[Krystyna]

       
Roluos Bakong
Bakong ( khmerski : បាគង [ɓaːkɔːŋ] ) to pierwsza khmerska góra świątynna z piaskowca, zbudowana przez władców Imperium Khmerów w Angkorze w pobliżu współczesnego Siem Reap w Kambodży . 
W ostatnich dekadach IX wieku n.e. pełniła funkcję oficjalnej świątyni państwowej króla Indravarmana I w starożytnym mieście Hariharalaya , położonym na obszarze, który dziś nazywa się Roluos .

Struktura Bakong przybrała kształt piramidy schodkowej, powszechnie identyfikowanej jako góra świątynna wczesnej khmerskiej architektury świątynnej. 
Uderzające podobieństwo świątyni Bakong i Borobudur na Jawie, wchodząc w szczegóły architektoniczne, takie jak bramy i schody na górne tarasy, silnie sugeruje, że Borobudur służył jako prototyp Bakong. 
Przypuszcza się, że kontakt miał miejsce między królestwem Khmerów a dynastią Sailendra na Jawie, która przekazałaby Kambodży nie tylko idee, ale także szczegóły techniczne i architektoniczne Borobudur, w tym łukowate bramy w metodzie wspornikowej

Historia
W 802 r. n.e. pierwszy król Angkoru Dżajawarman II ogłosił suwerenność Kambodży
Po wzlotach i upadkach ustanowił stolicę w Hariharalaya . 
Kilka dekad później jego następcy stopniowo budowali Bakong jako pierwszą górę świątynną z piaskowca w Angkorze
Napis na jej steli (klasyfikowanej jako K.826) głosi, że w 881 r. król Indrawarman I poświęcił świątynię bogu Śiwie i poświęcił jej centralny obraz religijny, lingam , którego imię Śri Indresvara było połączeniem imienia króla i przyrostka „-esvara”, który oznaczał Śiwę („Iśvara”).
 Według George’a Coedèsa kult devarāja polegał na idei boskiego królestwa jako legitymacji władzy królewskiej, jednak późniejsi autorzy stwierdzili, że niekoniecznie wiąże się on z kultem fizycznej postaci samego władcy. 

Bakong cieszył się statusem świątyni państwowej Angkoru tylko przez kilka lat, ale późniejsze dodatki z XII lub XIII wieku świadczą o tym, że nie został porzucony. 
Pod koniec IX wieku syn i następca Indravarmana, Yasovarman I, przeniósł stolicę z Hariharalaya na teren na północ od Siem Reap , znany obecnie jako Angkor , gdzie założył nowe miasto Yaśodharapura wokół nowej góry świątynnej zwanej Bakheng .

Miejsce Bakong ma wymiary 900 na 700 metrów i składa się z trzech koncentrycznych ogrodzeń oddzielonych dwiema fosami, których główna oś biegnie ze wschodu na zachód. 
Zewnętrzne ogrodzenie nie ma ani muru, ani gopuram , a jego granicą jest zewnętrzna fosa, która jest dziś widoczna tylko częściowo. 
Obecna droga dojazdowa z NH6 prowadzi wzdłuż krawędzi drugiego ogrodzenia. 
Wewnętrzna fosa wyznacza obszar o wymiarach 400 na 300 metrów, z pozostałościami muru laterytowego i czterema krzyżowymi gopuram, i jest przecięta szeroką ziemną groblą, flankowaną przez siedmiogłowe nāgas, takie jak szkic mostu Nāga . 
Pomiędzy dwiema fosami znajdują się pozostałości 22 świątyń satelitarnych z cegły. 
Najbardziej wewnętrzne ogrodzenie, ograniczone murem laterytowym, ma wymiary 160 na 120 metrów i zawiera centralną piramidę świątynną oraz osiem ceglanych wież świątynnych, dwie z każdej strony. W obrębie ogrodzenia znajduje się również wiele innych mniejszych budynków. 
Tuż za wschodnią gopurą znajduje się nowoczesna świątynia buddyjska.

Sama piramida ma pięć poziomów, a jej podstawa ma wymiary 65 na 67 metrów. Została zrekonstruowana przez Maurice'a Glaize'a pod koniec lat 30. XX wieku zgodnie z metodą anastylozy . 
Na szczycie znajduje się pojedyncza wieża, która ma znacznie późniejszą proweniencję i której styl architektoniczny nie jest stylem fundamentów Hariharalaya z IX wieku, ale stylem miasta świątynnego Angkor Wat z XII wieku

Chociaż piramida kiedyś musiała być pokryta płaskorzeźbami w stiuku, dziś pozostały tylko fragmenty. 
Dramatyczna scena-fragment, w której biorą udział asury w walce, daje wyobrażenie o prawdopodobnie wysokiej jakości rzeźb. 
Duże kamienne posągi słoni są ustawione jako strażnicy na rogach trzech niższych poziomów piramidy. 
Posągi lwów strzegą schodów.
https://en.wikipedia.org/wiki/Bakong