[Krystyna]

   
Jodła (Abies Miller 1756)
– rodzaj zimozielonych drzew z rodziny sosnowatych obejmujący blisko 50 gatunków, które występują na półkuli północnej.
Rodzaj bardzo wysokich, zimozielonych drzew iglastych.
Wyróżniają się one przede wszystkim podługowatymi, stojącymi na gałęziach szyszkami, które po dojrzeniu całkowicie rozpadają się na drzewie, pozostawiając na gałęziachjedynie sterczący trzpień
(nigdy nie znajduje się szyszek jodeł pod drzewami).
Pojedyncze, płaskie igły jodeł są na końcach zaokrąglone lub delikatnie wcięte, a przez to nie kłujące.
Przylegają one do gałęzi charakterystyczną, krążkowato rozpostartą stopką (dobra cecha rozpoznawcza!), a ich ustawienie jest przeważnie grzebieniaste.
Drewno jodeł nie wytwarza żywicy (w korze występują jednak pęcherzyki żywiczne).

Gatunki uprawiane
jodła Arnolda (Abies x arnoldiana Nitz.)
jodła balsamiczna (Abies balsamea Mill.)
jodła Bornmüllera (Abies bornmuelleriana Mattf.)
jodła grecka (Abies cephalonica Loudon)
jodła jednobarwna, j. kalifornijska (Abies concolor (Gordon & Glend)Lindl. ex Hildebr.)
jodła kaukaska (Abies nordmanniana (Steven)Spach)
jodła koreańska (Abies koreana E. H. Wilson)
jodła króla Borysa, j. Borysa (Abies x borisii-regis Mattf.)
jodła nikkońska (Abies homolepis Siebold & Zucc.)
jodła olbrzymia (Abies grandis Douglas ex D. Don)Lindl.)
jodła szlachetna (Abies procera Rehder)
jodła Veitcha (Abies veitchii Lindl.)

Rodzaj jodła jest jednym z najliczniejszych rodzajów rodziny sosnowatych.
Obejmuje on około 50 gatunków, z których 5(-6) występuje naturalnie w Europie, w tym jeden - jodła pospolita (A. alba) - w Polsce.
Z uprawianych u nas gatunków na szczególną uwagę zasługuje m.in. wyróżniająca się bardzo ciekawym kształtem igieł jodła szlachetna (A. procera) oraz sprzedawana często jako drzewko bożonarodzeniowe jodła kaukaska (A. nordmanniana).
Do najciekawszych gatunków należy jodła olbrzymia (A. grandis) - drzewo to w swojej ojczyźnie, którą są północnozachodnie obszary Ameryki Północnej, osiąga nawet 100m wysokości!
Mierząca 64.27m wys. jodła olbrzymia rosnąca w Szkocji jest trzecim (po eukaliptusach) najwyższym notowanym obecnie (2010 r.) drzewem w Europie
Rodzajem najbliżej spokrewnionym z jodłą jest cedr.

[Krystyna]

   
Jodła grecka (Abies cephalonica Loudon)
Kto raz zobaczy jodłę grecką, nigdy nie zapomni jej wspaniałej sylwetki.
Ma gęste, równomiernie ułożone gałęzie i imponujące, wielkie, stojące szyszki, które mogą osiągać około 20 cm długości i około 5 cm średnicy.
Kiedy są młode, mają barwę zielonkawo-srebrzystą, a kiedy dojrzeją, przebarwiają się na brązowo. Bardzo ładne są także gałązki, ze względu na błyszczącą, oliwkową korę.
Jodła grecka w swojej ojczyźnie jest dużym drzewem, ale u nas rośnie wolniej.
Szkoda, że nie jest powszechnie dostępna w szkółkach, przez co rzadko spotyka się ją w ogrodach w Polsce.
Wprawdzie nie jest tak wytrzymałą na silne mrozy, jak nasze rodzime jodły, ale z powodzeniem może rosnąć w cieplejszych regionach i na pogórzu.
Trzeba wybrać dla niej zaciszne miejsce i okrywać na zimę, kiedy jest młoda.
Potem radzi sobie sama.
Jeśli zdarzy się, że z powodu mrozu opadną igły, warto cierpliwie poczekać, gdyż niebawem odrosną.
Jeśli uda ci się zdobyć sadzonkę jodły greckiej, wybierz dla niej od razu miejsce stałe, gdyż nie lubi przesadzania.
Lubi natomiast słońce i średnio żyzną, przepuszczalną, lekko wilgotną glebę i wilgoć w powietrzu.
źródło

[Krystyna]

   
Jodła Arnolda (Abies arnoldiana 'Jan Paweł II')
Odmiana o pokroju stożkowatym, z gałęziami wyrastającymi bardzo regularnie z pnia.
Konary są ustawione lekko skośnie.
Igły są dość szerokie i długie, z wierzchu lśniące, błyszczące zaś od spodu są białe – przez co gałęzie mają oryginalny wygląd.
Szyszkuje już jako młode drzewo.
Zastosowanie:
Wytrzymuje mrozy do minus 29 stopni Celsjusza.
Dorasta do około 5 m po 10 latach.
Ładna, polska odmiana dostosowana do krajowych warunków. Nadaje się do ogrodów przydomowych, rezydencji i parków. Nadaje urok każdemu miejscu.

[Krystyna]

   
Jodła balsamiczna (Abies balsamea)
– gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych.
Występuje na terenie Ameryki Północnej.
Teren występowania to wschodnia część Kanady (Nowa Fundlandia na zachód do prowincji Alberta), jak również wschodnia część Stanów Zjednoczonych (Wisconsin na wschód do Maine, w kierunku południowym Appalachy do Wirginii Zachodniej).
Średniego rozmiaru zimozielone drzewo, o wąskiej stożkowej koronie.
Pień
Osiąga 14-20(27) m wysokości
Liście
1,5-3 cm długości, ciemno-zielone, często pokryte porami tuż przy wierzchołku i dwoma białymi paskami porowymi poniżej; wierzchołek nieco nacięty. Ułożone spiralnie na gałązce, nasada liścia wykręcona, co sprawia zaaranżowanie w mniej więcej dwa horyzontalne rzędy.
Kora
Kora młodych drzew w kolorze szarym, gładka, pokryta wyciekami żywicznymi (z żywicy tego drzewa wytwarza się balsam kanadyjski), z wiekiem szorstka, popękana lub chropowata.
Szyszki
Wydłużone, 4-8 cm długości, ciemno purpurowe, dojrzewając wpadają w brązowawy kolor, zarazem rozsiewając nasiona we wrześniu.

[Krystyna]

   
Jodła koreańska (Abies koreana E. H. Wilson)
U nas dorasta do wysokości 8-10 metrów i szerokości 6 metrów.
Już kilkuletnie sadzonki zawiązują liczne, pięknie ubarwione szyszki, długości 4-7 cm, niebieskofioletowe, po dojrzeniu brązowe, pokryte żywicą.
Lubi stanowiska wilgotne, słoneczne lub lekko ocienione.
Doskonale nadaje się na choinkę, ma wszechstronne zastosowanie: w małych i dużych ogrodach, w zieleni miejskiej i osiedlowej, szczególnie polecana jest do niewielkich, przydomowych ogródków.
Jest drzewem bardzo oryginalnym i dekoracyjnym, a przy tym całkowicie wytrzymałym na mrozy.
W uprawie wymaga stanowisk osłoniętych od wiatrów oraz żyznych i dostatecznie wilgotnego podłoża.
Bardzo efektowna, gdy wierzchołki koron pokryte są licznymi szyszkami.
Igły ma ciemnozielone i błyszczące, od dolnej strony kredowobiałe, krótkie (1-2 cm), grube, ku wierzchołkowi nieco rozszerzone, na szczycie zaokrąglone lub tępo wcięte, ustawione gęsto wokół pędów.
Charakterystyczną cechą tej jodły jest wczesne i bardzo obfite zawiązywanie szyszek, nie tylko na gałązkach wierzchołkowych, ale w środkowej lub nawet w dolnej części korony.
źródło

[Krystyna]

   
Jodła szlachetna  Abies procera Rehder
Podchodzi z zachodu Ameryki Północnej.
Okazałe drzewo, w ojczyźnie do 80 m, u nas rośnie powoli.
Korona szerokostożkowata, bardzo regularna, dość rzadka.
Wrażliwa na niskie temperatury (zwłaszcza młode drzewka).
Uprawa pewniejsza tylko w zachodniej Polsce, w cieplejszych, osłoniętych stanowiskach.
Gleba powinna być żyzna, wilgotna.
zdjęcie

[Krystyna]

   
Jodła pospolita, jodła biała (Abies alba Mill.)
– gatunek drzew z rodziny sosnowatych.
Jodła pospolita występuje w stanie dzikim w górach środkowej i południowej Europy.
Nie rośnie w Skandynawii, Anglii i na Półwyspie Iberyjskim (z wyjątkiem Pirenejów).
W Polsce przebiega naturalna granica jej północnego zasięgu, wzdłuż linii wyznaczonej przez Nową Sól,
Ostrów Wlkp., Łódź, Lublin i Zamość.
W kraju najokazalsze bory jodłowe rosną w Górach Świętokrzyskich (Puszcza jodłowa) i Karpatach,
m.in. na Babiej Górze.
W polskich Tatrach dorasta do 1400 m n.p.m., natomiast w Alpach i Pirenejach do 2000 m n.p.m.
Cechy charakterystyczne:  
♦ Bardzo wysoki, wąskostożkowaty (lub nawet kolumnowy) pokrój,
u starszych drzew często ze spłaszczonym wierzchołkiem (tzw. "bocianie gniazdo").  
♦ Kora dość gładka, jasnopopielata(do srebrzystobiałej).  
♦ Płaskie, niekłujące szpilkizwężone u podstawy i osadzone krążkowato rozpostartą tzw. "stopką".  
♦ Szyszki podłużne, stojące, rozsypujące się na drzewie(nie znajduje się szyszek pod drzewem).
 
Ciekawostki:  
♦ Osiągająca do 60m wysokości jodła pospolita jest uznawana za najwyższe rodzime drzewo Europy.  
♦ 51-metrowa jodła pospolita rosnąca w Świętokrzyskim Parku Narodowymjest prawdopodobnie najwyższym drzewem w Polsce.  
♦ Chociaż termin świąteczna choinka nie czyni rozróżnienia pomiędzy jodłą i świerkiem      
(stosuje się tu oba drzewa), to jednak jako "prawdziwe" choinki zwykło się uważać
właśnie jodły (głównie pospolitą i kaukaską), które są uważane za drzewa szlachetniejsze
od świerków.  

Zastosowanie
Drewno wykorzystywane głównie w przemyśle budowlanym i celulozowo-papierniczym.
Roślina lecznicza
Surowiec zielarski – jednoroczne gałązki (cetyna jodłowa) zbierane jesienią lub zimą – Turio Abietis,
liście – Folium Abiestis, żywica – Resina Abiestis.
Surowce służą do otrzymywania olejku eterycznego, który pozyskuje się przez destylację z parą wodną.
W jego skład wchodzi kadynen, flawanol – taksyfolina, węglowodór seskwiterpenowy, pinen i limonen.
Stosowany jest do nacierań przy bólach reumatycznych, do kąpieli wzmacniających.          
Wykrztuśne działanie olejku wykorzystywane jest przy inhalacjach w stanach zapalnych gardła i oskrzeli.
Szyszki dostarczają olejku wykorzystywanego w perfumerii.
źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

       

       
Jodła kalifornijska, jodła jednobarwna (Abies concolor (Gordon et Glend.)Lindl. ex Hildebr.)
– gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych.
Występuje w centralnej części Ameryki Północnej, na obszarach górskich w Kalifornii, Utah i Kolorado.
W Górach Skalistych rośnie na wysokościach do 3500 m n.p.m.
źródło

[Krystyna]

   
Jodła Frasera (Abies fraseri (Pursh) Poir.) – gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych.
Występuje w południowo-wschodniej części Ameryki Północnej, na terenie Karoliny Północnej, Tennessee i Wirginii[2].
Jest wizytówką parku narodowego Great Smoky Mountains.
 Nazwana na cześć Johna Frasera w 1817 roku

Zgrabne, wytrzymałe drzewo dorastające 20-25 m wysokości o stożkowatej, wąskiej sylwetce[
Na młodych drzewach ciemnobrązowa, u starszych różowoszara.
Pokrywa się żywicznymi naciekami
Liście tępo zakończone igły długości 2 cm, z wierzchu ciemnozielone, od spodu z szerokimi, srebrzystoszarymi paskami.
Wyrastają rzędami po obu stronach pędu, wyginają się w różnych kierunkach.
Pąki zimowe mają charakterystyczne czekoladowobrązowe zabarwienie i są pokryte grubą warstwą żywicy
Szyszki sterczące, ciemnopurpurowe z jasnobrązowymi, długimi, odwiniętymi łuskami wspierającymi.
Dorastają 5,5 cm długości
źródło
źródło
źródło

[Krystyna]

   
Jodła nadobna (Abies bracteata (D. Don) Poit.) – gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych.
Jest najrzadszym północnoamerykańskim gatunkiem jodły.
Spotykana w kilku odizolowanych skalistych kanionach w górach Santa Lucia na terenie stanu Kalifornia
 Odkrył ją i sprowadził do Europy William Lobb w 1852 roku
Drzewo dorastające do 35 m wysokości o stożkowej, wąskiej, silnie zwężającej się koronie.
 Konary lekko zadarte i rozłożyste[5], z wiekiem nieco opadające
źródło

[Krystyna]

   
Jodła wspaniała (Abies magnifica A. Murray) – gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych.
Występuje w Górach Kaskadowych, masywie Shasta oraz w paśmie Sierra Nevada na terenie Ameryki Północnej w Stanach Zjednoczonych
Stożkowe, wąskie drzewo dorastające 40 m wysokości.
Krótkie, regularne gałęzie nadają mu symetryczny wygląd
źródło
źródło

[Krystyna]

   

   
Jodła kaukaska podgat. equi-trojani Abies nordmanniana subsp. equi-trojani
źródło
źródło

[Krystyna]

   
Wiele drzew na Ziemii pojawiło się w niezwykłych okolicznosciach.
Przykładem może byc smukła jodła.
Brzydki i obdarzony chorobliwym temperamentem syn Hermesa i kozy Amaltei bożek Pan, ścigał całymi dniami piękne ziemianki i nimfy.
Szpetota tego amanta, jego rogata głowa, szorstka sierść i kopyta sprawiały,że każda wybranka Pana uciekała przed nim z obrzydzeniem.
Pewnego razu bożek upatrzył sobie nimfę Pitys i rzucił się w pogoń za nią.
Kiedy Pitys zaczęła tracić siły i poczuła na swoim ciele włochate ręce Pana, zwróciła się z błaganiem o pomoc do matki ziemii Rei. Ta postanowiła pomóc biednej nimfie i szybko zamieniła ją w smukłą jodłę.
Igły pokłuły lubieżnego bożka, ale jeszcze nie rezygnował.
Nie mając innego pomysłu na zblizenie się do wysokiego drzewa pokrytego ostrymi igłami, ułamał wonną gałazkę,ktorą na dowód pamięci, jeszcze długo nosił na swojej szyi wspominając piekną i niezdobytą Nimfę Pitys.
Od tej pory jodła symbolizuje odrzucenie nieodpowiedniej miłości
źródło

Jodła wigilijny odganiacz złych mocy stanowiła przedmiot kultu wielu ludów europejskich.
W Polsce uświęcenie jodły rozpoczęło się w XIX w., kiedy to przywędrował do nas z Niemiec zwyczaj ustawiania przystrojonego bogato drzewka bożonarodzeniowego.
Jej trójkątny kształt miał symbolizować Trójcę Świętą.
Powtarzano, że w najdłuższe noce w roku, czyli między 21 i 25 grudnia, jodła stanowiła ochronę przed wszelkimi duchami, które za dnia kryją się przed blaskiem słońca.

[Krystyna]

   
Dzieje jodły, jak ustalili uczeni, sięgają 70 tysięcy lat wstecz.
W starożytności jodła poświęcona była w Grecji bogini Artemidzie - dziewiczej bogini lasów i opiekunce dzikich zwierząt.
Starożytny Rzym przejął od Greków kult jodły wykorzystując jej "wróżebne" właściwości.
Również u Żydów jodła była drzewem boskim, z niej to budowano przybytki sakralne (np. w świątyni Salomona belki stropowe były z drewna jodłowego).
Generalnie wszędzie tam, gdzie występuje jodła w kulturze licznych narodów - jest ona drzewem świętym, ale u Rumunów (Dacja) jest to drzewo najświętsze.
W Polsce jodła nie miała wprawdzie takiego kultu jak na południu Europy, ale otaczana była szacunkiem.
Zwłaszcza górale w wielu pieśniach zwyczajowych i obrzędach odwołują się do jodły i jej magicznych, ale życzliwych dla człowieka właściwości.
Podobnie jak liczne inne polskie drzewa jodła ma silnie ugruntowaną pozycję jako drzewo lecznicze.
Najmłodsze pędy i pąki jodłowe zbierano na napar, który miał pomagać na choroby płucne.
Również górale sadzali swoich chorych pod pniem jodły, która miała im przywrócić zdrowie.
Jodła jest gatunkiem bardzo wrażliwym na zanieczyszczenie powietrza.
Z gatunków iglastych jest najbardziej zagrożona przez zanieczyszczenia przemysłowe.
źrodło

Wiele plemion wróżyło z szumu jodeł i zachowania się ptaków na jej konarach.
Drzewo to uchodziło za znak dumy i wzniosłości, symbolizowało trwałość, długowieczność, cierpliwość i powagę życia.
Dla Żydów jodła była drzewem boskim.
Wznoszono z niej często budowle sakralne.
Jodłowa igła i jodłowa miotełka broniły przed dostępem złych duchów
http://paganwheel.w.interia.pl/magia/drzewa/moc.html

[Krystyna]

   
Jodła odpowiadając runie WUNJO, rośnie najczęściej w górach.
Oddycha powietrzem wolnym od miejskich zanieczyszczeń, jest głęboko zakorzeniona i związana z widokiem dalekich horyzontow.
Wokół niej tańczono w dzień przesilenia zimowego, aby obudzić duchy drzew i uzyskać od nich dary.
Jodła wzmaga intuicję i pozwala uwolnić zablokowane emocje.
Pomaga skontaktować się z naszą najgłębszą natutą i prawdziwymi pragnieniami oraz uwolnić się
od emocjonalnych blokad.
Medytacyjna Moc Run M. Piasecka