[Krystyna]

   
Nepeta-Kocimiętka
Rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych.
Kocimiętka-Nepeta wywodzi się od nazwy rzymskiego miasta Nepeti, gdzie uprawiano Kocimiętkę.

Rodzaj obejmuje ponad 200 gatunków pochodzących z umiarkowanych stref Europy i Azji oraz gór Afryki.
Szczególna różnorodność gatunków występuje w rejonie śródziemnomorskim i na wschód aż do Chin.
Niektóre gatunki rozpowszechniły się na nowych obszarach, w tym zawędrowały do Ameryki Północnej.
Gatunkiem typowym jest Nepeta Cataria

Większość gatunków to wieloletnie rośliny zielne, niektóre są jednoroczne.
Łodyga mocna, rozrośnięta.
Liście sercowate, zielone do szarozielonych, ułożone naprzeciwlegle, ogonkowe.
Brzeg blaszki liściowej karbowany lub ząbkowany.
Kwiaty białe, niebieskie, różowe lub liliowe.
Zebrane na szczytach łodyg w nibyokółka
Gatunki flory Polski
Nepeta Mussinii
Nepeta Pannonica
Nepeta Grandiflora
Nepeta Cataria
Gatunki uprawiane
Nepeta ×Faassenii Bergm.
Nepeta Cyanea
Nepeta Sulphurea
Nepeta Sibirica
Nepeta Strictifolia
Nepeta Ucrainica
Nepeta Nervosa

Zastosowanie
Są to również ważne rośliny miododajne.
Wydajność z 1 hektara wynosi 150-200 kilogramów miodu.
Dlatego warto sadzić je w pobliżu pasiek.
Niektóre gatunki i mieszańce są uprawiane jako rośliny ozdobne.

Jest ziołem przyprawowym i ma właściwości lecznicze.
Suszone liście, jeśli pali się je jak tytoń, mają łagodne działanie halucynogenne.                

Kocimiętka znana jest także z wpływu, jaki wywiera na koty, od czego pochodzi nazwa rodzaju.
Około 2/3 kotów jest podatnych na działanie Kocimiętki, cecha ta jest dziedziczna.              
Rośliny zawierają nepetalakton, będący prawdopodobnie kocim feromonem.
Kiedy kot wyczuwa Kocimiętkę zaczyna się w niej tarzać, chwytać łapami, gryźć, lizać, następnie głośno mruczy i miauczy.
Trwa to około 10 minut, po czym zwierzę traci zainteresowanie rośliną.
Po kolejnych 2 godzinach cały proces może zajść na nowo.
Małe kocięta i starsze koty wykazują mniejsze zainteresowanie kocimiętką, bardzo wyczulone na jej działanie wydają się być osobniki w wieku rozrodczym.
Przynajmniej trzy gatunki Kocimiętki przyciągają koty, są to: Nepeta Cataria, Nepeta Grandiflora i Nepeta ×Faassenii.
Większość pozostałych gatunków nie została przebadana pod tym kątem.
Kocimiętka skutecznie odstrasza także niektóre owady: muchy bolimuszki kleparki  (Stomoxys calcitrans, które żywią się krwią dużych ssaków, np. koni i krów), muchy domowe, komary i karaczany.
źródło
https://www.youtube.com/watch?time_conti...5Xrcp6k8VE
https://mommypotamus.com/catnip/

[Krystyna]

Wszechstronna kocimiętka
Niektóre odmiany kocimiętki zdobią ogród nie tylko kwiatami, ale i szarozielonymi liśćmi. 
Co ciekawe, bylina ta idealnie nadaje się zarówno na słoneczne rabaty, jak i do balkonowych skrzynek.

Dla wielu osób zapach kocimiętki nie ma specjalnego uroku, ale dla kotów jest jednym z najwspanialszych aromatów. 
Uprawiana w ogrodzie roślina w magiczny sposób przyciąga domowe i sąsiedzkie mruczki już od pierwszych młodych liści.
Naszą sympatię bylina ta zyskuje trochę później.
Trzeba odrobinę czasu, by odkryć, że kocimiętka jest idealną rośliną drugoplanową. 
Dla innych gatunków jest sąsiadem nieskłonnym do dominacji. Idealnie nadaje się do dopełniania aranżacji rabatowych, świetnie sprawdza się także w zestawieniach kontrastowych.
Tak wszechstronna bylina powinna znaleźć miejsce w każdym ogrodzie. 
Zwartym grupom roślin dodaje lekkości i odbija na rabacie kolor nieba. 
Jednak różne gatunki i odmiany kocimiętki mogą mieć kwiaty także fioletowe, różowe lub białe. 
Roślina ta czuje się dobrze zarówno w ogródku ziołowym, jak również na rabacie kwiatowej czy też w balkonowej skrzynce.

Wytwarzające nektar kwiaty wargowe są chętnie odwiedzane przez pszczoły, trzmiele i motyle. 
Różne odmiany kocimiętki kwitną od maja aż do października, skutecznie wabiąc owady całe lato i jesień. 
Dlatego bylina ta powinna rosnąć także w ogrodzie naturalnym.
Suche podłoże nie jest problemem dla wielu gatunków kocimiętki, które najlepiej rozwijają się na stanowiskach słonecznych i ciepłych. 
To sprawia, że są cenionymi partnerami dla róż, wzbogacającymi fioletowoniebieskimi tonami kwiatów kolorystykę różanej rabaty.
Różne odmiany mogą tworzyć kontrastowe kombinacje z kolorem żółtym albo harmonijne grupy w kilku odcieniach jednej barwy z szałwiami, kosaćcami lub astrami. 
Niskie gatunki, na przykład kocimiętka groniasta Nepeta racemosa, dorastają do  30 cm i tworzą ładne gęste poduszeczki.  
Doskonale nadają się  na obwódki rabat, zdobiąc ogród nie tylko kwiatami, ale także przez cały sezon szarozielonymi liśćmi.
Na rabatę najlepsze są wyższe odmiany kocimiętki wielkokwiatowej lub Faassena. Bardzo popularne i cenione są odmiany Nepeta faassenii, na przykład ‘Walkers Low’ i ‘Six Hills Giant’. Kocimiętka wielkokwiatowa Nepeta grandiflora wznosi swoje okazałe wiechy kwiatostanowe na wysokość 100 cm, dlatego chętnie jest łączona z trawami ozdobnymi i różami krzaczastymi.
W przeciwieństwie do gatunków o szarych liściach, kocimiętki o liściach zielonych, na przykład Nepeta subsessilis lub Nepeta sibirica, lubią wilgotne podłoże i chłodniejsze stanowiska.
Kocimiętki nie wymagają żadnych zabiegów pielęgnacyjnych. Jedynie po okresie kwitnienia warto przyciąć pędy, aby skłonić rośliny do ponownego kwitnienia. 
Problemy są z kotami.
 Zwabione zapachem zwierzęta potrafią mocno wygnieść pędy kocimiętki. 
Zniszczeniom zapobiegniemy, sadząc formy niearomatyczne lub o innym zapachu, jak np. pachnąca cytryną odmiana ‘Odeur Citron’, którą koty ignorują.   

Rozmnażanie kocimiętki
Wiele gatunków Kocimiętki rozmnaża się przez samosiew. 
Młode rośliny pojawiają się niespodziewanie w różnych miejscach ogrodu. 
W sposób kontrolowany rozmnażamy bylinę przez podział.
Najlepszą porą na ten zabieg jest początek wiosennej wegetacji. 
W tym okresie efekty są najlepsze, ponieważ rośliny tracą mało wody wyparowywanej przez liście, a temperatura powietrza nie jest jeszcze wysoka. 
W takich warunkach byliny nie cierpią z braku wilgoci i mogą się rozwijać prawidłowo.
Kocimiętkę wykopujemy z ziemi, sięgając szpadlem dosyć głęboko, aby uszkodzić jak najmniej korzeni. 
Ostrzem szpadla dzielimy bryłę korzeniową na kilka części, w zależności od jej rozmiarów. 
Kawałki rośliny sadzimy w wybranym miejscu i na koniec podlewamy.
źródło

[Krystyna]

   
   
   
Nepeta Azurea
Występuje w Afryce wschodniej, udokumentowane występowanie w Erytrei, Etiopii, Somalii, Kenii, Tanzanii
Roślina wieloletnia
https://botany.cz/cs/nepeta-azurea/

[Krystyna]

   
   
   
   
Nepeta Cataria
Gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. 
Występuje w Ameryce, Azji i Europie. 
W Polsce gatunek niezbyt pospolity.
Roślina zielna o przyjemnej, cytrynowej woni, osiąga wysokość od 45 do 120 cm.
Bylina, hemikryptofit, chamefit.
Rośnie na glebach mineralnych, na stanowiskach osłonecznionych i lekko zacienionych.
Można ją spotkać na poboczach dróg, w ruinach, w zaroślach, przy zabudowaniach i płotach oraz na polach uprawnych (chwast).

Zastosowanie
Roślina lecznicza 
Surowiec zielarski : ziele (Herba Nepetea Catariae). 
Ziele zawiera olejek eteryczny (do 0,7%), gorycze i garbniki.
Działanie: moczopędne, żółciopędne, uspokajające, przyspiesza proces trawienia. 
Stosuje się głównie do leczenia zaburzeń układu nerwowego i chorób układu trawienia.
Zbiór i suszenie: zbiera się w czasie kwitnienia rośliny, podczas suchej i słonecznej pogody. 
Suszy w miejscach przewiewnych i zacienionych lub w suszarni w temperaturze do 35 stopni. 
Surowiec przechowuje się w zamkniętych pojemnikach
Roślina miododajna

Ciekawostki
Liście wydzielają miętowo-cytrynowy zapach, który przyciąga koty (stąd nazwa – koty baraszkując w tej roślinie bardzo często doszczętnie ją niszczą). 
Niektórzy pszczelarze obsadzają Kocimiętką ule, gdyż przyciąga nie tylko pszczoły ale i inne owady.
Roślina występuje też pod nazwą Nepeta, która pochodzi od rzymskiego miasta Nepeta. 
Rzymianie uprawiali ją w swoich ogrodach i używali jako przyprawy do potraw oraz do celów leczniczych.
Suszone liście mają lekko halucynogenne działanie podczas palenia jako tytoń, zawarty olejek eteryczny jest uważany za środek przeciw komarom.
Wysiew: wysiew bezpośrednio na zewnątrz od marca, kiełki ciemne, kiełkują bardzo nieregularnie.

Nepeta Cataria var. Citriodora
Zitronen-Katzenminze
Biała Kocimiętka o wyraźnym cytrusowym aromacie, zwłaszcza po dotknięciu liści wydziela intensywny cytrynowy zapach.
Herbata sporządzona z kwitnącego ziela ma silne działanie uspokajające i lekko nasenne.
Koty mają bzika na punkcie zioła, uwielbiają się w nim tarzać.
I oczywiście Kocimiętka cytrynowa jest równie licznie odwiedzana przez pszczoły, trzmiele i inne pożyteczne owady. 
Nazywany również białą melisą.
Najlepiej kiełkuje w temperaturze około 8-12 stopni, nasiona lekko przykryj ziemią, najpierw utrzymuj wilgotność. 
Preferuje cięższą glebę.
http://podlaskiogrod.pl/Gatunki-roslin/J...rynowa,363
https://chilifee.de/epages/6785a7bf-b9bd...ducts/1238
źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

   
   
       
       
Nepeta Clarkei
Pochodzi z Pakistanu
źródło

[Krystyna]

   
   
Nepeta Camphorata
Nepeta Camphorata Boiss. & Heldr. to endemiczna roślina aromatyczna występująca na Mt Taygetos (południowy Peloponez, GR) w małych populacjach.
Ma ciekawy profil biochemiczny i potencjalne zastosowanie ozdobne.
Grecki endemit
Ta Kocimiętka ma bardzo kamforowy zapach , liście mniejsze niż zwykła, szarawa Kocimiętka.
Po raz pierwszy opublikowano w PEBoissier, Diagn. pl. Orient. 7:49 (1846)
Ten gatunek jest akceptowany
Rodzimym zasięgiem występowania tego gatunku jest południowa Grecja. Jest rośliną wieloletnią i rośnie głównie w umiarkowanym biomie.

Biało kwitnąca kocimiętka z Grecji, która pachnie kamforą, szczególnie gdy rozciera się liście między palcami, emanuje intensywnie gorzkawy zapach kamfory zmieszany z typowym aromatem Mięty.
Równie popularna wśród kotów i pożytecznych owadów jak jej fioletowa siostra. Jako herbata lub zioło wędzone działa lekko uspokajająco.
Najlepiej kiełkuje w temperaturze około 8-12 stopni, nasiona lekko przykryj ziemią, najpierw utrzymuj wilgotność. Preferuje cięższą glebę.
Jeśli odetniesz pędy prawie do samej ziemi po pierwszym kwitnieniu, wykiełkują ponownie i ponownie zakwitną bujnie w sierpniu.
https://chilifee.de/Kampfer-Katzenminze
https://www.sciencedirect.com/science/ar...9920300648
źródło

[Krystyna]

       
       
   
Nepeta Elliptica
źródło

[Krystyna]

   
   
   
Nepeta Floccosa
Występuje  od środkowego Afganistanu do granicy Nepalu i rozciąga się na sąsiednie tereny Tybetu
źródło

[Krystyna]

          
   
Nepeta Glutinosa
źródło

[Krystyna]

       
       
       
       
   
   
   
   
   
   
Nepeta Grandiflora
Bylina z Kaukazu, u nas uprawiana w ogrodach.
 Tworzy krzaczki 60-90 cm wysokości i tyleż szerokości. 
Pędy prawie nagie, zielone, aromatyczne.
Nadaje się na rabaty bylinowe i do ogrodów o charakterze naturalistycznym.
http://podlaskiogrod.pl/Gatunki-roslin/J...iatowa,364
źródło
źródło

[Krystyna]

       
       
       
   
   
   
   
   
Nepeta Govaniana
Bardzo odmienny gatunek kocimiętki, zarówno ze względu na bardzo luźny, pionowy pokrój, jak i kolor kwiatów. 
Kwiaty, mają miękki cytrynowożółty kolor z ciemniejszą żółtą wargą. 
Liście są jasnozielone, zielone z charakterystycznym aromatem miętowym, wszystkie z nich mają własny. 
Często mylone z Salvia od pierwszego wejrzenia. 
Ta aromatyczna i lepka roślina znajduje się wysoko (aż 11 000 stóp) w Himalajach. 
Kwitnie od czerwca do września 
źródło

[Krystyna]

       
       
   
   
   
Nepeta Latifolia
Roślina wieloletnia wysokiej jakości, do 1,60 m.
Z niewielką rozgałęzioną łodygą z szerokimi przeciwległymi liśćmi, z bardzo krótką lub zerową ogonkiem liściowym. 
Kwiaty niebieskie otwierają się od lipca do września na wilgotnych zboczach i brzegach kanałóww wodnych.

[Krystyna]

   
   
   
   
Nepeta Leucolaena
Rośnie na skalistych zboczach Himalajów w Kaszmirze i Tybecie
Kwitnie od czerwca do sierpnia
Wieloletnie zioło, bardzo aromatyczne, wysokości do 60 cm.
źrodło

[Krystyna]

   
   
   
   
   
Nepeta Mussinii
Z rodziny jasnowatych (Lamiaceae) jest bujnie rosnącą byliną tworzącą niskie kępy.
 Ojczyzną kocimiętki jest Azja Mniejsza i Kaukaz. 
Porasta tam górskie pastwiska.
 Kocimiętka uprawiana jest przede wszystkim ze względu na ozdobne kwiaty i liście tworzące zwartą pokrywę orazcharakterystyczny przypominający miętę zapach.
 Liście są szarozielone, ząbkowane, sercowate, od spodu pokryte drobnym meszkiem. 
Bardzo ładnie komponują się z drobnymi lawendowo-niebieskimi lub niebiesko-fioletowymi kwiatkami. 
Kocimiętka jest miododajna, więc przyciąga do ogrodu motyle i pszczoły.
 Ze względu na dekoracyjne ulistnienie jest atrakcyjną rośliną przez cały okres wegetacyjny.
 Idealnie nadaje się jako roślina wypełniająca do posadzenia na dużych rabatach bylinowych, a także do ogrodów skalnych. 
Można nią obsadzać krzaki lawendy i róż. 
 Jest bardzo łatwa w uprawie. 
Lubi stanowiska nasłonecznione i lekkie, piaszczyste gleby.
źródło

[Krystyna]

                            
       
       
   
   
   
   
Nepeta Nepetella
Obszar pochodzenia to Orophyte - zachodnia część Morza Śródziemnego
źródło

[Krystyna]

       
       
   
   
   
   
   
Nepeta Nervosa
 Bylina z rejonu Kaszmiru (Indie, Pakistan), u nas uprawiana jako aromatyczna bylina 
 Jest wieloletnią byliną, która tworzy gęste kępy swą wysokością nie przekraczające 35 cm. 
Kwitnie od czerwca do września , a jej śliczne lawendowo-niebieskie kwiaty które są zebrane w kłosowate kwiatostany przepięknie pachną. 
Wymaga gleby przepuszczalnej i słonecznego stanowiska. 
Bardzo dobrze znosi okresowe susze. 
Jest doskonałą rośliną do uprawy na rabatach czy w ogrodach skalnych. 
Świetnie sprawdza się też w uprawie pojemnikowej.
źródło

[Krystyna]

                                          
         
       
   
   
   
   
Nepeta Nuda
Gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae Lindl.). 
Rośnie w Europie i Azji
Roślina rzadka, w Polsce występuje tylko na południu.
Bylina, hemikryptofit. 
Dorasta do wysokości 50-120cm.
Kwitnie od lipca do września. 
Siedlisko: suche zbocza, przydroża, zarośla, 
Pączki zimujące tego gatunku znajdują się do 25 cm nad ziemią (chamefit zielny), lub na poziomie ziemi.
Jest bardzo chętnie oblatywana przez pszczoły nawet przy złej pogodzie.
źródło
źródło

[Krystyna]

       
       
   
   
   
   
   
   
Nepeta Racemosa
Nepeta racemosa , potocznie nazywane catmint, pochodzi z Kaukazu i północnego Iranu. 
Jest to nisko rosnąca bylina, która zazwyczaj tworzy rozłożystą kępę pionowych, wznoszących się i pionowych pędów o wysokości 12 cali i szerokości 18 cali. 
Charakteryzuje szaro-zielone, owłosione, jajowate liście (do 1 "długości) z marginesami na karbach, wyraźnymi żyłkami i podstawami w kształcie serca. 
Liście są bardzo aromatyczne, gdy są zmiażdżone lub posiniaczone. 
Kwiaty o jasnych bzach i głębokich fiołkach, z dwoma wargami (1/2 "długości), zebrane w luźne, podobne do raceme verticillasters (false whorls) kwitną wiosną. 
Kwitnienie może trwać przez całe lato do wczesnej jesieni w odpowiednich warunkach wzrostu i przy właściwym ścinaniu zużytych kwiatów. 
Chociaż prawdziwa kocimiętka wabi  ekstatyczne koty domowe, liście tego gatunku są również atrakcyjne, aczkolwiek nieco mniej zachęcające dla kotów.

 N. mussinii Spreng. (roślina nazwana przez Curt Polykarp Joachim Sprengel, 1766-1833, niemiecki profesor medycyny i botaniki) jest synonimem N. racemosa , ale N. mussiniihort. (rośliny sprzedawane w handlu ogrodniczym) są synonimem N. x faassenii 
źródło
źródło
źródło
https://www.youtube.com/watch?v=UjZVyypQSAQ

[Krystyna]

       
       
   
   
   
   
   
   
   
Nepeta Sibirica
Popularna bylina tworząca gęste kępy. 
Najwyższa bylinowa Kocimiętka, 80-100 cm wysokości, dzięki płożącymi się rozłogom szeroko się rozrasta. 
Pochodzi z gór Ałtaju, u nas uprawiana w ogrodach.
Wszystkie części tej rośliny wytwarzają intensywny zapach, który szczególnie pobudza koty. 
Może być uprawiana jako roślina ozdobna ze względu na ładne niebieskie kwiaty.
Kwitnie w okresie lipiec - sierpień. 
Doskonale nadaje się na rabaty ogrodowe. 
Kocimiętka syberyjska jest również rośliną miododajna, więc warto posadzić ją w pobliżu pasieki.
źródło

[Krystyna]

       
       
   
   
   
   
   
Nepeta Subsessilis
Łatwa w uprawie. 
Pochodzi z wilgotnych, zacienionych obszarów Japonii, więc poradzi sobie z wilgocią lepiej niż większość Catmints.
Kwitnie  w okresie czerwiec-sierpień. Wysokość około 50 cm.
źródło
źródło

[Krystyna]

       
       
   
   
   
   
   
   
Nepeta Teydea
Pochodzi z Wysp Kanaryjskich
Kwitnie od maja do sierpnia
Na wyspach Kanaryjskich jest sporadycznie uprawiana w ogrodach i stosowana jako lekarstwo na przeziębienie.
źródło
źrodło

[Krystyna]

Nepeta Tuberosa
Wieloletnia roślina bulwiasta o wyprostowanym pokroju, która szczególnie ceni sobie gorące i słoneczne sytuacje. Niebieskozielone, jedwabiste liście, bardzo pachnące, jak to często bywa w przypadku Nepety, po których szybko pojawiają się duże pędy kwiatowe od początku lata.
Prawdziwy cud dla suchych ogrodów i łąk!
Zimą unikaj nadmiaru wody, bardzo dobry drenaż.
Mnożenie przez nasiona.
Pochodzenie:  Hiszpania, Portugalia