Miłorząb - drzewo liściaste czy iglaste
1. Czym charakteryzuje się Miłorząb?
Skąd pochodzą Miłorzęby?
Miłorząb Dwuklapowy-Ginkgo Biloba to gatunek endemiczny i reliktowy, który na stanowisku naturalnym występuje w południowo-wschodniej części Chin na obszarze 1018 ha.
Doliczono się tam 167 drzew o pierśnicy powyżej 123 cm.
Wśród nich znajdują się drzewa wysokości około 40 metrów i wieku do 3400 lat.
Obecnie na stanowiskach naturalnych jest gatunkiem zagrożonym.
W XI wieku Miłorzęby zostały rozpowszechnione w całych Chinach oraz Japonii, gdzie początkowo były uprawiane jako drzewa owocowe, rodzące smaczne nasiona.
Do Europy drzewa trafiły w XVIII wieku i w krótkim czasie zostały rozpowszechnione na całym starym kontynencie. Najstarsze (około 200-letnie egzemplarze) i największe okazy w Polsce mierzą po blisko 30 metrów wysokości.
Znajdują się one m.in. przy pałacu w Łańcucie, w Ogrodach Botanicznych w Krakowie i w Warszawie oraz w Arboretum w Kórniku.
Skąd się wzięła nazwa gatunku?
Miłorząb Dwuklapowy-Ginkgo Biloba spotykany jest także pod innymi nazwami, m.in. Miłorząb Chiński czy Miłorząb Dwudzielny.
Niekiedy spotykana też jest błędna nazwa Miłorząb Japoński, jednak gatunek ten nie występuje naturalnie w Japonii, a tylko i wyłącznie w Chinach.
W kraju, z którego pochodzi Miłorząb nazywany jest „yinxing-guo”, co w dosłownym tłumaczeniu z języka chińskiego oznacza „srebrny owoc”.
Japoński odpowiednik tej nazwy to „gin-kyo”, a od niego powstała łacińska nazwa rodzajowa – „Ginkgo”.
Nazwa gatunkowa „Biloba” pochodzi od łacińskiego słowa bilobus, które oznacza „dwuklapowy”.
W niektórych rejonach Miłorząb nazywany jest „Drzewem Dziadka”.
Nazwa wynika stąd, że drzewa wydają nasiona po około 40 latach uprawy.
Dlatego dopiero wnuki zbiorą i posmakują nasiona z drzewa posadzonego przez ich dziadka.
Jaka symbolika związana jest z Miłorzębem?
Wokół Miłorzębu narosło wiele legend i historii.
Z tymi drzewami związana jest bogata symbolika - witalności, nadziei i braterstwa.
To właśnie w całej Azji Miłorzęby są sadzone przy domach, klasztorach i świątyniach buddyjskich oraz taoistytcznych. Miały za zadanie chronić wiernych oraz lokatorów domostw.
Liście Miłorzębu są używane jako talizmany i surowiec leczniczy.
Dlaczego Miłorząb jest uważany za żywą skamieniałość?
Pierwsze miłorzęby pojawiły się na Ziemi ponad 270 mln lat temu.
Do dziś przetrwały w niezmienionej formie, dlatego uznawane są za najstarsze drzewa na świecie.
Miłorząb dwuklapowy jest jedynym przedstawicielem rodziny miłorzębowatych-Ginkgoaceae
Jest gatunkiem reliktowym, gdyż nie ma żadnych żyjących kuzynów (znanych tylko ze skamielin).
Czy wiesz, że Miłorząb Dwuklapowy ze względu na brak okrycia zalążków zaliczany jest w systematyce do roślin iglastych.
Jego liście to tak naprawdę zmodyfikowane w charakterystyczny sposób igły.
Budowa ulistnienia jest dokładnie taka sama jak u roślin iglastych.
Jak wygląda Miłorząb?
Miłorząb Dwuklapowy to długowieczne, sporych rozmiarów drzewo, które na stanowisku naturalnym dorasta do 40 metrów wysokości i 5 metrów średnicy pnia.
Korona młodych okazów jest stożkowata, natomiast gałęzie odrastają prostopadle do pnia lub kierują się ukośnie.
Z czasem konary wyginają się ku dołowi, a wierzchołek zaokrągla się przez co cała korona staje się cylindryczna.
Drzewa męskie od żeńskich można odróżnić po pokroju oraz po pąkach na pędach.
Egzemplarze męskie mają pokrój strzelisty, typowy dla roślin nagozalążkowych, zaś okazy żeńskie bardziej kopulasty i zaokrąglony, charakterystyczny dla gatunków okrytozalążkowych.
Natomiast pąki na pędach drzew męskich są duże i zaokrąglone, a żeńskie są mniejsze i zaostrzone na wierzchołku.
Dlaczego liście mają tak zróżnicowany kształt?
Miłorząb Dwuklapowy wyróżnia się zmiennym ulistnieniem.
Na jednej roślinie występują liście o różnym kształcie.
Liście wyrastające z długopędów posiadają wcięcie na wierzchołku, natomiast te na krótkopędach wcięcia nie posiadają. Na długopędach są ułożone skrętolegle a blaszka liściowa jest klapowana.
Krótkopędy mają ulistnienie gęsto skupione i ułożone okółkowo po 5-8 sztuk oraz wachlarzowatą blaszkę liściową. Powierzchnia liści jest skórzasta, twarda i zielona.
Podobnie jak u iglaków aparaty szparkowe znajdują się na spodniej stronie liści.
Późnym latem i jesienią (zwykle już od początku września) przebarwiają się na kolor jaskrawożółty i utrzymują się na drzewie aż do mrozów.
Na czym polega dwupienność Miłorzębu?
Miłorząb Dwuklapowy jest rośliną dwupienną.
Oznacza to, że kwiaty męskie znajdują się na innym egzemplarzu niż kwiaty żeńskie.
Dlatego aby drzewa wydały nasiona muszą rosnąć w pobliżu siebie osobniki obydwu płci.
Kwiaty męskie to długie, żółte kotki osiągające do 20cm długości, natomiast żeńskie to dwa niepozorne nagie zalążki przypominające wyglądem kuleczki na patyczkach.
Miłorząb jako roślina nagonasienna nie tworzy owoców.
Okazy żeńskie wytwarzają żółtopomarańczowe, kuliste nasiona, przypominające mirabelki.
Opadającym i rozkładającym się nasionom towarzyszy nieprzyjemny zapach, przypominający zjełczałe masło.
Stąd też w uprawie chętniej sadzone są okazy męskie, które nie zawiązują nasion, natomiast mają bardzo dekoracyjne kwiaty.
Jakie odmiany są najczęściej uprawiane w ogrodach?
Miłorząb Dwuklapowy ‘Horizontalis’
To odmiana występująca najczęściej w formie piennej jako małe drzewko o wolno rosnących, sztywnych i ułożonych horyzontalnie pędach.
Wysokość drzewek zależy od miejsca szczepienia na pniu.
Po 10 latach uprawy korona ma średnicę do 2 metrów.
Jesienią ulistnienie przebarwia się na intensywny złocisto-żółty kolor.
Odmiana ma niewielkie wymagania glebowe i wilgotnościowe.
Miłorząb Dwuklapowy ‘Mariken’
To piękna i karłowa odmiana o pokroju płasko-kulistym, osiągająca po 10 latach uprawy do 1 metra średnicy.
Najczęściej występuje w formie piennej, dlatego wysokość roślin uzależniona jest od miejsca szczepienia. Zmodyfikowane, wachlarzowate igły są finezyjnie karbowane.
Jesienią przebarwiają się na złocisto-żółty kolor.
Niewielkie rozmiary oraz wymagania glebowe i wilgotnościowe sprawiają, że odmiana nadaje się do sadzenia w pojemnikach.
Miłorząb dwuklapowy ‘Pendula’
Pdobne jak poprzednie odmiany spotykana jest w formie piennej.
Główną ozdobą są lekko opadające pędy, tworzące parasolowatą koronę, która w wieku 10 lat uzyskuje do 2 metrów średnicy.
Liście także przebarwiają się na intensywny złocisto-żółty kolor.
Doskonała odmiana do niewielkich ogrodów o małych wymaganiach glebowych i wilgotnościowych.
Miłorząb dwuklapowy ‘Saratoga’
Rośnie w formie niewielkiego drzewka osiągającego po 30 latach uprawy do 8 metrów wysokości.
Odmiana charakteryzuje się węższym ulistnieniem, które na końcach pędów jest głęboko powcinane pośrodku.
Drzewo pięknie prezentuje się posadzone pojedynczo, jako soliter.
Miłorząb dwuklapowy ‘Tit’
To karłowa i wolno rosnąca forma o stożkowatym pokroju, która po 10 latach uprawy osiąga zaledwie 1,2-1,5m wysokości.
Pędy są krótkie, sztywne, wzniesione z charakterystycznymi zgrubieniami.
Skórzaste liście jesienią przebarwiają się na złocisto-żółty kolor.
Odmiana polecana jest do uprawy w niewielkich ogrodach.
Stanowi także piękny element dekoracyjny ogrodów japońskich.
Miłorząb dwuklapowy ‘Tremonia’
Jest odmianą o wąsko kolumnowym pokroju osiągającą po 30 latach uprawy do 10 metrów wysokości, przy zaledwie 80cm średnicy.
Wszystkie pędy ułożone są pionowo wzdłuż pnia.
Liście podobnie jak u większości odmian pięknie przebarwiają się jesienią.
Pięknie prezentuje się posadzona samotnie, jako soliter lub w szpalerze.
Miłorząb dwuklapowy ‘Bolesław Chrobry’
To jedna z Polskich odmian wyhodowana na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.
Wyróżnia się bardziej pogrubioną, postrzępioną i pofryzowaną blaszką liściową.
Jesienią przebarwia się na różne odcienie koloru żółtego.
Nie ma wielkich wymagań glebowych i siedliskowych.
Miłorząb dwuklapowy ‘Władysław Łokietek’
Kolejna odmiana pochodząca z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Charakteryzuje się bardzo wolnym wzrostem i drobnym ulistnieniem.
Po 10 latach uprawy korona osiąga zaledwie 60cm średnicy.
Odmiana najczęściej występuje w formie piennej.
Doskonale nadaje się do niewielkich ogrodów przydomowych.
Miłorząb dwuklapowy 'Kazimierz Wielki'
Kolejna Polska odmiana z serii polskich królów.
Wyróżnia się przewieszającymi pędami, kopulastą koroną i blaszkami liściowymi do 20cm.
Odmiana należy do intensywnie i szybko rosnących.
Wymagania podobne jak większości innych odmian.
Miłorząb dwuklapowy 'Przemysław II'
Odmiana charakteryzuje się wąskim pokrojem i lekko przewieszającymi pędami.
Liście jesienią przebarwiają się na intensywne odcienie koloru żółtego.
Nie ma wielkich wymagań glebowych i siedliskowych.
Miłorząb dwuklapowy 'Fastigiata'
Jest odmianą o wąskim i kolumnowym pokroju osiągającą po 30 latach uprawy do 10 metrów wysokości i 1 metr średnicy. Wszystkie pędy ułożone są pionowo wzdłuż pnia.
Liście podobnie jak u większości odmian pięknie przebarwiają się jesienią.
Pięknie prezentuje się posadzona samotnie, jako soliter lub w szpalerze.
Miłorząb dwuklapowy 'Pragense'
To czeska odmiana znaleziona w Pradze w latach 60-tych.
Wyróżnia się pędami, które początkowo są wzniesione do góry, a po kilku latach przewieszają się.
Na uwagę zasługuje też niewielki roczny przyrost, przeważnie około 20cm w ciągu sezonu.
Ulistnienie takie jak u gatunku.
Miłorząb dwuklapowy 'Variegata'
To bardzo wolno rosnąca, chińska odmiana powstała już pod koniec XIX wieku, jednak do Polski trafiła dopiero w 1995 roku.
Obecnie najczęściej uprawiana jest w formie piennej, a jej wysokość uzależniona jest od miejsca szczepienia.
Wyróżnia się białymi paskami lub plamami na ulistnieniu, które wykazuje bardzo dużą zmienność.
Im więcej słońca tym bardziej korona jest pstra.
https://www.target.com.pl/porady-i-inspi...y-iglaste/
![[Obrazek: how_to_make_ginkgo_biloba_tea_from_leaves_9096_orig.jpg]](https://t2.uc.ltmcdn.com/en/posts/6/9/0/how_to_make_ginkgo_biloba_tea_from_leaves_9096_orig.jpg)