02-06-2021, 18:09
Model Grand Sapphire o masie 135,74 ct i wymiarach 38 × 29 × 28 mm został zakupiony dla francuskich klejnotów koronnych za 72-letniego panowania Ludwika XIV (1643–1715). Od 1796 r. Znajduje się w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu (MNHN, numer inwentarzowy A.67). Zdjęcie: François Farges, © MNHN.
Grand Sapphire of Louis XIV /Wielki Szafir Ludwika XIV
Odkąd został dodany do francuskich klejnotów koronnych w 1669 r., Grand Sapphire o masie 135,74 ct uważany jest za jeden z najwspanialszych Szafirów na świecie.
Nowo odkryte archiwa wskazują, że Ludwik XIV uzyskał Grand Sapphire mniej więcej w tym samym czasie, w którym nabył Diament Tavernier Blue; oba klejnoty zostały osadzone w oprawie ze złota w 1672 roku.
Chociaż Wielki Szafir jest często nazywany Szafirem „Ruspoli”, to badanie pokazuje, że są to w rzeczywistości dwa różne klejnoty.
Dowody mikroskopowe i spektroskopowe (absorpcja Ramana, UV-Vis-NIR i fluorescencja indukowana laserem) sugerują, że Grand Sapphire pochodzi z metamorficznego/detrytycznego terenu Sri Lanki.
Wśród francuskich klejnotów koronnych dominują cztery.
W Luwrze znajdują się Diamenty o masie 140,62 ct Regent i 52,23 ct Grand Sancy (Balfour, 2009).
Diament French Blue o masie około 69 ct został skradziony w 1792 roku i ponownie pocięty, by stać się diamentem Hope (Farges et al., 2009; Post and Farges, 2014), mieszczącym się w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej Smithsonian Institution.
Model Grand Sapphire o masie 135,74 ct, pokazany na rysunku 1, został przekazany Narodowemu Muzeum Historii Naturalnej (MNHN) w Paryżu w 1796 r. (Morel, 1988) i od tamtej pory pozostaje tam.
Ostateczne wnioski
Poprzez historyczne i gemologiczne badanie Wielkiego Szafiru odkryliśmy na nowo niektóre z jego zaginionych tajemnic.
Kamień prawdopodobnie pochodzi z Cejlonu, dzisiejszej Sri Lanki.
Być może został pierwotnie wycięty przez indyjskie lapidaria (Zemel, 2015), zanim został zakupiony przez Europejczyka (prawdopodobnie Davida Bazeu) i podarowany Ludwikowi XIV około 1669 r, mniej więcej w tym samym czasie, gdy monarcha kupił diament Tavernier Blue.
Oba kamienie zostały oprawione w złocie pod okiem jubilera Jeana Pittana Młodszego mniej więcej w tym samym czasie (1672–1673).
Zastosowano złotą oprawę, prawdopodobnie w celu podkreślenia „lazurowo-złotych” kolorów francuskiej monarchii (Farges, 2010; Post and Farges, 2014).
Nie ma dowodów na to, że Ludwik XIV kiedykolwiek nosił te klejnoty jako część swoich regaliów.
Zamiast tego klejnoty zostały umieszczone w niezwykłej złotej skrzyni, która została wystawiona, aby zaimponować wybranym gościom
(patrz Farges, 2010; Bimbenet-Privat and Pié, 2014: Post and Farges, 2014).
Fasetowanie Grand Sapphire jest stosunkowo proste, ale mimo to niezwykłe.
Odtworzenie go jako poduszki spowodowałoby znaczną utratę wagi bez dramatycznego wzrostu blasku.
Pod tym względem Ludwik XIV okazał się mieć eklektyczny smak, zbierając zarówno minimalnie fasetowane (prawdopodobnie Mogul) klejnoty, takie jak Grand Sapphire, jak i złożone klejnoty o szlifie brylantowym, takie jak French Blue, jeden z pierwszych udokumentowanych diamentów o szlifie brylantowym
(Farges, 2014b).
W 1739 roku Szafir został usunięty z jego złotej oprawy, najprawdopodobniej rozważając przerobienie go na dwa kamienie na insygnia Ludwika XV Orderu Złotego Runa.
Na szczęście ten pomysł został ostatecznie porzucony.
Gdzieś między 1739 a 1774 rokiem Wielki Szafir stał się przedmiotem badań naukowych;
MJ Brisson zmierzył jego gęstość, podczas gdy Jean-Baptiste Romé de L'Isle zbadał jego kształt i ostatecznie doszedł do wniosku, że jest to nieoszlifowany kryształ.
Romé de L'Isle uformował z kryształu model z biskwitu (1772).
Najwyraźniej skradziony we wrześniu 1792 r.i odzyskany kilka miesięcy później, Szafir trafił do narodowej kolekcji mineralogii w MNHN w Paryżu, gdzie Haüy (1801) po raz kolejny zidentyfikował go jako klejnot fasetowany.
Od 1858 roku Wielki Szafir był często mylony z innym klejnotem, znanym jako Szafir Ruspoli, dla którego MNHN posiada historyczną replikę, która kiedyś była wystawiona w pobliżu Grand Sapphire.
Kamienie mają mniej więcej taką samą wagę, ale ich fasetowanie jest diametralnie inne.
Podczas gdy Grand Sapphire to sześciokątny krój w kształcie rombu, Ruspoli jest bardziej konwencjonalnym krojem poduszkowym.
Szafir ten został następnie sprzedany na aukcji w 1813 roku i nabyty przez francuskiego jubilera Davida Acharda, który następnie sprzedał go Henry'emu Philipowi Hope'owi.
Podobno car Mikołaj I pozyskał kamień, który mógł zdobić wielki rosyjski kokosznik zaprojektowany w 1909 roku przez Cartiera.
Księżniczka Ileana z Rumunii sprzedała ją jubilerowi w Stanach Zjednoczonych w latach pięćdziesiątych XX wieku, a jego obecne miejsce pobytu jest nieznane.
Odkrycie elementów prawdziwej historii Grand Sapphire potwierdza jego słuszną pozycję jako jednego z najważniejszych kamieni szlachetnych XVII wieku.
Jego niezwykły kształt sprawia, że jest to jeden z jedynych w swoim rodzaju ciętych kamieni wszechczasów.
Jest obchodzony na stałej wystawie o nazwie „Skarby Ziemi” ( Trésors de la Terre ), która została otwarta w grudniu 2014 r. W MNHN.
Ta wystawa umieszcza Szafir w odpowiednim kontekście z innymi wspaniałymi klejnotami i przedmiotami artystycznymi francuskich klejnotów koronnych.
https://www.gia.edu/gems-gemology/winter...iscoveries
https://dzen.ru/a/X0KOqRg4jRqlDA1J
źródło