[Krystyna]

   
Na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej odkryto kopalnię Krzemienia Czekoladowego sprzed 10 000 lat. 
Jest to najdalej na południowy zachód wysunięte tego typu stanowisko w kraju.
Archeolodzy wcześniej uważali, że chociaż neandertalczycy, a później homo hapiens żyjący na tym obszarze, używali narzędzi z krzemienia czekoladowego, to nie wydobywali rzemienia lokalnie, lecz transportowali go z Gór Świętokrzyskich, oddalonych o 150 km.

Jakość Krzemienia Czekoladowego doceniały społeczności prehistoryczne od środkowego paleolitu, poprzez mezolit i neolit, aż po epokę żelaza (od około 250 000 lat temu do przełomu er), a największą popularnością cieszył się on w górnym paleolicie (15–12 000 lat temu).

Dotychczasowe badania wskazują, że kopalnia sama w sobie funkcjonowała w okresie od 10 do 6 tys. lat temu, co zdaniem Sudoł-Procyk jest „zaskakującym odkryciem, ponieważ zdecydowana większość znanych kopalń (w tym innych materiałów Krzemionkowych) z Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i Gór Świętokrzyskich pochodzi z neolitu, a więc jest młodsza od tej”.

„Wydaje się, że pierwotnie prehistoryczni myśliwi wędrujący przez dolinę kopali w zboczu po tym, jak zobaczyli złoża krzemienia odsłonięte w wyniku podmycia zbocza przez rzekę. Kolejne jamy kopano wyżej w górę zbocza, osiągając większe rozmiary. 
Odkryte przez nas przedmioty mają 3 metry głębokości, a nasze badania jeszcze się nie zakończyły. 
Chociaż nie znaleźliśmy narzędzi używanych do ich kopania w celu pozyskania tego surowca, możemy z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że był to surowiec organiczny, na przykład poroże, które jest bardzo twarde i znane archeologom jako narzędzie z innych prehistorycznych kopalni”.

Archeolodzy mają również dowody na to, że po wydobyciu surowiec był wstępnie przetwarzany w bezpośrednim sąsiedztwie kopalni, a dopiero później wywożony na zewnątrz, np. w celu wymiany.

Zespół badaczy zakończył niedawno prace terenowe, podczas których pobrano wiele próbek do analiz laboratoryjnych, które zostaną przeprowadzone w przyszłym roku. 
W kolejnym sezonie planowany jest powrót na miejsce i kontynuacja badań terenowych.

Badania prowadzone są w ramach pięcioletniego projektu pt. „Krzemień czekoladowy na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej: eksploatacja, wykorzystanie i dystrybucja”, finansowanego z grantu Narodowego Centrum Nauki. (PAP)
autorka: Agnieszka Kliks-Pudlik
https://scienceinpoland.pl/en/news/news%...pland.html