05-12-2011, 00:05
Sapphire/Szafiry
Bardzo twardy minerał z gromady tlenków – niebieska odmiana Korundu.
To bardzo poszukiwany, wysoko ceniony, wyjątkowo atrakcyjny kamień kolekcjonerski i kamień szlachetny stosowany w jubilerstwie.
Nazwa pochodzi od gr. σάπφειρος Sappheiros, w starożytności oznaczała przede wszystkim Lapis-Lazuli.
Grecka nazwa została zapewne przejęta z języków semickich (hebr. sappir)
Jest spotykany w skałach magmowych, najczęściej w pegmatytach, i bazaltach.
Powstaje na kontaktach wapieni ze skałami magmowymi, rzadziej w łupkach lub pegmatytach.
Jako minerał bardzo odporny na wietrzenie, często znajduje się w piaskach i tu niekiedy się gromadzi
Niegdyś pod nazwą Szafir określano różne kamienie, w starożytności i w średniowieczu określając tak np. Lapis Lazuli.
Dopiero na początku XIX wieku uznano, że Szafir wraz z Rubinem są Korundami jakości jubilerskiej.
Obecnie do Szafirów zalicza się wszystkie Korundy jakości jubilerskiej, nie posiadającej barwy czerwonej, zarezerwowanej dla Rubinu.
Sapphire perfekcyjnie łączy w sobie dostojny chłód i przejmującą głębię.
W niektórych odmianach Szafiru występuje zjawisko asteryzmu, spowodowane obecnością drobnych inkluzji.
Najbardziej cenione są Szafiry o barwie błękitnej, tzw. Błękit Kaszmirski.
Szafirom najczęściej nadaje się szlif brylantowy lub schodkowy.
W przypadku ciemnych kamieni, dla podkreślenia ich przezroczystości, stosuje się szlify płaskie.
Szafiry Gwiaździste szlifuje się nadając im formę kaboszonu
Najcenniejsze są Szafiry o odcieniu bławatka, barwy takie maja Szafiry z Kaszmiru, Birmy i Tailandii..
Jaśniejsze Szafiry pochodzą ze Sri Lanki, a te bardzo ciemne pozyskuje się w Australii.
Szlachetne odmiany są przezroczyste i mogą mieć rozmaite odcienie..
Świat:
*Sri Lanka – Z tego rejonu pochodzą jedne z piękniejszych Szafirów: Szafiry o pięknej niebieskiej barwie, Szafiry Gwiaździste, żółte, oraz Szafiry z odcieniem fioletowym z licznymi inkluzjami ciekłymi które nadają im charakterystyczny jedwabisty połysk i mgiełkę.
Z tego regionu pochodzą też żółte i pomarańczowe odmiany typu Padparadża.
Największe znajdowane kryształy, do 20 kg, nie mają wartości jubilerskiej.
Złoża Szafirów znajdują się głównie na południowo zachodniej części wyspy, w regionie Ratnapura.
Kamienie występują tam w skale macierzystej, oraz w złożach rozsypiskowych i piaskach rzecznych.
Tubylcy kopią nory i studnie nawet do 10 m głębokości.
*Kambodża, Indie - najbardziej cenione są Szafiry pochodzące z Kaszmiru Indii, ze względu na barwę o niepowtarzalnym odcieniu „Błękitu Kaszmirskiego.
*Australia (Nowa Południowa Walia, Queensland, Tasmania) – największy oszlifowany żółty Szafir o wadze 217,5 ct,
Odmiany ciemnoniebieskie z odcieniem zielonkawym wydobywa się w Australii .
W Queensland znajdowane są również czarne szafiry Gwiaździste – najbardziej znanym jest „Czarna Gwiazda Queensland”.
*USA (Montana) – Szafiry o barwie lekko niebieskiej lub szarej.
*Rosja – na płw. Kola znaleziono kryształ ponad 5 kg.
*Birma – w 1966 r. znaleziono w Magoku kryształ Szafiru Gwiaździstego o wadze 63000ct. (12,6 kg).
*inne:
Namibia, Kolumbia, RPA, Madagaskar, Tajlandia, Tanzania, Brazylia, Kambodża, Kenia, Malawi, Zimbabwe, Finlandia
*Polska:
Dolny Śląsk, białe i przezroczyste Szafiry występują w pegmatytach Kruczych Skał w Wilczej Porębie k. Karpacza, bywają też znajdowane w aluwiach rzeki Izery
źródło
źródło
źródło