20-05-2021, 15:42
Kamień runiczny z Järsberg (Vr 1)
Järsberg Runestone
W pobliżu granicy Värmland z Närke, Järsbergsteinen stoi przy starej drodze.
Jest to prawdopodobnie najmłodszy ze słynnych kamieni hrabiego, pochodzący z okresu od 520 do 570 r.
Napis brzmi: „Nazywam się Leubar Nazywam się Ravn Nazywam się erilen pisze runy”
Kamień runiczny z Järsberg (Vr 1) – mierzący 1,65 m wysokości kamień runiczny z czerwonego granitu, znajdujący się w Järsberg na południe od Kristinehamn w szwedzkiej prowincji Värmland
Kamień pochodzi z około 500 roku n.e.
Przypuszcza się, iż mógł stanowić część większego kompleksu kamieni runicznych.
Pokryty jest napisem w Fuþarku Starszym.
Inskrypcję odkryto przypadkowo w 1862 roku, kiedy to przewrócony i częściowo zagłębiony w ziemi kamień został odkopany celem planowanego użycia go w celach budowlanych.
Zabytek jest uszkodzony, odłamała się górna część kamienia, na której być może znajdował się dalszy ciąg inskrypcji.
Inskrypcja na kamieniu jest wyraźna, jej rozszyfrowanie jest jednak problematyczne.
Tekst umieszczony został w dwóch rzędach, runy obrócone są jednak o 90° i do ich prawidłowego odczytu należy spojrzeć na kamień w poziomie.
Ciąg w dolnym rządzie czytany jest od lewej do prawej, po czym nawraca i ciągnie się dalej górnym rzędzie od prawej do lewej.
Znaki w dolnym rzędzie są większe od tych umieszczonych w górnym. Odszyfrowana inskrypcja ma postać:
[Le]ubaR(?) haite. HrabnaR hait[e]. Ek, erilaR, runoR waritu
Co znaczy:
[Le]ubaz się nazywam. Hrabnaz się nazywam. Ja, eril, pisałem runy
Nie jest jasne znaczenie słowa erilaR.
Zazwyczaj łączy się je ze słowem jarl lub uznaje za określenie osoby znającej pismo runiczne, choć postulowano też jego odczyt jako *heruloz, co miałoby oznaczać osobę należącą do plemienia Herulów.
Järsberg Runestone (przejsciowy VIw)
Kamień runiczny z Järsberg jest Runestone w Starszy Futhark niedaleko Kristinehamn w Värmland, Szwecja .
Järsberg Runestone to kamień z czerwonawego granitu, który prawdopodobnie był częścią kamiennego pomnika w kręgu .
Górna część kamienia runicznego jest uszkodzona; tak było w przypadku znalezienia kamienia.
W Värmland są tylko cztery kamienie runiczne, z których dwa pochodzą z epoki wikingów (w staronordyckim ), a dwa pozostałe z epoki migracji (w starszej proto-nordyckiej ).
Kamień runiczny Järsberg jest jednym z dwóch najwcześniejszych i pochodzi z VI wieku.
Wznosi się wzdłuż szlaku zwanego Letstigen, który był przedhistorycznym szlakiem prowadzącym ze szwedzkiego regionu centralnego w dorzeczu Mälaren do centralnego regionu Vestfold w Norwegii .
Kamień został odkryty w 1862 r. i leżał wówczas na boku, częściowo zasypany ziemią.
Wydawało się, że ma odpowiedni kształt jak kamień wrotny, ale kiedy odkryto na nim runy, został podniesiony na nowo w miejscu, w którym został znaleziony.
źródło
źródło
źródło