Wielosił błękitny (Polemonium caeruleum)
Gatunek rośliny należący do rodziny wielosiłowatych (Polemoniaceae).
Jest uprawiany i czasem dziczejący
Występuje w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej.
W Azji i Europie zwarty zasięg występowania ciągnie się od Europy Środkowej przez Europę Wschodnią po Syberię.
Oprócz tego występuje na oderwanych od głównego zasięgu obszarach w Skandynawii, w Alpach, Pirenejach i Wielkiej Brytanii
Rośnie także w Ameryce Północnej (na Alasce i w północnej Kanadzie].
W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach, głównie na niżu: na Pomorzu Zachodnim i Wschodnim, Podlasiu, na Lubelszczyźnie i w Puszczy Białowieskiej.
Część z podanych dawniej w tych regionach stanowisk już nie istnieje.
W Karpatach nie są obecnie znane żadne naturalne jego stanowiska.
Na jedynym naturalnym stanowisku w Karpatach na Jaworzynie Krynickiej już wyginął, inne dawniej podawane (w 1890 r) stanowiska w Tatrach (w Dolinie Kościeliskiej i pod Wołoszynem) miały charakter synantropijny.
Podobnie synantropijny charakter mają stanowiska w Pieninach i Bieszczadach
Bylina osiągająca wysokość 20-120 cm.
Jest to jedna z najwcześniejszych naszych roślin wiosennych, rozpoczyna wegetację na przedwiośniu, gdy występują jeszcze nocne przymrozki i nawraca zima.
Kwiaty zebrane w wiechy na szczycie łodyg.
Kielich zrosły o jajowatych, tępo zakończonych ząbkach. 5 płatków korony o barwie fioletowe lub niebieskiej, spotyka się jednak formy białe.
Korona ma długość 15-20 mm, wolne części jej płatków są dwukrotnie dłuższe od części zrośniętej w rurkę.
Słupek pojedynczy z trójdzielnym znamieniem. 5 pręcików z dużymi, pomarańczowymi pylnikami, o nitkach dołem owłosionych.
Kwiaty wyrastają na pokrytych gruczołami szypułkach, pachną miodem.
Nazwa rośliny pochodzi od słowa greckiego „polemos” (wojna) i łac. „coeruleum” (błękitny).
W Starożytnej Grecji toczył się bowiem spór pomiędzy niejakim Polemonem z Pontu i Filetajrem z Kapadocji o to, kto jako pierwszy odkrył własności lecznicze tej rośliny.
Uprawiany jest jako roślina ozdobna i lecznicza.
Po raz pierwszy do uprawy został wprowadzony na terenach byłego ZSRR i Bułgarii.
W uprawie jest łatwy, wymaga jednak żyznych i wilgotnych gleb.
Preferuje miejsca słoneczne, ale rośnie dobrze także na stanowiskach półcienistych.
Uprawiany na dobrym, próchnicznym i wilgotnym podłożu oraz nawożony rośnie znacznie bujniej niż w naturze, kwitnie znacznie intensywniej i zawiera także znacznie więcej czynnych substancji leczniczych.
W czasie suszy niezbędne jest podlewanie.
Na mróz jest w pełni odporny.
Nasiona wysiewa się wczesną wiosną bezpośrednio do gruntu na głębokość 1 cm w rozstawie 45x60 cm.
W pierwszym roku wytwarza przyziemną rozetkę liści, kwitnienie rozpoczyna od drugiego roku.
Można także rozmnażać wegetatywnie, poprzez podział bryły korzeniowej (kłącza).
źródło
