[Krystyna]

   
Vers la variété panachée

Tatarak zwyczajny (Acorus calamus L.)
Polimorficzny gatunek byliny, należący do rodziny tatarakowatych (Acoraceae).
Znany jest także pod ludowymi nazwami jako ajer, tatarskie ziele, lepiech.
Pochodzi prawdopodobnie z Indii i Chin, bo tylko tam występują owady zdolne do zapylania tataraku.
Rozpowszechniony przez człowieka na całym świecie od strefy subtropikalnej do umiarkowanej.
Do Europy trafił w średniowieczu podczas najazdów tatarskich (stąd pochodzi polska nazwa rodzaju) i tureckich.
W Polsce jest pospolity na całym terenie z wyjątkiem Karpat.

Roślina osiągająca od 60 do 120 cm wys.
Kłącze czołgające się, dorastające do 3 cm średnicy, lekko obłe, aromatyczne, o zapachu cynamonowo kamforowym, ze śladami po obumarłych liściach.
Łodyga na przekroju trójkanciasta, nierozgałęziona, u podstawy czerwonawopurpurowa.
Liście mieczowate, zaostrzone, o unerwieniu równoległym, lekko faliste, jasnozielone, osadzone skrętolegle i zebrane w pęczki.
Kwiaty zebrane w kolbowaty obupłciowy kwiatostan o długości 4-8 cm, pozornie boczny, z powodu pionowo ustawionej pochwy liściowej, o kolorze żółtoseledynowym.
Kwiaty małe, obupłciowe, z regularnym okwiatem składającym się z 6 wąziutkich, łuseczkowatych działek.
Pręcików 6, słupek jeden, trzykomorowy. Znamiona rozwijają się przed rozwojem pylników i w miejscu pochodzenia zapylane są przez owady.
Kwitnie w czerwcu i lipcu.
W Europie na skutek braku zapylaczy rozmnaża się tylko wegetatywnie.
Owoce, czerwone jagody u nas niespotykane, o czym powyżej.
Występuje na brzegach wód, rowów o wolno płynących wodach.
Preferuje podłoża mineralizowane

Zastosowanie
Roślina była wykorzystywana i rozprzestrzeniana przez ludzi przynajmniej już dwa tysiące lat temu.
Kłącze wykorzystuje się do aromatyzowania cukrów, nalewek i likierów.
Olejek eteryczny wykorzystywany jest w kosmetyce i do wytwarzania perfum.
Wyciąg z kłącza stosuje się do perfumowania mydła, aromatyzowania gum do żucia oraz jako składnik płynów do płukania ust
.
Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski: kłącze (Rhizoma calami), ma silny, aromatyczny zapach oraz gorzki smak.
Roślina kosmetyczna
Bywa stosowany jako dodatek do kąpieli.
źródło
źródło
źródło