[Krystyna]

   
Skarb Oxusa
Sztuka Achemenidów obejmuje płaskorzeźby fryzy, wyroby metalowe, dekoracje pałaców, mur z cegły szkliwionej, drobne rzemiosło (murarstwo, stolarstwo itp.) oraz ogrodnictwo.
Większość pozostałości sztuki dworskiej to rzeźby monumentalne, przede wszystkim płaskorzeźby, kapitele kolumn perskich z podwójnymi głowami zwierząt i inne rzeźby Persepolis.

Chociaż Persowie zabrali artystów, z ich stylami i technikami, ze wszystkich zakątków swojego imperium, stworzyli nie tylko kombinację stylów, ale syntezę nowego, unikalnego stylu perskiego. Cyrus Wielki w rzeczywistości miał za sobą rozległe starożytne dziedzictwo Iranu; bogate wyroby ze złota Achemenidów, które według inskrypcji mogły być specjalnością Medów, były na przykład częścią tradycji wcześniejszych miejsc.

Istnieje wiele bardzo pięknych elementów biżuterii lub inkrustacji z metali szlachetnych, w większości przedstawiających zwierzęta, a skarb Oxus ma szeroki wybór typów.
Elita przyszywała do odzieży małe kawałki, zwykle złote, i zachowało się wiele złotych naszyjników.

Bransoleta z gryfami
W 1877 r. lokalna ludność znalazła w starym grodzisku nad rzeką Amu Daria w dzisiejszym Tadżykistanie skarb złożony ze 177 złotych, srebrnych i brązowych wyrobów oraz 1300 monet.
Widoczna powyżej złota bransoleta z dwoma rogatymi gryfami jest jednym z kilku najsłynniejszych elementów tego skarbu.
Specjaliści zaliczają ją do sztuki achemenidzkiej (perskiej) i datują na V-IV w. p.n.e.
Związki z Persją nie budzą żadnych wątpliwości.
Podobne przedstawienia gryfów znamy choćby z perskich budowli.
Grecki najemnik Ksenofont wspomniał zaś, że władcy perscy dawali takie złote wspaniałości jako upominki.
Bransoleta mogła więc należeć do jakiegoś lokalnego możnowładcy uhonorowanego przez królów z dalekiego Persepolis.
Zabytek ma 11,5 cm wysokości i 12,8 cm szerokości.
Widoczne na nim puste przestrzenie najpewniej były niegdyś wyłożone szkłem i kamieniami półszlachetnymi.
Większość przedmiotów ze skarbu, który nazwano amudarskim, trafiła do zachodnich muzeów za pośrednictwem azjatyckich kupców.
Bransoleta znajduje się w  British Museum.
 https://violity.com/en/new/3067-amudarin...ahemenidov
źródło
https://www.worldhistory.org/Oxus_Treasure/