[Krystyna]

   

STWORZENIE ŚWIATA
Będę śpiewał pieśni przodków
Ukochane, zapomniane,
Będę śpiewał je do końca
I przed końcem nie przestanę,
Słowa dźwięczą już na ustach,
Już spływają do języka
I słowami, i dźwiękami
Pieśń przez zęby mi przenika.”

„Kalevala”, fragment „Stworzenie Świata”
w przekładzie Jana Brzechwy.
Kalevala” jest fińskim eposem narodowym składającym się z pięćdziesięciu run, czyli pieśni (legend)
początkowo przekazywanych ustnie z pokolenia na pokolenie.
Opowiadają one o pradawnych wierzeniach Finów i Karelów (ludność zamieszkująca obecnie region Finlandii
oraz Republikę Karelii wchodzącą w skład Federacji Rosyjskiej) opisują ich obyczaje, obrzędy
a nawet pogańskie zaklęcia- czyli wszystkie elementy jakie były obecne w życiu dawnych Finów.
W swej wielowątkowej fabule zaczynającej się od stworzenia świata, i ciągnącej się aż po średniowiecze
„Kalevala” opisuje dzieje bogów i istot żyjących w sferze dawnych wierzeń, a  fabuła tych wszystkich
zdarzeń rozgrywa się zarówno w świecie realnym jak i mitycznym.
Bohaterem tego eposu jest  Kalev.

Jest on postacią zarówno mityczną jak i legendarną bowiem wg  znikomych źródeł istnieją dowody
iż istniał on naprawdę.
Miał on wywodzić się z terenów dzisiejszej Estonii, zjednoczył fińskie plemiona, a okres jego życia
podaje się przybliżonych datach 160-210 r.
Innymi dość istotnymi bohaterami są: Ilmarinen (mityczny kowal), Väinämöinen (mędrzec i czarownik)
oraz Kaukomieli (choć był potężnym wojownikiem to jego natura była wielce lekko duszna i uwodzicielska).

A oto wybrani fińscy bogowie występujący w „Kalevali”:
Ahto- bóg morza
Äijö- bóg zła
Etelätär- bogini ciepłego wiatru
Kankahatar- bogini tkactwa
Kivutar- bogini lecząca chorych
Loviatar- bogini chorób
Manalatar- bogini krainy umarłych
Melatar- morska bogini chroniąca statki przed sztormem, podobną role pełniła Vellamo
Nyyrikki- bóg lasów
Pellervoinen- bóg pól i wszelakiej innej roślinności.
Tuoni- bóg królestwa śmierci
Tuuri- bóg chmur
Ukko- najważniejszy z bogów
Untamo- bóg snu
Vetehinen- bóg wód

Ponadto w eposie występują inni liczni, bogowie, których rolą tak jak min Tuometar- bogini czeremchy jest
opieka tylko nad  konkretnym stworzeniem bądź rośliną co podkreśla przywiązanie i szacunek Finów do przyrody.

Podjęto kilka prób spisania „Kalevali” jednak wersja „ostateczna”, znana do dziś została spisana  przez Eliasa Lönnrota, a wydana została po raz pierwszy w 1850 roku.
Wywarła ona wielki wpływ na kulturę i sztukę fińską.
Lecz nie tylko- przetłumaczona na kilkadziesiąt języków zaintrygowała i zainspirowała ludzi na całym świecie,
w tym J.R.R. Tolkiena.
Wpływy fińskiego eposu są bardzo wyraźne w jego twórczości czego dowodem są:
„Silmarillion.”, postać Gandalfa (pierwowzorem dla niej był Väinämöinen) oraz jeden z języków elfów- quenya,
który powstał w oparciu min. na języku starofińskim.
Warto też wiedzieć, iż w Finlandii dzień 28 lutego jest Dniem Kalevali.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Kalevala
http://neba.finlit.fi/kalevala/index.php?m=272&l=13
http://www.bu.kul.pl/kalevala-kalevala-p...11681.html
warto zajezeć, poczytać...
http://nordicwiccan.blogspot.com/2015/03/stanza-4.html