29-09-2011, 20:45
Gdy jesień wstanie deszczowym dzionkiem
Jesion brązową wkłada jesionkę,
A że od mody nigdy nie stroni
Wiosną założy płaszczyk zielony
(Wł. Ścisłowski)
Jesion
Gdy jesień wstanie deszczowym dzionkiem
Jesion brązową wkłada jesionkę,
A że od mody nigdy nie stroni
Wiosną założy płaszczyk zielony
(Wł. Ścisłowski)
18-03-2013, 21:50
Ash Tree, Haighton, near to Haighton Green, Lancashire, Great Britain.
This huge old tree is on a corner of Haighton Green Lane, near to Fern Cottage (the house on the left).
Jesion (Fraxinus L.)
– rodzaj roślin z rodziny oliwkowatych (Oleaceae), który obejmuje ok. 60 gatunków drzew i krzewów pochodzących z obszarów umiarkowanego klimatu półkuli północnej
Gatunkiem typowym jest Fraxinus excelsior L.
Rodzaj obejmujący gatunki średnich i wysokich drzew liściastych, rzadziej krzewów.
Charakterystycznymi cechami jesionów są naprzeciwległe, nieparzystopierzaste liście oraz owoce
mające postać zebranych w gęste wiązki tzw. samar czyli pojedynczych, języczkowatych skrzydlaków.
Kwiaty jesionów, w odróżnieniu od większości pozostałych roślin wchodzących w skład rodziny oliwkowatych, są na ogół drobne i niepozorne, nie posiadające korony, a czasami także i kielicha.
Gatunki dziko rosnące w Polsce
jesion pensylwański, j. omszony (Fraxinus pennsylvanica Marsh.)
jesion wyniosły (Fraxinus excelsior L.)
Rodzaj jesion obejmuje około 60(-65) gatunków, z których w Polsce rodzimy jest tylko jeden - jesion wyniosły (F. excelsior); jest to także zdecydowanie najbardziej rozpowszechniony gatunek jesiona w naszym kraju.
Drugi pod względem częstości występowania jest u nas sprowadzony z Ameryki Północnej jesion pensylwański (F. pennsylvanica).
To nieduże, sadzone tu głównie w celach dekoracyjnych drzewo wyróżnia się spośród innych jesionów
przede wszystkim pojawiającym się już w drugiej połowie września, niezwykle efektownym, jaskrawożółtym zabarwieniem liści (podczas gdy ogólnie jesiony są znane z braku przebarwienia liści).
Podobny do jesiona pensylwańskiego i często z nim mylony, jednak znacznie wyższy (do 25m),
a poza tym dużo rzadziej spotykany w Polsce jest jesion amerykański (F. americana).
Drzewo to stanowi najważniejszy gatunek jesiona w Ameryce Północnej.
Z innych rzadko występujących w Polsce gatunków można wymienić jesiona wąskolistnego(F. angustifolia)- drzewo występujące naturalnie w pd. i częściowo wsch. Europie, posiadające liścieo lancetowatych listkach i purpurowobrunatne, szaro owłosione zimowe pąki oraz pochodzącego z pd. Europy i pd.-zach. Azji, odznaczającego się wydzielaniem w miejscach uszkodzeń specjalnego soku (tzw. "manny") jesiona mannowego (F. ornus).
Oba ostatnie gatunki osiągają znacznie mniejsze rozmiary niż jesion wyniosły.
Warto dodać, że jesion mannowy stanowi pewnego rodzaju ewenement w ramach rodzaju.
Należy on mianowicie do specjalnej sekcji Ornus, charakteryzującej się stosunkowo dużymi i atrakcyjnymi kwiatami.
Ze względu na budowę i ozdobny wygląd kwiaty te są nietypowe dla rodzaju jesion, a to bardziej odpowiadają rodzinie oliwkowatych.
Zastosowanie
Drewno wykorzystywane jest jako materiał w meblarstwie, stolarstwie i lutnictwie.
Jesiony uprawiane są w parkach i ogrodach jako drzewa ozdobne
Liście jesionu są wykorzystywane we Francji i w Belgii do produkcji napoju alkoholowego frênette
źródło
źródło
18-03-2013, 22:27
Jesion pensylwański (Fraxinus pennsylvanica) ang. Green Ash , inne nazwy: jesion omszony
Cechy charakterystyczne:
♦ Pąki rdzawobrązowe, matowe, sprawiają wrażenie chropowatych, pędy grube, wyraźnie rozszerzone w węzłach.
♦ Liście pierzaste, 7-listkowe, ciemnozielone, (lekko) błyszczące, bardzo wcześnie i bardzo szybko przebarwiające się na niezwykle intensywny, jaskrawożółty kolor, naprzeciwległe.
♦ Samary - pojedyncze, języczkowate, wąskie i cienkie skrzydlaki zebrane w gęste wiązki.
Ciekawostki:
♦ Jesion pensylwański jest pierwszym drzewem przebarwiającym się jesienią w Polsce.
Jego cytrynowożółte liście należą też do najbardziej jaskrawo ubarwionych i najkrócej opadających.
♦ Zasięg korzeni j. pensylwańskiego może dochodzić do 30m!
To nieduże lub co najwyżej średniej wielkości drzewo liściaste wyróżnia się przede wszystkim niezwykle efektownym, intensywnie jaskrawożółtym przebarwieniem liści jesienią.
Przebarwienie to pojawia się już w drugiej połowie września i trwa tylko około dwóch tygodni, a więc ma miejsce w czasie, gdy praktycznie wszystkie inne drzewa są jeszcze zielone.
Owe dwa tygodnie to czas, w którym niepozorny przez resztę roku jesion pensylwański staje się najpiękniejszym i zdecydowanie najbardziej wyróżniającym się kolorystycznie z otoczenia elementem miejskiego krajobrazu.
Nie powinno zatem dziwić, że ten sprowadzony w 1783 r. z Ameryki Północnej gatunek szybko zdołał
zadomowić się w Europie i obecnie jest tu (także w Polsce) jednym z bardziej popularnych drzew ozdobnych
Z odmian ozdobnych można wymienić odmianę kulistą 'Crispa' (mała, kulista i bardzo gęsta korona)
oraz odmianę 'Zundert'.
źródło
źródło
18-03-2013, 22:54
Jesion mannowy (Fraxinus ornus)– gatunek drzewa z rodziny oliwkowatych.
Występuje naturalnie na terenie Europy Południowej i Środkowej oraz w Azji Zachodniej (Liban, Syria, Turcja).
Jest uprawiany w wielu krajach, również w Polsce.
Krzew lub małe drzewo (w warunkach naturalnych dorasta do 20 m).
Zastosowanie
Po nacięciu gałęzi wydobywać się zaczyna sok, który na wolnym powietrzu tworzy żółtobiaławe ziarenka zwane manną.
Jest ona wykorzystywana w lecznictwie.
Drewno wykorzystywane jest w stolarstwie i meblarstwie.
Jest też uprawiany w parkach jako roślina ozdobna
źródło
źródło
źródło
źródło
18-03-2013, 22:58
Jesion amerykański (Fraxinus americana L.)
Jesion amerykański (Fraxinus americana L.) – gatunek drzewa z rodziny oliwkowatych, występującego we wschodniej części Ameryki Północnej w lasach od Nowej Szkocji i Minnesoty na północy po Florydę i Teksas na południu.
Jest także uprawiany
Jesion amerykański pochodzi z Ameryki Północnej, z podobnych terenów, jak jesion pensylwański, rośnie jednak prawie zawsze na żyznych, wilgotnych lub mokrych, a nawet podmokłych glebach.
Ma węższe korony od jesionu pensylwańskiego, wyrasta w wyższe drzewa o prostych pniach i jest bardziej odpowiedni do obsadzania dróg, ale ma większe wymagania glebowe.
W jesieni liście zmieniają barwę na cytrynowożółtą, a niektóre listki na purpurowofioletową.
Ładne drzewo, wartościowsze od jesiona pensylwańskiego, rzadziej u nas spotykane.
Drewno ciężkie, twarde i mocne, używane w ojczyźnie do wyrobu trzonków narzędzi rolniczych, wozów, mebli itp.
źródło
18-03-2013, 22:59
Jesion czterograniasty (Fraxinus quadrangulata Michx.)
Nazwa angielska : Blue ash
Pochodzi przede wszystkim z północno-zachodnich Stanów Zjednoczonych z Oklahomy do stanu Michigan , a także z regionem Bluegrass z Kentucky i obszarem dorzecza Nashville w stanie Tennessee .
Odosobnione populacje istnieją w Alabamie , południowym Ontario i małym odcinku Gór Appalachów
Zwykle znajduje się na podłożach wapiennych, takich jak wapień , rosnących na stokach wapiennych i w glebach wilgotnych dolin, na wysokości 120-600 m
Jest średniej wielkości drzewem liściastym, osiągającym zazwyczaj wysokość 10-25 m, o średnicy 50-100 cm.
Blue...z kory wewnętrznej uzyskuje się , po jej sproszkowaniu, niebieski barwnik...
Drewno jest w dużej mierze używane do podłóg, wykończeń wnętrz domów, konstrukcji itp.
źródło
19-03-2013, 00:00
Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) (
ang. European Ash
Cechy charakterystyczne:
♦ Elegancki, wysoki i regularny pokrój.
Górne gałęzie grube i sterczące w górę.
♦ Kora brunatnoszara do szaroczarnej, pokryta siatkowatym rysunkiem bruzd, w górnej części korony srebrzystobiała, miejscami z czarnym nalotem podobnym do sadzy.
♦ Matowoczarne pąki, pędy grube, wyraźnie rozszerzone w węzłach.
♦ Liście pierzaste, 9-15-listkowe,matowozielone, jesienią opadają bez przebarwienia, naprzeciwległe.
♦ Samary - pojedyncze, języczkowate skrzydlaki zebrane w gęste wiązki.
Ciekawostki:
♦ Jesion wyniosły jest uważany za najwyższe rodzime drzewo liściaste w Europie.
Jego rosnący na terenie BPN osobnik mierzący 45m jest najwyższym notowanym drzewem liściastym w Polsce.
♦ Jesion wyniosły posiada największy zasięg korzeni bocznych spośród wszystkich rodzimych europejskich drzew.
♦ Gatunek jesion wyniosły istnieje około 10 mln lat i tym samym należy do najstarszych gatunków drzew
Słowianie (i inne ludy) otaczali go, podobnie jak dęby, kultem.
Górale sadzą to drzewo przy domostwach celem ochrony przed wiatrem halnym, stąd tak dużo jesionów
w Zakopanem (Bystre, Kuźnice).
Kiedy Wikingowie dopłynęli do Anglii, nazwano ich tam ashmen – od drewna jesionu, z którego wykonywali łuki i lance
Jedyny rodzimy i równocześnie najbardziej rozpowszechniony gatunek jesiona w Polsce.
Obok formy podstawowej z liśćmi opadającymi bez przebarwienia posiada wiele odmian ozdobnych
- m.in. odm. żółtopędową 'Jaspidea', której liście przebarwiają się jesienią na intensywnie żółty kolor.
Najczęściej spotykana u nas odmiana 'Pendula' charakteryzuje się sztywnymi, łukowato zwisającymi gałęziami.
Szczególnie ciekawa jest odm. jednolistna (F. excelsior monophylla) - jej pojedyncze liście są nietypowe nie tylko dla gatunku, ale także dla całego rodzaju.
http://drzewa.nk4.netmark.pl/atlas/jesio...niosly.php
źródło
źródło
19-03-2013, 17:26
Kinaask ( Fraxinus sieboldiana ) jest drzewem liściastym w rodzinie oleistej .
Ich naturalne rozprzestrzenianie się odbywa się w Chinach, Korei Południowej i Japonii.
źródło
źródło
źródło
19-03-2013, 18:02
Jesion syryjski (Fraxinus angustifolia subsp. syriaca (Boiss.) Yalt.)
Subspecies: F. angustifolia subsp. angustifolia - F. angustifolia subsp. oxycarpa - F. angustifolia subsp. syriaca
Według The Plant List jest to podgatunek jesionu wąskolistnego (Fraxinus angustigolia)Naturalny obszar zasięgu to basen Morza Śródziemnego
Drzewoo wysokości 5-15 m
Rośnie w lasach i zaroślach na wilgotnych siedliskach
Ma sprężyste i dość twarde drewno
Robiono z niego obręcze do beczek, łuki i strzały, koła do wozów, meble.
Dawniej robiono z niego także drzewce włóczni i oszczepów, o czym wiemy np. z dzieła Homera: Iliady (Pieśń XXI) i Odysei (Pieśń XXII).
Jesion wymieniony jest także w Biblii
W Księdze Jeremiasza (44,14) jest werset mówiący o wykorzystaniu jesionu w snycerstwie
Według niektórych badaczy roślin biblijnych chodzi tu o jesion syryjski, gdyż do tej pory rośnie on na równinie Szaron
źródło
źródło
źródło
19-03-2013, 18:17
esion mandżurski Fraxinus mandshurica jest gatunkiem Fraxinus pochodzącym z północno - wschodniej Azji w północnych Chinach ( Gansu , Hebei , Heilongjiang , Henan , Hubei , Jilin , Liaoning , Shaanxi , Shanxi ), Korei , Japonii i południowo-wschodniej Rosji ( wyspa Sachalin ).
Jest to średnio duże drzewo liściaste o wysokości 30 m
źródło
źródło
źródło
źródło
19-01-2015, 19:10
Polska nazwa „jesion” pochodzi od prasłowiańskiego słowa asenь.
Bardziej znane historyczne nazwy to jesioń, jasen, jasiń.
W mitologii słowiańskiej jesion nigdy nie był bogiem.
Wprawdzie w świętych gajach oddawano mu taką samą cześć jak lipom, bukom, cisom, ale na pierwszym miejscu zawsze był dąb.
Miał jesion właściwości magiczne.
Zmarły pochowany w jesionowej trumnie od razu osiągał wieczny spokój i nie snuł się po ziemi jako duch.
Drzemka pod jesionem krzepiła, była też bezpieczna, ponieważ drzewo to omijały węże i żmije.
Sporządzane z liści i kory jesionu napary stanowiły środek przeczyszczający i poprawiający przemianę materii, łagodziły też dolegliwości reumatyczne.
Był też jesion użyteczny w małżeńskich niesnaskach – liście jesionu, włożone pod prześcieradło,
ułatwiały godzenie się zwaśnionej parze.
W sielance Czary Szymona Szymonowica zdradzana żona spala jesionowe liście, aby sprowadzić wiarołomnego małżonka do domu.
Fraxinus jest ulubionym drzewem górali podhalańskich.
Sadzą go przy domach, dla ochrony przed wiatrem halnym, a nade wszystko przed piorunami.
Drzewo to posiada dość głęboki i rozgałęziony system korzeniowy.
Ponieważ pobiera z ziemi dużo wody, sadzi się go na terenach popowodziowych, by je osuszyć.
Kiedyś wyrabiano z niego doskonałe narty.
źrodło
24-10-2017, 23:21
Jesion występuje w mitach i legendach wielu starożytnych ludów, bądź jako Bóg, bądź jako pełnomocnik
obdarzony magiczną mocą.
W starożytności było to drzewo Aresa - boga wojny.
Zeus - syn Kronosa tworząc nowy porządek świata stworzył jesionowych ludzi.
To oni wprowadzili jesionowe dzidy, których używanie weszło na wieki w zwyczaj ludzi parających się wojennym rzemiosłem.
Drzewu temu przypisywano właściwości magiczne.
Pochowany w trumnie jesionowej zmarły osiągał od razu spokój wieczny.
Sen pod jesionem krzepił na umyśle.
Według Słowian węże (przeciwnie jak u Skandynawów) omijały to drzewo z daleka.
Jesion był guślarskim środkiem na ukąszenie węży.
Należało w tym celu obmywać ranę sokiem wyciśniętym z jesionowych liści powtarzając magiczne słowa.
Jesion leczył nie tylko choroby od ukąszenia "wszelkiego robaka" ale i różne inne.
Jesion leczył, łagodził, ale także potrafił zabijać.
Żadna strzała (brzechwa) nie niosła tak skutecznie i celnie do celu jak jesionowa.
Jesion pojawił się na Ziemi już około 10 mln lat temu
(PliocenWg galijskiego horoskopu ludzie urodzeni pod "Jesionem" to ludzie urodzeni od 25 maja do 3 czerwca i od 22 listopada do 1 grudnia, to marzyciele, oryginały, nawet dziwacy.
źródło
24-10-2017, 23:25
Spokrewniony z runą ANSUZ jesion, wnika w ziemię systemem swoich korzeni i ma silne, grube konary.
Uczy prawidłowego związku z ziemią poprzez zakorzenienie.
Uważany był za Drzewo Kosmiczne, którego korzenie penetrują światy niższe, a gałęzie sięgają światów
wyższych, łącząc wszystkie obszary istnienia.
To co duchowe i to co fizyczne, ukryte i odkryte, niewidzialne i widzialne.
Runa ANSUZ wycięta na gałązce jesionu będzie talizmanem mądrości i da ochronę przed manipulacją.
Medytacyjna Moc Run M. Piasecka
Drzewo Jowisza, Zeusa i Wotana.
Symbol osi świata, Słońca, ognia i odporności.
Jesion uznawano w starożytności za lek przeciwko ukąszeniu węży i magiczną osłonę przed złym okiem. Jesiony służyły za ołtarze w mitologii greckiej.
Germanie nazywali jesion "kluczem do nieba".
25-10-2017, 09:53
Jesion japoński (Fraxinus lanuginosa)
Fraxinus lanuginosa Koidz.
Deu.: Wollflaumige Esche.
Sven.: japansk manna-ask
źródło
« Starszy wątek | Nowszy wątek »
Użytkownicy przeglądający ten wątek: 8 gości