Verbena officinalis
W przeszłości niezwykłe właściwości lecznicze roślin bardzo często tłumaczono zaklętą w nich magią.
To właśnie dlatego druidzi i indiańscy szamani tak bardzo upodobali sobie Verbena officinalis.
Była wykorzystywana w przeróżnych obrzędach religijnych i magicznych.
Przez Rzymian i druidów używana była do zdobienia i oczyszczania ołtarzy lub jako kropidło zanurzane w wodzie do błogosławieństw.
Religijną czcią była otoczona także przez Egipcjan, Persów oraz Greków, a zapiski o niej znaleziono w wielu antycznych dokumentach.
Indianie amerykańscy używali jej, aby wzmocnić sny i kontakt z duchami.
Dotknięcie dłońmi umytymi w wyciągu z niej miało też wzbudzić miłość drugiej osoby i dlatego była uznawana za jeden z silniejszych afrodyzjaków, z tego powodu też Grecy wrzucali do wina jej kwiaty
Ożywia i orzeźwia
Przypisywanie werbenie magicznych właściwości było ściśle związane z wczesnym odkryciem jej działań leczniczych.
Niemal od zawsze wiedziano, że to roślina poprawiająca nastrój, dodająca energii, wyostrzająca umysł oraz pobudzająca kreatywność.
Bogaty w cytral olejek z werbeny jest do tej pory używany w zwalczaniu migrenowych bóli głowy, mdłości i bezsenności.
Werbena często dodawana jest też do południowoamerykańskiego napoju przygotowywanego z yerba mate, który rozjaśnia umysł i likwiduje zmęczenie.
Dawniej
Lista dolegliwości, na jakie w przeszłości stosowano przetwory z werbeny, nie ma końca.
Oprócz najróżniejszych problemów z układem pokarmowym używano jej w leczeniu schorzeń reumatycznych, rwy kulszowej i podagry.
Była stosowana też jako naturalny środek wzmagający laktację.
Potoczna angielska nazwa werbeny – Vervain – zdradza jej zastosowanie w medycynie ludowej.
Słowo to pochodzące od celtyckiego fervaven, które oznacza zrzucenie kamienia lub ciężaru z piersi, co wiązało się z działaniem przeciwdepresyjnym i relaksującym werbeny.
Nazwę tę interpretowano także bardziej dosłownie, przywołując zastosowanie tej rośliny w problemach z kamieniami pęcherza moczowego, nerek i woreczka żółciowego.
W tym celu najczęściej stosowano sok z drobno posiekanego i potłuczonego w moździerzu ziela, który mieszano z octem winnym i kilkukrotnie filtrowano.
Współcześnie
Werbena jest wykorzystywana jako składnik perfum, przyprawa, ale także roślina lecznicza.
Można ją dodawać do potraw, chcąc wyostrzyć ich smak.
Stanowi także orzeźwiający dodatek do wód smakowych lub herbat.
Perfumy zawierające olejek z werbeny charakteryzują się mocną, orzeźwiającą nutą cytrusową.
W aptece można ją obecnie znaleźć w wieloskładnikowych syropach wykrztuśnych i preparatach rozrzedzających wydzieliny gromadzące się w zatokach i oskrzelach.
Poza tym w homeopatii wykorzystywana jest do produkcji leków pomocnych w leczeniu bezsenności i nerwicach.
Werbena bywa także stosowana zewnętrznie, w postaci okładów przy źle gojących się ranach, krwiakach, obrzękach oraz wysypkach.
Można jej również używać w postaci płukanek w przypadkach zapalenia błony śluzowej jamy ustnej.
Magia czy chemia?
Właściwości werbeny, którym w przeszłości przypisywano magiczne znaczenie, związane są z zawartymi w niej składnikami chemicznymi.
Można w werbenie znaleźć kilka ro-dzajów glikozydów irydoidowych, flawonoidów, fitosteroli, trójterpenów oraz fenolokwasów.
Równie bogaty jest olejek werbenowy otrzymywany z liści i kwiatów w procesie destylacji z parą wodną.
Duża zawartość w nim cytralu (do 70%), nerolu i mircenu spra-wia, że jego właściwości są zbliżone do olejku pozyskiwanego z trawy cytrynowej
źródło
