04-05-2012, 20:39
Różanecznik, azalia, rododendron (Rhododendron L.)
– rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae).
Według niektórych ujęć taksonomicznych należy do niego ok. 800 gatunków.
W stanie naturalnym występują głównie w Azji, w mniejszej ilości w obydwu Amerykach i w Europie
Różanecznik jest jednym z częściej uprawianych krzewów ozdobnych.
Te gatunki i odmiany, które mają zimozielone, skórzaste liście, nazywane są zwyczajowo rododendronami lub różanecznikami
natomiast te o miękkich, lekko owłosionych i zrzucanych na zimę lub półzimotrwałych liściach nazywa się azaliami.
Te ostatnie z kolei można podzielić na gatunki o liściach w dużej mierze opadających zimą i "szklarniowe" o liściach zimozielonych, całkowicie nieodpornych na mróz, które stanowią odmiany różanecznika indyjskiego (Rhododendron simsii).
Obecnie azalie i różaneczniki zaliczane są przez taksonomów do tego samego rodzaju Rhododendron, jednak w praktyce ogrodniczej w dalszym ciągu używa się utartych od bardzo dawna tradycyjnych nazw.
Gatunkiem typowym jest Rhododendron ferrugineum
Są to krzewy lub drobne drzewa rosnące najczęściej w lasach górskich, gdzie mają zapewnioną właściwą wilgotność powietrza i półcień.
Rzadko drzewa, jak dorastający 20 m R. giganteum.
Uprawiane odmiany różaneczników i azalii to krzewy o różnych rozmiarach; od bardzo małych, które uprawia się w doniczce, do ok. 2,5 metrowych krzewów.
Różaneczniki mają cały czas zwarty pokrój, azalie z początku mają luźniejszy pokrój, z czasem jednak zagęszczają się.
Są to rośliny długowieczne, niektórzy hodują je już kilkadziesiąt lat.
U azalii już w lipcu zaczynają się na gałązkach wytwarzać pączki na nowy rok.
Gatunki dziko rosnące w Polsce
różanecznik żółty (azalia pontyjska, Rhododendron luteum Sweet,
syn. R. flavum G. Don)
Inne gatunki (wybór)
różanecznik alpejski (Rhododendron ferrugineum L.)
różanecznik dahurski (Rhododendron dauricum L.)
różanecznik drzewiasty (Rhododendron arboreum Sm.)
różanecznik gęsty, r. himalajski (Rhododendron impeditum Balf. f. & W. W. Sm.)
różanecznik indyjski (Rhododendron indicum (L.) Sweet)
różanecznik jakuszimański (Rhododendron degronianum var. yakushimanum (Nakai) Kitam.)
różanecznik japoński, azalia japońska (Rhododendron japonica (A. Gray) J.V. Suringar)
różanecznik katawbijski (Rhododendron catawbiense Michx.)
różanecznik kaukaski (Rhododendron caucasicum Pall.)
różanecznik kosmaty (Rhododendrum hirsutum L.)
różanecznik krótkoowocowy (Rhododendrum brachycarpum D. Don ex G. Don)
rózanecznik nagietkowy, azalia nagietkowa (Rhododendron calendulaceum (Michx.) Torr.)
różanecznik olbrzymi (Rhododendrum maximum L.)
rózanecznik ostrokończysty (Rhododendron mucronatum (Blume) G. Don)
różanecznik Purdoma (Rhododendron purdomii Rehder & E. H. Wilson)
różanecznik rozesłany (Rhododendron forrestii subsp. forrestii, syn. Rh. repens Balf. f. & Forrest)
różanecznik Schlippenbacha (Rhododendron schlippenbachii Maxim.)
różanecznik Smirnowa (Rhododendrum smirnowii Trautv.)
różanecznik wczesny (Rhododendron ×praecox hort.)
różanecznik Williamsa (Rhododendron williamsianum Rehder & E. H. Wilson)
Rhododendron campylogynum Franch.
Rhododendron wardii W. W. Sm.