Cetraria Islandica
Gatunek grzybów należący do rodziny taczownicowatych (Parmeliaceae).
Tworzy krzaczkowate porosty o widlasto rozgałęzionej, wznoszącej się plesze, wysokości do 15 cm.
Do podłoża przymocowany chwytnikami.
Górna i dolna strona plechy u tego samego osobnika znacznie różnią się kolorem.
Plecha w dolnej części wąska w górnej zaś podwójnie rozgałęziająca w złożoną z zaopatrzonych w rzęski wcinanych blaszek plechę.
Każda rzęska posiada na szczycie twór tzw. spermogonium, zawierające wewnątrz liczne spermacje.
Ponadto kształt plechy zależy od warunków atmosferycznych.
Podczas suchej pogody rozwidlone na końcach odcinki plechy zwijają się, stają się sztywne i kruche.
Zwilżone rozprostowują się.
Płucnica Islandzka rośnie na glebach piaszczystych w widnych lasach sosnowych i na wrzosowiskach.
Zasięgiem swym obejmuje strefę arktyczną i umiarkowaną półkuli północnej.
Występuje w dwóch podgatunkach:
Cetraria Islandica subsp. Crispiformis (Räsänen) Kärnefelt;
Cetraria Islandica subsp. Islandica (L.) Ach.
Znaczenie
Surowiec zielarski: Surowcem używanym w medycynie jest plecha Tarczownicy Islandzkiej (Lichen Islandicus, Thallus Lichenis Islandici).
Surowiec stosowany jest jako środek łagodzący i osłaniający przy kaszlu drażniącym oraz w chronicznych biegunkach i nieżytach żołądka.
Poza tym jako lek poprawiający trawienie i pobudzający apetyt.
Zbieranie i suszenie: Plechę zbiera się podczas suchej pogody od wiosny do jesieni, następnie oczyszcza się starannie z wszelkich zanieczyszczeń i domieszek (jak mech) i suszy w przewiewnym miejscu w temperaturze otoczenia bądź w bądź w suszarni w temperaturze 45 °C.
W Polsce tarczownica nie może być pozyskiwana, gdyż jest gatunkiem prawnie chronionym
źrodło
Działanie i zastosowanie:
Porost Islandzki używany był przez mieszkańców północy po odgoryczeniu jako środek spożywczy.
W Norwegii jeszcze w XVIII wieku był w obrocie spożywczym.
Od tego czasu stosowany był jako lek przeciwgruźliczy, m.in. Fryderyka Chopina leczono odwarem z porostu islandzkiego.
Dzięki kwasom porostowym działa bakteriobójczo również na prątki gruźlicy.
Polisacharydy działają osłaniająco na błony śluzowe górnych dróg oddechowych oraz przełyku i żołądka.
Kwasy porostowe mające gorzki smak pobudzają wydzielanie soku żołądkowego i ułatwiają trawienie.
Jak podaje „Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa”, polisacharydy lichenina i izolichenina wykazały w badaniach na zwierzętach po podaniu pozajelitowym działanie przeciwnowotworowe.
Odwary z Porostu Islandzkiego stosuje się w nieżycie gardła, oskrzeli, jamy ustnej, a także płuc.
Ponadto w nieżycie żołądka oraz chorobie wrzodowej żołądka, dwunastnicy jako lek bakteriobójczy, osłaniający.
Pobudzają też łaknienie i działają przeciwwymiotnie.
źródło
źródło
źródło
