Ciekawe bajanki opowiadała.
W odległych czasach, w słoneczny dzień,
Karocy złotej na drzewo padł cień.
Dama z niej wyszła, w nagłej potrzebie
Czmychnęła za wierzbę, patrząc za siebie.
Jednak nim halki podnieść zdążyła,
Z krzykiem na drogę znów wyskoczyła.
Zaczęła skakać i tupać nogami,
Walcząc zaciekle z czarnymi mrówkami.
O damie w potrzebie to bajanka była,
Lecz inna ją zastąpiła.
Pewnego razu pod wierzby listkami,
Spotkali się młodzi zupełnie sami.
On był przystojny i niecierpliwy,
Wioskowy donżuan, amant prawdziwy.
Ona nieśmiała z buzią rumianą,
Oddała mu skarb swój, dziewicze wiano.
Chłopak skorzystał z jędrnego ciała,
Wszak ona sama mu się oddała.
Po trzech miesiącach znów się spotkali,
On patrzył na nią, jakby z oddali.
Gdy odszedł, ona głośno szlochała,
Bo ważny powód ku temu miała.
Z żalu, rozpaczy i bez opieki,
Skończyła życie gdzieś w nurtach rzeki.
Bajanka o tych dwojgu smutna była,
Lecz inna ją zastąpiła.
W jesienny dzień, nim słońce wstało,
Koło wierzby dwóch wrogów się spotkało.
Jeden był czarny, na piersi rudawy,
Ten drugi żółty, łepek miał białawy.
Wielkie koguty do walki stanęły,
Nastroszyły pióra i skrzydła wygięły.
Zaczęła się bitwa wśród tumanu piórek,
O grzędy, podwórko i harem kurek.
Tak długo walczyły i się dziobały,
Aż wszystkie pióra im wyleciały.
Baba ze wsi koguty zobaczyła
I chude szyje im ukręciła.
Była rada wielce, że kuraki pospołu,
Same rozebrały się do rosołu.
O śmiertelnych wrogach ta bajanka była,
Lecz inna ją zastąpiła.
Kiedyś z lasu wyszedł starzec kaleka,
W brudnych łachach był cieniem człowieka.
Szedł wolno z workiem na chudym ramieniu,
Przy wierzbie usiadł na dużym kamieniu.
Stary bardzo i życiem zmęczony,
Dawno z domu został wypędzony.
Przeszkadzał młodym i ciepło zabierał,
Rano głośno kaszlał, a pod wieczór gderał.
Siedzą w cieniu, który rzucały konary,
Tak myślał człowiek zmęczony i stary:
Po co mam nadal tułać się po obcych,
Niedługo umrę, tu będzie mój kopczyk.
Będę słuchał wierzbowego sumienia,
Nie mam już nic innego w życiu do zrobienia.
Jak myślał, tak zrobił i dalej siedział,
Gdy umarł, nikt o tym się nie dowiedział.
O starcu wyrzuconym to bajanka była
I nam tym bajanki wierzba zakończyła.

[Krystyna]

   
Wierzba (Salix L.)
Rodzaj drzew, krzewów lub płożących krzewinek z rodziny wierzbowatych (Salicaceae Mirb.).
Na półkuli północnej (Eurazja i Ameryka Północna) występuje ponad 300 gatunków tego rodzaju, w Ameryce Południowej – kilka.
W Polsce dziko rośnie około 30 gatunków (ich liczba jest różna, zależnie od ujęcia taksonomicznego), ponadto wiele gatunków jest uprawianych (głównie jako rośliny ozdobne).
Gatunkiem typowym jest wierzba biała (S. alba).
Drzewa, krzewy i krzewinki o sezonowym ulistnieniu.
Wytwarzają odrosty korzeniowe.
Liście
Zwykle wąskie, lancetowate, piłkowane i zazwyczaj krótkoogonkowe, na ogonkach często występują gruczołki.
Kwiaty
Zazwyczaj dwupienne, bez okwiatu, osadzone w kątach przysadek i zebrane w kotki (bazie).
Kwiatostany zwykle sterczące.
Kwiaty owadopylne, zwykle z 1 – 2 miodnikami, wiatropylne u gatunków alpejskich i arktycznych.

Gatunki flory Polski
wierzba alpejska, w. Jacquina (Salix alpina Scop., syn. S. jacquini Host.)
wierzba amerykanka (Salix eriocephala Michx.) – antropofit zadomowiony
wierzba biała (Salix alba L.)
wierzba borówkolistna (Salix myrtilloides L.)
wierzba czarniawa, w. czerniejąca (Salix. myrsinfolia Salisb, syn. S. nigricans Sm.)
wierzba długokończysta (Salix ×dasyclados Willd)
wierzba dwubarwna (Salix bicolor L., syn. S. phylicifolia L.)
wierzba gęstolistna (Salix cordata Michx.)
wierzba iwa (Salix caprea L.)
wierzba krucha (Salix fragilis L.)
wierzba lapońska (Salix lapponum L., syn. S. marrubifolia Tausch ex Andersson )
wierzba ostrolistna (Salix acutifolia Willd., syn. S. daphnoides Vill.) – antropofit zadomowiony
wierzba oszczepowata, w. hastata (Salix hastata L.)
wierzba pięciopręcikowa, w. laurowa (Salix pentandra L.)
wierzba płożąca (Salix repens L.)
wierzba purpurowa, wiklina (Salix purpurea L.)
wierzba siwa (S. eleagnos Scop., synonimy: S. incana Schrank, S. elaeagnos Scop.)
wierzba szara, łoza (Salix cinerea L.)
wierzba szwajcarska (Salix helvetica Vill.)
wierzba śląska (Salix silesiaca Willd.)
wierzba śniada (Salix starkeana Willd, syn. S. livida Wahlenb.)
wierzba trójpręcikowa (Salix triandra L., syn. S. amygdalina L.)
wierzba uszata (Salix aurita L.)
wierzba wawrzynkowa (Salix daphnoides Vill.)
wierzba wiciowa, witwa (Salix viminalis L.)
wierzba wykrojona, w. Kitaibela (Salix retusa L., syn. S. kitaibeliana Willd.)
wierzba wyniosła (Salix ×rubens Schrank)
wierzba zielna, w. nibyzielna (Salix herbacea L.)
wierzba żyłkowana (Salix reticulata L.)

W Polsce pod ścisłą ochroną gatunkową są: wierzba lapońska i wierzba borówkolistna.
Zastosowanie
Roślina ozdobna – dekoracyjna ze względu na pokrój i efektowne zabarwienie bezlistnych pędów lub ich powyginaną lub staśmioną formę, także ze względu na kwiaty.
Roślina miododajna.
Roślina lecznicza – kora wierzby zawiera kwas salicylowy.
Szybkorosnące gatunki wierzby znajdują zastosowanie jako naturalny materiał opałowy.
Od dawien dawna długie młode gałązki wierzby znajdują zastosowanie w wikliniarstwie.

[Krystyna]

   
Wierzba biała, w. srebrna, w. pospolita (Salix alba L.)
Gatunek drzewa należący do rodziny wierzbowatych.
Wierzba płacząca (Salix alba L. 'Tristis')
Odmiana wierzby białej, drzewa z rodziny wierzbowatych.

Rodzimym obszarem jej występowania jest Europa, Azja i Afryka Północna (Algeria, Maroko), rozprzestrzenia się też gdzie indziej.
Nie występowała w Skandynawii, Irlandii i Szkocji, ale została tam sprowadzona i jest sadzona jako roślina ozdobna.
W Polsce pospolita na całym terytorium.
Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
Gatunek typowy w obrębie swego rodzaju.
Drzewo osiągające wysokość do 30 m. 
Korona szeroko rozłożysta.
Często w pniu starszych drzew występują spróchniałe dziuple.
Gałęzie giętkie.
Drzewo szybko rosnące i dość krótkowieczne.
Rośnie przede wszystkim w lasach łęgowych wzdłuż rzek, często tworząc tam wraz z topolami duże skupienia.
Preferuje okresowo zalewane, piaszczyste gleby.
Występuje również wzdłuż dróg, nad stawami.
Często jest sadzona.
Dochodzi w górach do wysokości ok. 800 m n.p.m.
Zakwita wczesną wiosną (marzec – kwiecień), równocześnie z rozwojem liści.
Kwiaty zapylane przez owady, nasiona rozsiewane przez wiatr.
Czasami można spotkać różniące się od typowej formy, trudne do oznaczenia mieszańce z w. kruchą, w. pięciopręcikową, w. purpurową, w. migdalową.

Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski: kora (Cortex Salicis) zawiera flawonoidy, kwasy organiczne oraz glikozydy.
Najważniejszym z nich jest glikozyd fenolowy – salicyna.
Korę zbiera się z 2 – 3 letnich gałęzi wczesną wiosną, gdy ruszają soki i łatwo jest ją oddzielić od drewna.
Korę suszyć można zarówno w ciemnych, jak i jasnych pomieszczeniach.
Do celów leczniczych wykorzystywana może być również kora wierzby kruchej, wierzby purpurowej, wierzby pięciopręcikowej i wierzby wiciowej.
Działanie:
Salicyna ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i ściągające.      
Wykorzystywana jest przy takich dolegliwościach i chorobach, jak: ból głowy,                    
przeziębienie przebiegające z gorączką, różne choroby reumatyczne, miażdżyca.
Obecnie już nie pozyskuje się do celów leczniczych kory wierzby, gdyż jest zastępowana syntetycznie produkowanym kwasem acetylosalicylowym (nazwa handlowa „Aspiryna”, „Polopiryna”).
W medycynie ludowej wykorzystywano korę wierzby również do leczenia nerwobólów i jako środka ułatwiającego zasypianie i uspokajającego.
Drewno jest powszechnie wykorzystywane jako materiał opałowy.
Jest często nasadzana przy drogach, na wałach przeciwpowodziowych oraz na brzegach rzek w celu ich umocnienia i zabezpieczenia przed osuwaniem ziemi.        
Dzięki silnie rozbudowanemu systemowi korzeniowemu i szybkiemu wzrostowi nadaje się również do rekultywacji terenów i wysypisk śmieci.
Jako roślina pobierająca z podłoża bardzo duże ilości wody sadzona jest na terenach podmokłych i bagnach w celu ich osuszenia
Niektóre odmiany są uprawiane jako rośliny ozdobne.

[Krystyna]

   
Wierzba purpurowa, w. czerwona, w. szpagatówka, wiklina (Salix purpurea)
Gatunek krzewu należący do rodziny wierzbowatych.
Występuje w Azji (w Mongolii), Afryce Północnej (Algeria, Maroko, Tunezja) i w całej niemal Europie.
Pospolity na całym niżu Polski.
Często uprawiany.
Krzew o kulistej koronie, osiągający wysokość do 3 m.
Rośnie głównie w dolinach rzek, potoków, nad stawami, na mokrych łąkach.
Wymaga podłoża o dużej wilgotności – jest hygrofitem.
Rośnie na glebach ubogich, piaszczystych i żwirowych.
Kwitnie przed rozwojem liści, od marca do połowy czerwca.
Kwiaty wytwarzają nektar i zapylane są przez owady.
Nasiona rozsiewane przez wiatr.

Roślina uprawna:
Jest jedną z głównych roślin wykorzystywanych w wikliniarstwie.
Jest też często uprawiana w tym celu.
Używana jest jako faszyna do obsadzania wałów przeciwpowodziowych i brzegów rzeki w celu zabezpieczenia ich przed wymywaniem przez wodę.
Jest jednym z głównych gatunków wierzb uprawianych jako tzw. rośliny energetyczne

Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski: kora (Cortex Salicis) zawiera flawonoidy, kwasy organiczne oraz glikozydy.
Najważniejszym z nich jest glikozyd fenolowy – salicyna.
Korę zbiera się z 2 – 3-letnich gałęzi wczesną wiosną, gdy ruszają soki i łatwo jest ją oddzielić od drewna.
Korę suszyć można zarówno w ciemnych, jak i jasnych pomieszczeniach.
Do celów leczniczych wykorzystywana może być również kora wierzby kruchej, wierzby białej, wierzby pięciopręcikowej i wierzby wiciowej
Działanie :
Salicyna ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i ściągające.                      
Wykorzystywana jest przy takich dolegliwościach i chorobach, jak: ból głowy, przeziębienie przebiegające z gorączką, różne choroby reumatyczne, miażdżyca.
Obecnie już nie pozyskuje się do celów leczniczych kory wierzby, gdyż jest zastępowana syntetycznie produkowanym kwasem acetylosalicylowym (nazwa handlowa "Aspiryna", "Polopiryna").
Napary z kory wierzby nie wywierają jednak tak szkodliwego działania na żołądek, jak aspiryna, a działają równie skutecznie.
W medycynie ludowej wykorzystywano korę wierzby również do leczenia nerwobólów i jako środka ułatwiającego zasypianie i uspokajającego

Roślina ozdobna: ze względu na swoje kolorowe pędy, piękne kwiatostany i gęsty pokrój jest uprawiana w różnych odmianach jako roślina ozdobna.

[Krystyna]

   
Wierzba wiciowa, w. krzaczasta, w. krzewiasta, witwa, konopianka (Salix viminalis L.)
Gatunek drzew lub krzewów z rodziny wierzbowatych.
Popularnie nazywany też wierzbą energetyczną.
Jest to pospolity gatunek euroazjatycki.
Wyniosły krzew lub drzewko osiągające do 5 metrów wysokości.                                        
Występuje w całym kraju, w wilgotnych miejscach nad rzekami i strumieniami.
Gatunek ten łączy bardzo istotne cechy z punktu widzenia cech środowiska, tzn. odporność na skrajne warunki klimatyczne, choroby, małe wymagania glebowe, duża dynamika wzrostu w kolejnych sezonach wegetacyjnych.
Nadaje się do nasadzeń nadwodnych, nieodpowiednia na suche gleby
Wierzba wiciowa jest jedną z najważniejszych wierzb koszykarskich, używana jest także na faszynę.
więcej..

[Krystyna]

Wierzba iwa (salix caprea) 'Kilmarnock'
Odmiana męska, bardzo często mylona z żeńską 'Pendula'.
Najpiękniej wygląda w marcu, kiedy obsypana jest złocistymi baziami, które pojawiają się na długo przed liśćmi.
Ma ona również ciekawy pokrój.


Salix integra ‘ Pendula’ - Wierzba całolistna zwisła

[Krystyna]

   
Wierzba alpejska, wierzba Jacquina (Salix alpina Scop.)
– gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wierzbowatych.
Występuje w Ameryce Płn., Azji, Europie.
W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach (dość pospolicie).
Bardzo mały, płożący się krzew.
Często występuje jako tzw. krzewinka szpalerowa z gęsto rozgałęzionymi, przylegającymi do ziemi lub skał gałązkami i nielicznymi tylko pędami długimi i cienkimi.
Rozwój: bylina.
Kwitnie w czerwcu, nasiona rozsiewane są przez wiatr.
Siedlisko: roślina wysokogórska, występuje w kosówce i piętrze alpejskim, głównie na podłożu wapiennym (roślina wapieniolubna).
Rośnie na skałkach, murawach, wyleżyskach.
Uprawiana jako roślina ozdobna, szczególnie nadająca się do ogrodów skalnych.

[Krystyna]

   
Wierzba iwa (Salix caprea L.)
– gatunek roślin z rodziny wierzbowatych, rodzimy dla Europy i Azji.
W Polsce gatunek pospolity na całym niżu i w górach aż po regiel górny.
Krzew do 9 m wysokości, albo drzewo dorastające do 13-15 m.
Młode pędy są grube, barwy oliwkowej do brunatnoczerwonawej, z początku krótko owłosione, później łysiejące.
Zastosowanie
Czasami jest uprawiana jako roślina ozdobna (głównie okazy męskie, które są bardzo ładne podczas kwitnienia).
Zawiera m.in. salicynę (kwas salicylowy) i taninę.
Od starożytności kora wierzbowa była używana jako środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy.

[Krystyna]

   
Wierzba to niezwykle drzewo.
Często w starej wierzbie zamieszkiwały różne duchy i czarownice.
Mówi się, że jest płacząca.
Z jej gałęzi robione są różdżki, symbolizuje, zatem podświadomy umysł,
bowiem wskazania różdżki z tej sfery się wywodzą.
Jej opiekuńczą planetą jest Księżyc.
Za tym będzie pomocna we wszystkich kobiecych sprawach, również dla mężczyzn,
jeśli ich problem wiąże się z kobietą.
Do powszechnych zwyczajów należało uderzanie dzieci i dorosłych palmą
- gałązką wierzbową z wypowiadaniem magicznej formuły:
Nie ja biję, wierzba bije.
W Wielki Tydzień mówiono, bądź zdrowy jak lód, wesoły jak wiosna, bogaty jak ziemia.      
Miało to na celu przekazywanie życiodajnej mocy przekazywanej ludziom od wierzby.
W celach zdrowotnych połykano też bazie z palmy, święcono nią dom i obejście.
Uderzano nią bydło, żeby było zdrowe, kiedy pierwszy raz na wiosnę wypędzano je
na pastwisko, gładzono krowę, kreślono nad głowami zwierząt znaki krzyża.
Kawałki palm wkładano do gniazd kaczek i gęsi, pod daszki uli, żeby odpędzić „zło”.            
Gałązki z palm zatykano też w polu, podkładano na wiosnę pod lemiesz pługa,
dodawano do ziarna siewnego, aby zapewnić urodzaj.
Palmę wielkanocną przechowywano z szacunkiem za obrazem świętym,
aby strzegła dom od wszelkiego złego.
Starta na proch służyła do okadzania w czasie zarazy i choroby, ludzi i zwierząt.
Wykorzystamy, zatem naszą kochaną wierzbę do magii.
Ponieważ jest drzewem podlegającym wpływom Księżyca będzie roztaczać nie tylko
iście matczyną opiekuńczą moc, ale w naszym rytuale jej gałązki będą miały
za zadanie roztaczać takie wpływy, które wiążą się z możliwością odczytywania snów,        
polepszeniem intuicji, przewidywaniem.
więcej tutaj...
http://wielgoradesz.pl/pages/42-magia.html

[Krystyna]

   
Wierzba:
Dla judaistów drzewo lamentacji (opłakiwania, wierzby rosły nad rzekami Babilonu gdzie Izraelczycy opłakiwali swój los niewolniczy), a na wschodzie generalnie symbol miłości fizycznej, związanej z wpływem kanikuły, kobiecego wdzięku, smutku rozstania, odzyskania równowagi psychicznej i duchowej tudzież nieśmiertelności.
W buddyzmie symbol łagodności i współczucia.
W Chinach jest jednym z głównych motywów w sztuce i dekoracji jako metafora cierpliwości i wytrzymałości połączonej z giętkością (coś jakby trzcina u Pascala).
W tradycji Tybetańskiej to drzewo życia.
Wg Japończyków wierzba była kręgosłupem pierwszego człowieka, z jej kory produkuje się leki oraz eliksiry zdrowotne, różdżki z niej cieszą się wielką popularnością wśród uzdrowicieli.
http://www.prorok.pl/czarownica/art-968,0.html

[Krystyna]

   
Wierzbę znali wszyscy nasi przodkowie.
Rosła wszędzie.
Do dziś symbolizuje naszą przaśną polskość, budzi nostalgię emigrantów, czułość wielbicieli mazurków Chopina.
Natomiast niegdyś przypisywano jej cechy skrajne.
Była więc znakiem wschodzącego słońca, kobiecości, sił żywotnych i wody.
Jednocześnie też symbolizowała smutek, bezpłodność, chorobę i śmierć.
Opowiadano, że wierzby to porzucone kochanki, bezdomni kochankowie, ludzie nieszczęśliwi.
Wierzono, że w rozwichrzonych jej gałęziach przemieszkują jakieś czarownice,
a ich puste pnie nadają się na siedziby złych mocy, diabłów, budzących grozę puchaczy. (…)
http://adamczewski.blog.polityka.pl/2009...gia-drzew/

[Krystyna]

   
The Leaf on the Water
by Ouan Tsi (1007-1072)
The wind tears a leaf from the willow tree;
it falls lightly upon the water,
and the waves carry it away.
Time has gradually effaced a memory from my heart,
and I watch the willow leaf drifting away on the waves.
Since I have forgotten her whom I loved,
I dream the day through in sadness,
lying at the water's edge.
But the willow leaf floated back
under the tree,
and it seemed to me
that the memory could never be effaced
from my heart.
....miłego czytania....
http://www.thegoddesstree.com/trees/Willow.htm

[Krystyna]

   
Spokrewniona z runą LAGUZ wierzba rośnie w pobliżu jezior i strumieni oraz na obszarach nisko położonych., ponieważ bardziej niż inne drzewa potrzebuje wody.
Dawniej łączono wierzbę z cyklami księżycowymi i żeńskimi rytmami.
Częste z nią obcowanie wyostrza intuicję.
Wierzba symbolizuje umiejętność odbioru tego, co przychodzi z zewnątrz, wiedzy, pokarmu, dotyku, dźwięku i innych sygnałów z otoczenia.
Medytacyjna Moc Run M. Piasecka

[motylek_złoty]

Dziękuję Ci Krystyno za ten rozdział o moim ukochanym drzewie. Powiem Ci że to drzewo towarzyszyło mi w ważnych momentach życia. Uwielbiam jego moc. Czasem majestatyczna a czasem taka niepozorna, niby połamana i taka chora a mimo to kwitnie rok po roku...
Mam wrażenie że moja wierzba opiekuje się mną i okolicą w której mieszkam. I w jakiś magiczny sposób jesteśmy związane. Lubię do niej przychodzić i z nią rozmawiać. Czasem sypnę ziarenka z intencją zdrowia dla niej lub w podziękowaniu za jej dary. To bardzo ciekawe jak dzięki drzewom możemy uczyć się czerpać ale i dawać.