08-02-2015, 21:06
Wrotycz Maruna (Tanacetum parthenicum)
Złocień maruna (Chrysanthemum parthenium) jest byliną należącą do rodziny złożonych (Compositae).
Jego ojczyzną jest Irak i Iran oraz Azja Mniejsza skąd został sprowadzony do Europy.
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu był on nieodłącznym elementem ogródków przydomowych, gdzie rósł obok melisy, mięty czy bylicy bożego drzewka.
Dzisiaj — wyparty przez inne, o wiele bardziej dekoracyjne rośliny — spotykany jest bardzo rzadko.
Jest to — niezbyt okazała roślina osiągająca wysokość od 20 do 80 cm, o łodydze wzniesionej i silnie rozkrzewionej.
Gałązki złocienia maruny pokrywają jajowate z kształtu, pierzastosieczne liście.
Na szczytach pędów wyrastają liczne, zebrane w wiechy, drobne kwiatki o białych płatkach i żółtych „środkach”.
Owocem jest niełupka.
Wszystkie części rośliny wydzielają charakterystyczny i dość przyjemny (chociaż nie przez wszystkich lubiany), korzenny zapach, trochę może przypominający zapach rumianku pospolitego, a trochę wrotyczu.
Surowcem zielarskim są świeże liście i suszone koszyczki kwiatowe złocienia maruny.
Wyodrębnia się w nich m.in.: gorycze, garbniki, śluz i przede wszystkim olejek eteryczny, w skład którego wchodzi m.in.: parthenolid.
Złocień maruna jest wykorzystywany przede wszystkim przez medycynę ludową, chociaż ostatnio wzbudził on również — ze względu na swe właściwości leczenia migreny — zainteresowanie medycyny oficjalnej.
Doustne przyjmowanie świeżych liści zmniejsza w sposób znaczny częstotliwość i nasilanie bólów migrenowych, co zostało dowiedzione podczas badań prowadzonych w Wielkiej Brytanii.
W tym miejscu jednak chciałbym zaznaczyć, iż osoby cierpiące na migrenę nie powinny próbować leczyć się na własną rękę liśćmi złocienia maruna, lecz wyłącznie za wiedzą i zgodą lekarza, ponieważ jest to roślina trująca.
Złocień maruna przejawia poza tym dość różnorodne działanie.
Jest środkiem uspokajającym, przeciwskurczowym, bakteriobójczym, grzybobójczym, przeciw-robaczym, przeciw-zapalnym, a także wykazuje właściwości cytostatyczne, przez co może być stosowany pomocniczo w leczeniu nowotworów.
Na koniec — w związku z działaniem dezynfekującym stosuje się go (w postaci odwaru) do płukania jamy ustnej i kobiecych narządów rodnych w ich stanach zapalnych, oraz do robienia okładów na drobne zranienia i obrzęki.
Napar z 1 łyżeczki suszonych koszyczków kwiatowych na 1 szklankę wrzątku (parzyć pod przykryciem przez 15 minut) to skuteczny środek łagodzący dolegliwości spowodowane przez zaburzenia w trawieniu, przejawiający też działanie rozkurczowe w obrębie przewodu pokarmowego i łagodnie uspakajający.
źródło