[Krystyna]

   
Jade – zwyczajowa oraz gemmologiczna wspólna nazwa Nefrytu (Jade Nefrytowy) i Jadeitu (Jade Jadeitowy).
Jest potoczną nazwą dawniej stosowaną w stosunku do dwóch, podobnych do siebie z wyglądu i często mylonych skał.
Obecnie zalicza się 3 rodzaje skał do tej grupy.
Jadeit - zbudowany z piroksenów.
Nefryt - zbudowany ambifoli.
Maw-Sit-Sit - zbudowany z piroksenów, spineli, amfiboli i chlorytów

Początkowo oba te kamienie uważano za jeden minerał, który określano mianem Jade (Żad).
Także w chińskiej tradycji oba minerały nazywane są 玉 yù.
Dopiero w 1863 r. Francuz Damour udowodnił, że ten zwięzły kamień, który znano od 7000 lat, w rzeczywistości stanowi dwa różne minerały.
Ich rozróżnienie jest trudne, co może być przyczyną, że słowo Żad nadal obowiązuje jako pojęcie nadrzędne.
Nazwa pochodzi z okresu zdobywania przez Hiszpanów Ameryki Środkowej i Południowej.  
Oznacza "piedra de ijada" czyli kamień lędźwiowy.
Minerał ten uważano za środek profilaktyczny i leczniczy w przypadku dolegliwości nerek.    

Cechy szczególne
Oba minerały są do siebie podobne zewnętrznie.
Jadeit - topi się w płomieniu dmuchawy, tworząc przezroczystą perłę i dopiero w takiej postaci rozpuszcza się w kwasie solnym.
Nefryt - topi się w płomieniu dmuchawy, nie rozpuszcza się w kwasach.
Wyraźnie różnią się gęstością (Nefryt jest twardszy).
Jadeit znacznie rzadziej występuje na Ziemi, jest przez to cenniejszy od pospolitego Nefrytu.
Nazwą Żad określa się też (nieprawidłowo) wiele innych kamieni ozdobnych o wyglądzie podobnym do Jadeitu lub Nefrytu np. Żad Alaska (pektolitowy) = Żad Maw-Sit-Sit,
Żad Albitowy, Żad Indyjski, Nowy Żad = Żad Koreański.

Żady są kamieniami znanymi od bardzo dawna na Wschodzie, szczególnie w Chinach.        
Przed ponad 2000 lat w Chinach wyrabiano z niego figurki i inne symbole kultu religijnego.  
W przedkolumbijskiej Ameryce Środkowej Żad był ceniony bardziej od złota.
Z powodu hiszpańskiej konkwisty wysoki poziom obróbki Żadu uległ w Ameryce załamaniu.  
W Chinach ta sztuka rozwijała się nadal.
Dzięki wyjątkowo dużej spoistości, a stosunkowo niewielkiej twardości, już w czasach prehistorycznych wyrabiano z nich broń i narzędzia codziennego użytku.
źródło
źródło
źródło
źródło
źródło